ඡන්ද කාලෙ මතකයක් - Colouring the electoral map

ඊයේ එනම් 2024 නොවැම්බර් 15 දා, ඕස්ට්‍රේලියාවේ වෙලාවෙන් උදය උදෑසන හතට එනම් ලංකාවේ වේලාවෙන් එක හමාරට පමණ අවදි වී ම දැන් පැය දොළහක කාලයක් තිස්සේ පාර්ලිමේන්තු චන්දයේ ප්‍රතිඵල යූ-ටියුබ් නාලිකා ඔස්සේ නරඹමින් සිටිය දී පැරණි මතකයක් අවදිවිය.

ඒ කුඩා ළමයෙකු ලෙස මා 1977 පැවති මහ ඡන්දයේ ප්‍රතිඵල රේඩියෝවෙන් ඇසූ ආකාරයයි.

ඒ දිනවල අප සිටියේ ගනේමුල්ලේ කුලී නිවසක ය. එම නිවස පිහිටා තිබුණේ, නිවසේ හිමිකරුගේ නිවස පිහිටා තිබූ පරිශ්‍රයේ ම ය. ඔහු ඒ ප්‍රදේශයේ ‍ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ උග්‍ර සාමාජිකයකු වූ ගමේ සමිතියේ නිලයක් ද දැරූ අයෙකි. මා හිතන විදිහට ඒ කාරණය නිසා අපේ තාත්තා ඡන්දය පැවැත්වුණු දින රාත්‍රියේ අම්මා සහ දරුවන් තිදෙනා නිවසේ රැඳී සිටීම අන්තුරුදායක බව සිතු අතර අප ඥාති නිවසකට යැවීමට කටයුතු කළේය.

අම්මා, මා සහ මගේ බාල සොහොහොයුරන් දෙදෙනා ද කැටුව ඡන්දය පැවති දිනයේ දහවල් කෑමෙන් පසුව නිවසින් පිටත් වූවාය. කලින් ලිපියක් මගින් දන්වා තිබුණ ද නිවසෙන් පිට වූ අප බස් රථ තුනක පමණ ගමනින් පසුව අපේ ඥාති නිවසට ළඟා වන විට එම නිවස වසා දමා නිවැසියන් වෙනත් ඔවුන්ගේ ඥාති නිවසකට ඡන්දය ඇසීම සඳහා ගොස් තිබුණි. අපට ද එහි පැමිණෙන ලෙස පවසන පණිවිඩයක් තබා ගොස් තිබුණු නිසා රාත්‍රිය ළඟාවන විට ඒ ඥාති නිවසට අපට යාමට හැකි විය.

ඊට කලින් සතියේ එවකට පළවුණු ඉරිදා පුවත්පතක් වූ රිවිරැස පත්‍රය සමඟ ලැබුණු මැතිවරණ කොට්ඨාස වෙන්කර දක්වා තිබුණු විශාල ලංකාවේ සිතියමක් සහ පාට පැන්සල් පෙට්ටියක් මම මේ ගමනේ දී රැගෙන ගියෙමි. එම සිතියම එකී පුවත්පත සමග බෙදා හැර තිබුණේ ගුවන්විදුලියෙන් ඡන්ද ප්‍රතිඵල ප්‍රකාශ කළ විට දිනන පක්ෂයේ වර්ණයෙන් සිතියම ක්‍රමක්‍රමයෙන් පාට කිරීමටයි.

මෙවර අවසානයට ලැබුණු සමන්තුරේ ආසනයේ ප්‍රථිඵලය එදා ලැබුණේ මුල්ම ප්‍රථිඵලය ලෙසය. එතැන් සිට මම මගේ කාර්යය කරමින් ටිකෙන් ටික සිතියම වර්ණ ගන්වමින් පසුදා දවල් වෙනතුරු අවදිව සිටියෙමි.

එක්සත් ජාතික පක්ෂය දිනන ආසන කොළ පාටිනි.

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය දිනන ආසන කොළ පාටිනි.

