Showing posts with label වේදිකා නාට්‍ය. Show all posts
Showing posts with label වේදිකා නාට්‍ය. Show all posts

Wednesday, 6 September 2017

හතර විලිලැජ්ජාවයි හෙවත් අපේ දියණිය උසස් පෙළ සඳහා කලා විෂයයන් තෝරා ගත් කතාව සහ පසු විපරම! - Arts and crafts


මගේ දියණිය උසස් පෙළ විභාගය සඳහා කලා විෂයයන් තෝරා ගැනීම ගැන මීට වසර කිහිපයකට පෙර මා ලියූ ලිපියක සරදම් බසින් මා නෝක්කාඩුවක් ලියූවේ මේ ආකාරයටයි.
මගේ හදවත බරය. සිත දුකෙන් පිරී ඇත. වෙලාවෙන් වෙලාවට හෝස් ගා සුසුමක් පිටවේ. මුළු ඇඟම කඩා වැටෙන්න යනවා සේ දැනේ.

ඒ මදිවාට මගේ නෙත් දෙක ද තෙත් වී ඇත!

අනේ ඇයි මේ වගේ දුක්බර දෙයක් සිද්ධ වුණේ?

අපේ දියණියට උසස් පෙළ විභාගයට කලා විෂයයන් ඉගෙන ගැනීමට අවශ්‍ය වී ඇත!

විද්‍යා විෂයද කලාවද?
කලාව කිව්වොත් මළා වගේ!
චී, චී, චී ලැජ්ජ නැද්ද
අපේ එකෙක් කලාව කරන්න?
කවුද උඹ දිහා බලන්නේ?
විද්‍යාවයි ගණං ගන්නෙ
අඩු තරමේ වාණිජවත්?
(ඉතිං පුතේ නම්බුවක් නේ
ෆේල් වුණත් විද්‍යාවෙන් විභාගේ කරලා!)

අනේ, සෝමලතා සුබසිංහ වටහාගෙන හිටි ඒ සත්‍යය, දූගේ අම්මයි, මායි දෙන්නම හොඳින් වටහාගෙන පිළිපැදපු ඔය සත්‍යය, අනේ, ඒ සත්‍යය අපේ දුවගේ හිතට කා-වද්දන්න.

අනේ දුවේ මේ මොකක්ද ඔයා කරගන්න යන්නේ?

ඔයා පොඩි කාලේ ම, අම්මා ඔයාට සෙල්ලම් කරන්න මෙව්වා එකක් අරං දුන්නා ඔයාට මතකද?

සීයාගේ වයස මගේ වයස වගේ දෙගුණයයි. ඔයා ගේ වයස මගේ වයසෙන් හතරෙන් එකයි. තව අවුරුදු දහයකින් සීයා ගේ වයස ඔයාගේ වයස වගේ කී ගුණයක්ද? වගේ ගණං ප්‍රශ්න අහලා මං ඔයා ගේ හිතේ ගණිතයට තියෙන උනන්දුව වැඩි කරන්න හැදුවා මතකද?

මෙගා ෆැන්ටා බෝතලේ දාන්න ඕනෑ, ෆ්‍රිජ් එකේ දොරේ කොයි කෙළවරේද, හැන්ඩ්ල් එක තියෙන පැත්තේද, සරනේරුව තියෙන පැත්තේද? වගේ එදිනෙදා සරල ගැටලු ගැන කතා කරලා මං ගූර්ණය වගේ භෞතික විද්‍යා සංකල්ප ඔයාට වටහලා දෙන්න හැදුවා මතකද?

ඉස්සෙල්ලා තාත්තා වගේ කැම්පස් යනවා, ඊට පස්සේ අම්මා වගේ හොස්පිටිතාලේ යනවා කියලා ඔයා පොඩි කාලේ කියනවා අහලා අපේ බබාත් අපි වගේමයි හිතන්නේ පතන්නේ කියලා ඔයාගේ අම්මත් මාත් කොච්චරක් කියලා සතුටු වුණාද?

"තාත්තේ, මට ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් වෙන්න ඕනෑ!" ය කියලා මේ ළඟදී දවසක ඔයා කිව්වහම මං මුලින්ම හිතුවේ ඔයා නිකං විහිළුවක් කරනවා කියලයි.

ඒත් අවස්ථාව ලැබුණු ගමන් ගණිතය, භෞතික විද්‍යාව, රසායන විද්‍යාව, ජීව විද්‍යාව වගේ විෂයයන් ඔයා අලුයම ඉවත ලූ කෙළ පොදක් වගේ බැහැර කරද්දී මට තේරුණා වැඩේ කපෝතියි කියලා දුවේ.

මේ සුව පහසු කොට්ටේ ඉන්නේ නැතුව කූඩැල්ලෙක් වගේ ඉවතට ඇදිලා යන්නේ ඇයි දුවේ?

අඩු තරමේ වාණිජවත්?

ප/ලි
සෝමලතා සුබසිංහ ඇය ගේ ඉහත ගීතයේ කෙලෙස ලිව්වද අන්තිමේ දී ඇගේ දුව කෞෂල්‍යා ෆර්නැන්ඩු ඉගෙන ගත්තේ කලා විෂයයන් ය. ඒ මදිවාට නියමිත අවුරුද්දේ උසස් පෙළ විභාගය නොකළ ඇය ඒ වෙනුවට සුගතපාල ද සිල්වා ගේ මරාසාද් නාට්‍යයේ ප්‍රධාන චරිතයක් රඟපාන්නට ගියා ය. ඇය කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයට ගියේ ඉන් පසුවයි. ප්‍රසන්න විතානගේ ගේ ආකාස කුසුම චිත්‍රපටයේ රඟපානවා දුටු පසු මා ඇය දැක නැත.

ප/ප/ලි
මගේ පියා ජීවත්ව සිටියා නම් ඔහු තම ලොකු මිනිපිරිය තමා මෙන් ඉතිහාසය, භාෂාව වගේ කලා විෂයයන් ඉගෙන ගැනීම ගැන සතුටු වෙනු නොඅනුමාන ය.
ඒ එදා මා පළ කළ ලිපියේ ව්‍යාකරණ සඳහා සංස්කරණය කළ පිටපතකි.

-රසිකොලොජිස්ට්

පසු විපරම

ලිපියේ අන්තර්ගතය ගැන
මා එදා ඉහත දැක්වූ ලිපිය ලිව්වේ සරදම් ස්වරයෙනි. නමුත්, එය කියවූ කිහිප දෙනෙකු ම අපේ දියණිය උසස් පෙළ සඳහා ගණිතය හෝ විද්‍යාව හෝ තෝරා නොගැනීම ගැන මා ඇත්තටම දුක් වෙනවා යැයි සිතා මගේ සිත සැනසීමට විවිධ ප්‍රතිචාර දක්වා තිබුණි.

අපේ දියණිය ද උසස් පෙළ සඳහා විෂයයන් තෝරා ගත්තේ මගේ බිරිඳ සහ මා අප ඒ වයසේ දී කළ ආකාරයට ම, තම කැමැත්ත අනුව යි.

මගේ දියණිය
ඇය උසස් පෙළ සඳහා හැදෑරූ විෂයයන් මෙසේ ය.

භාෂාව (ඒකක හතරකි)
ඉතිහාසය (ඒකක තුනකි)
නාට්‍යය (ඒකක දෙකකි)
සංසන්දනාත්මක ආගම් (එක් ඒකකයකි)

ඇය ඒ විභාගයේ දී මගේ මිම්මට අනුව අති විශිෂ්ට ප්‍රතිඵල (එනම් විෂයය ඒකක දහයෙන් එකකය පමණක් 88% ක් ද, අන් සියල්ලටම 90%ට වඩා ද ලබා ඒටාර් (ATAR) නම් ඕස්ට්‍රේලියානු තෘතියික අධ්‍යාපන රෑන්කයේ 97.45) ලබාගත් බව සඳහන් කළ යුතු ය.