රතු, දුඹුරු සහ කහ පැහැති පැන්සල් ද සූදානම් කරගෙන සිටියෙමි.

මගේ මතකයට අනු එදා ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ජයග්‍රහණය කළේ ආසන අටක් වැනි ප්‍රමාණයක් පමණි. ඒවා නිල් පැහැයෙන් වර්ණ ගැන්වීමි. උතුරු සහ නැගෙනහිර සියලුම ආසන පාහේ, මතයට අනුව ආසන දහ අටක් පමණ, ද්‍රවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණට හිමි විය. ඒවා දුඹුරු පැහැයෙන් වර්ණ ගැන්වීමි. ශ්‍රී ලංකාවේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය හෝ ලංකා සමසමාජ පක්ෂය හෝ නව සමසමාජ පක්ෂය හෝ එකදු ආසනයක් දිනුවේ නැත. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය දිනූ ආසන සංඛ්‍යාවෙන් එකක් හෝ දෙකක් ද එකල පැවති බහුමන්ත්‍රී ආසන විය. එනිසා ඒවා නිල් සහ කොළ යන දෙවර්ණයෙන්ම සැරාසුවෙමි.

කෙසේ හෝ අවසානයේ ගේ ශ්‍රී ලංකා සිතියමේ උතුරු නැගෙනහිර හැරුණු විට අන් සියලුම කොටස් කොළ පැහැයෙන් බැබැලෙන්නට විය.

ඡන්දය අසමින්, සිතියම පාට කරමින් මා සතුටින් පිනා යමින් සිටිය ද, මේ ඡන්දය ඇසීමේ අවස්ථාවේ පොඩි අවුල් සහගත තත්ත්වයක් විය.

එයට හේතුව වූයේ අපේ මේ ඥාති නිවස පාරම්පරික වාමාංශික නිවසක් වීමයි.

එනිසා අපේ අම්මා සහ මා ප්‍රතිඵල අසමින් සතුටුවූව ද නිවැසියන්ට නම් එහි කිසි සතුටක් නොතිබුණි.

අගලවත්ත ආසනය කොල්වින් රෙජිනෝල්ඩ් ද සිල්වා පරාජය වූ ප්‍රතිඵලය ඇසූ ඔවුන්ගෙන් අයෙකු “කොල්වින් වගේ මනුස්සයෙකුත් පැරදුනා නම් ඉතින් මේ රට ගැන, මිනිස්සු ගැන කියල වැඩක් නැහැ” යැයි පවසමින් කණගාටු වෙනු මගේ මතකයේ හොඳින් ම රැඳී ඇත.

ඊටත් පසු දින ඒ ප්‍රදේශයෙන් පිටත් වූ අප සිව්දෙනා නැවතත් බස් රථ තුනක් ඔස්සේ අපේ කුලී නිවස වෙත පැමිණියෙමු. ඒ වන විට ඒ සියලුම බස්රථවල ඉදිරි වීදුරුවේ මෙන් ම පැති වීදුරුවල ද ජේ.ආර් ජයවර්ධනගේ ඡායාරූප අලවා තිබුණි.

නිවසට පැමිණි පසු අපි වටහා ගත් පරිදි ඒ ප්‍රදේශයේ කිසිදු පශ්චාත් මැතිවරණ කලබලයක් ඇති වී නොතිබුණි. සමහරවිට එයට හේතුව වන්නට ඇත්තේ අප සිටි ගම්පහ ආසනය එක්සත් ජාතික පක්ෂය ජයග්‍රහණය නොකළ නිසා විය යුතුයි.

කෙසේ වෙතත්, ඉන් පසුව ඇරඹුණේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ හොඳම කාලයයි.

එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අවසානයේ ආරම්භය 1994 දී ඇරඹුණු අතර මහා අවසානය මීට අවුරුදු හතරකට පෙර 2020 මැතිවරණයේ දී උදාවිය.

- රසික සූරියආරච්චි

(images: Ada Derana)