සන්නිවේදනය (Communications) පිළිබඳ ශාස්ත්‍රවේදී උපාධිය (Bachelor of Arts) හදාරන කාලයේ ම, මුලින් අර්ධකාලීනව ග්‍රීන්පීස් (Greenpeace) ආයතනයේ ඩිජිටල් මාධ්‍ය සහායක (Digital Assistant) තනතුරක සේවය ඇරඹූ ඇය පසුව පුර්ණ කාලීනව සේවය කරමින් ම පසුගිය වසරේ අග දී උපාධිය නිම කළා ය. ඇය දැන් යුනිසෙෆ් (UNICEF Australia) ආයතනයේ ඩිජිටල් අන්තර්ගත නිෂ්පාදක (Digital Content Producer) ලෙස සේවය කරයි. වෙනත් වචනවලින් කියන්නේ නම් ඇය වෘත්තීය බ්ලොග් ලියන්නියකි.

මෙන්න ඇය ලියූ බ්ලොග් ලිපි කිහිපයක්.

ග්‍රීන්පීස් ආයතනය: https://www.greenpeace.org.au/blog/author/rsuriyaa/#.WaipX8ax9OQ

යුනිසෙෆ් ඕස්ට්‍රේලියා: https://www.unicef.org.au/blog?author=3e024094-1069-4696-9d22-744a2aa15735

කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු
ආකාස කුසුම චිත්‍රපටයෙන් පසු මා ඇය බොරදිය පොකුණ චිත්‍රපටයේ ද, මීට වසර දෙකකට පමණ පෙර කොළඹ දී මා නැරඹූ දුටු තැන අල්ලනු වේදිකා නාට්‍යයේ අධ්‍යක්‍ෂකවරිය ලෙසින් ද දුටුවෙමි.

තාත්තා
මගේ පියා ජීවත්ව සිටියා නම් තම මිනිපිරිය තමා මෙන් කලා විෂයයන් තෝරා ගැනීම ගැන සතුටු වෙන්නට ඉඩ තිබුණේ ඔහු ගේ යටි සිතෙනි.

මා එසේ කියන්නේ මක් නිසා ද යත්, ඔහු කිසි දිනක මගේ මල්ලිලා දෙදෙනාට හෝ මට හෝ ඔහු මෙන් කලා විෂයයන් ඉගෙන ගන්නට යැයි කියා නැති හෙයිනි. එසේ කීවා නම්, මුලින් ජීව විද්‍යාව හදාරා පසුව භාෂා, නීතිය සහ පුරා විද්‍යාව කරා යොමු වුණු මගේ සමන් මල්ලී අධ්‍යාපනයට ගත කළ කාලය මීට වඩා ඵලදායීවන්නට ඉඩ තිබුණි.

තාත්තා මිය ගොස් මේ වසරේ දෙසැම්බරයට වසර හතකි!


(image: https://www.youtube.com/watch?v=jyyPTOEpcH8)

Wednesday, 19 October 2016

තරුණ නළුවන් දෙදෙනෙකුට පොඩි ප්‍රචාරයක් - Have you seen "Moron's Vines and Stuff" YouTube Chanel?


"මාවෝ තූන්" නමැති සිරකරුවෙකු ලෙස "නොම් පෙන් ගේම්ස්" කෙටි නාට්‍යයේ රඟපාමින් මා පසුගිය සෙනසුරාදා ඉදිරිපත් කළේ මගේ මුල් ම ප්‍රසිද්ධ වේදිකා රංගනයයි. ඒ මාවෝ තූන් චරිතයට අමතරව, වේදිකාව පිටුපස සිට නොම් පෙන් සිද්ධස්ථානයේ පූජ්‍යපාද අධිපති ලෙස ද, ඔහු නොකළ මිනීමැරුම් ගැන මාවෝ තූන්ගෙන් පාපෝච්චාරණයක් ලබා ගැනීමට තැත් කළ වදකයින් දෙදෙනා වූ "පොල්" සහ "පොට්" ගේ ලොක්කා ලෙස ද, මම තිරයෙන් පිටුපස සිටිමින් ගුවන් විදුලි නාට්‍යයක මෙන් අමතර රඟපෑම් දෙකක් ද කළෙමි.

අපේ නාට්‍යයේ පොල් සහ පොට් චරිත ද්වය මනා ලෙස රඟපෑවේ භාෂිත හෙට්ටිගොඩ සහ ඉසුරු කළුබණ්ඩාර නම් සිනුවර වෙසෙන තරුණ නළුවන් දෙදෙනා ය.

"නොම් පෙන් ගේම්ස්" නාට්‍යය රඟ දැක්වුණු සිඩ්නි සිංහල කෙටි නාට්‍ය උලෙළේ දී වේදිකාගත වුණු තවත් නිර්මාණයක් වූ ශ්‍රියාකාන්ති රණසිංහ ගේ "එල්ලිල මැරුණනෙ පොඩි නෝනා" නම් නාට්‍යයේ ද, භාෂිත හෙට්ටිගොඩ සහ ඉසුරු කළුබණ්ඩාර දක්‍ෂ ලෙස රඟ පෑහ.

මා මේ සැරසෙන්නේ, රංගන කුසලතාවයෙන් පිරි මේ තරුණ නළුවන් දෙදෙනා රඟපාන විකට රංගන සහිත යූටියුබ් නාලිකාව ඔබට හඳුන්වා දෙන්නයි.

යූටියුබය හරහා තම රංගන ඉදිරිපත් කරන ශ්‍රී ලාංකිකයින් අතරින් ඉදිරියෙන් ම සිටින්නේ ජෙහාන් ආර් ය. මා සිතන ආකාරයට මෙල්බරන් නුවර වසන ඔහු නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්නේ ඉංග්ලිෂ් භාෂාවෙන් නමුත් නිරතුරුව සිංහල භාෂා යෙදුම් ද භාවිතා කරයි. පසුගිය දා, ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්ලිෂ් ශබ්දකෝෂයට එක් වූ "අයියෝ" යන වචනය ප්‍රචලිත කිරීමේ ලා ජෙහාන් ද සම්මාදම් වූ බව මගේ අදහසයි.

මා ජෙහාන් ගේ නිර්මාණවලට කෙතරම් කැමති වූයේ ද යත්, බ්ලොග් ලොවෙන් තාවකාලික විරාමක් ගෙන සිටි 2014 වසරේ මැද භාගයේ මට ද යූටියුබය හරහා සිංහල වීඩියෝ බ්ලොගයක් හෙවත් "ව්ලොගයක්" ඇරඹීමට සිත් වූ නමුත් එය පසුවට කල් දැමීමි.

ඊළඟට මා දුටුවේ, ගප්පියා ගේ වීඩියෝ ය. ගප්පියා වාසය කරන්නේ සිනුවරට උතුරෙන් පිහිටි නිව් කාසල් නගරයේ යැයි සිතමි. ඔහු නිර්මාණය කළ මිහිඳු හිමියන් සමග සෙල්ෆියක් ගන්නට සැරසෙන දේවානම්පිය තිස්ස රජු ගේ කාටූනය නිසා ගප්පියා පිළිබඳ සෑහෙන සාකච්ඡාවක් සිංහල බ්ලොග් ලෝකයේ ද ඇතිවිය.

මෙල්බරන් නුවර වාසය කරන පොඩ්ඩා ගේ වීඩියෝ ද මා සිත ගත්තේ ය. ඔහු නම් මේ දිනවල ලංකාවේ බව කියවේ.

"නොම් පෙන් ගේම්ස්" නාට්‍යයේ රඟ පෑ, භාෂිත හෙට්ටිගොඩ සහ ඉසුරු කළුබණ්ඩාර ගේ යුටියුබ් චැනලය නම් කර ඇත්තේ "මෝරෝන්ස් වයින්ස් ඇන්ඩ් ස්ටෆ්" (Moron's Vines & Stuff) ලෙසිනි. එහි මේ වන විට වීඩියෝ 66 ක් අඩංගු අතර ඉන් අඩකට වඩා මම නරඹා ඇත්තෙමි.

කොළඹ නාලන්ද විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයෙකු ඉසුරු කළුබණ්ඩාර තම මව්පියන් සමග ඕස්ට්‍රේලියාවට සංක්‍රමණය කර ඇත්තේ මීට වසර දොළහකට පමණ පෙර ය. ඉන් පසු සිනුවර තදාසන්නයේ චෙරිබෘක් උසස් විද්‍යාලයේ සහ යුනිවසිටි ඔෆ් ටෙක්නොලොජි සිඩ්නි (UTS) හි අධ්‍යාපනය ලැබූ ඔහු අද ප්‍රධාන පෙළේ ආයතනයක රැකියාවක නිරත වයස විසි පහක පමණ තරුණයෙකි.

මහනුවර ධර්මරාජ විද්‍යාලයේ උගත් භාෂිත හෙට්ටිගොඩ, ගිය වසරේ ඕස්ට්‍රේලියාවට පැමිණ ඇත්තේ අන්තර්ජාතික ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස UTS හි අධ්‍යාපනය ලැබීමටයි. ඔහු වයස විසි එකක පමණ තරුණයෙකි.

"මෝරෝන්ස් වයින්ස් ඇන්ඩ් ස්ටෆ් යුටියුබ් නාලිකාවේ" මා නරඹා ඇති නිර්මාණ අතුරෙන් වැඩි කොටසක් මා සිත ගත්තේ ය. ඒ අපේ නළුවන් දෙදෙනා ගේ රංගනය සහ වීඩියෝවල අන්තර්ගතයේ අඩංගු වූ උපහාස රසය නිසා ය.

නමුත් සමහර නිර්මාණවල අන්තර්ගතය අප මීට කලින් අසා ඇති කතා අනුසාරයෙන් ගොඩ නගා ගත් ඒවා බව පෙනුණි. එසේම, එහි ඇති නිර්මාණ කිහිපයක් ඒවායේ ඇති පොලිටිකලි ඉන්කරෙක්ට්බව (not politically correct) නිසා ඉවත් කළ යුතු යැයි ද මම සිතමි.

අලුත් අදහස් උපයෝගී කරගෙන තමන්ගේ රංගන කුසලතාවය හරහා ඒවා ඉදිරිපත් කරමින් ඉදිරියට යාමට මේ තරුණ නළුවන් දෙදෙනාට සහ ඔවුන් ගේ සහය නළු, නිළි පිරිසට හොඳ ශක්‍යතාවක් ඇති බව පැහැදිලිවම පෙනේ.

යුටියුබ් අවකාශයේ ඔවුන් ගේ ඉදිරි ගමන සාර්ථකවන්නේ ඒ වීඩියෝ නරඹන පිරිස වැඩිවීම අනුව නිසා, "මෝරෝන්ස් වයින්ස් ඇන්ඩ් ස්ටෆ් යුටියුබ් නාලිකාව" නරඹා අපේ තරුණ නළුවන් දෙදෙනාට සහ ඔවුන් ගේ කණ්ඩායමට සහයෝගය දෙන්නැයි මම ඔබට යෝජනා කරමි.

ඔවුන් ගේ යූටියුබ් චැනලය: "Moron's Vines & Stuff"

ෆේස්බුක් පිටුව: https://www.facebook.com/MoronVinesAndStuff/

-රසිකොලොජිස්ට්

(Photo by Vijitha Thalpavila)

Monday, 17 October 2016

කොමිසාර් හුන් කෙන්, පොල්, පොට්, මාවෝ තූන් සහ නොම් පෙන් ගේම්ස් - A turning point? Lets hope so!


අසමසම නාට්‍ය ජීවිතයක් ගැන රේඛීය කාල රේඛාවක ලියවෙමින් තිබුණු කතාංග මාලාව මදකට නවතා, පසුගිය සෙනසුරාදා ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් රාජ්‍යයේ, නිව් සවුත් වේල්ස් ප්‍රාන්තයේ, සිඩ්නි තදාසන්න ඩියුරල් ග්‍රාමයේ රංග ශාලාවක දී පැවැත්වුණු සිඩ්නි සිංහල කෙටි නාට්‍ය උත්සවයේ එක් නාට්‍යයක් වූ "නොම් පෙන් ගේම්ස්" පිළිබඳව සටහනක් තබන්නට සිත්විය.

මා ලියා පළ කළ "පෝස්ටර් නිහාල්" නම් ලිපියෙන් රසිකොලොජියට හඳුන්වා දුන් සහ පසුව ලිපි දෙක තුනකම නම සඳහන් වුණු මා මිත්‍ර නිහාල් රූපසිංහ විසින් රචනා කරන ලදුව, නිහාල් රූපසිංහ ගේ සහ තිලක් රණසිංහ ගේ සම අධ්‍යක්‍ෂණයෙන් වේදිකාගත වුණු නොම් පෙන් ගේම්ස් හි අන්තර්ගතය කෙටියෙන් මෙසේ ය.

කාම්බෝජය නම් රටක "නොම් පෙන්" නුවරක වාසය කළ, එහි නීති සම්පාදක මණ්ඩලයේ කොමිසාර්වරයෙකු වන "හුන් කෙන්" වෙඩි වැදී මරණයට පත් වී ඇත. ඔහු ගේ මරණ පරීක්‍ෂණය භාර වී ඇත්තේ කාම්බෝජයේ සීඅයිඩී හි "පොල්" සහ "පොට්" නම් නිලධාරීන් දෙදෙනාට ය.

මූලික සාක්‍ෂි කැඳවීමේ දී, නොම් පෙන් සිද්ධස්ථානයෙන් අධිපති තැන මියගිය කොමිසාර් හුන් කෙන් ගේ සිල්වත්කම වර්ණනා කළ ද, හුන් කෙන් ගේ දියණිය, "සෝන්", පවසන්නේ ඇය කුඩා කල ඇගේ මව ද මෙලෙස මිය ගිය බවත්, එහි රහස ඇය හෙළි කරාවි යැයි සැක කළ ඇගේ පියා ඇයව බිය කර, මානසික රෝහලකට පවා යැවූ බවත්, ඉන් පසු නිවසේ කලින් කලට මෙහෙකාරියන් රැසක් සිටි බව සහ ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකු ද නතර වූයේ රෝහල්වල බවත් ය.

නිවසේ මෙහෙකාරිය වූ "චණ්ඩා" පවසන්නේ ඇය මේ මරණය වූ දින කුස්සියේ වැඩ කරමින් සිටියදී, කොමිසාර් හුන් කෙන් පැමිණ, අධික ලෙස මත්පැන් පානය කර, ඇයට කාමරයට යාමට කතා කළ බවත්, ඇය එයට එකඟ නොවූ බවත් ය.

ඔවුන් ගේ සාක්‍ෂිවලින් කොමිසාර් හුන් කෙන් ගේ මරණය සිදු වූ ආකාරය හෙලිවීමට ඉඩ ඇති බව පොල් සහ පොට් ඔවුන් ගේ ලොක්කා ට දුරකථනයෙන් දන්වති. ලොක්කා ගෙන් උපදෙස් ලැබෙන්නේ හුන් කෙන් ගේ නිවසේ මෙහෙයකාරීය වන චණ්ඩා ගේ සැමියා වන මිනීමැරුම් චෝදනාවලට වරදකරුව සිරගත වී සිටින "මාවෝ තූන්" නම් පුද්ගලයා හිරෙන් පන්නාගෙන මේ මිනීමැරුමට පාපෝච්චාරණයක් ලබා ගන්නා ලෙසයි.

කොච්චි මිරිස් සාත්තුව, ධර්ම චක්‍රය සහ තවත් නොයෙකුත් දස වධ සහ පහරදීම්වලට ලක්වුණද මාවෝ තුන් තමන් නොකළ මිනීමැරුමක් සඳහා පාපෝච්චාරණය නොකරයි.

අවසානයේ ලොක්කා උපදෙස් දෙන්නේ මාවෝ තූන් ගේ බිරිදවන හුන් කෙන් නිවසේ මෙහෙකාරිය චණ්ඩා අත්අඩංගුවට ගෙන ඇය මරණ බවට තර්ජනය කර අවශ්‍ය පාපෝච්චාරණය ලබා ගන්නා ලෙසයි.

චණ්ඩා සහ මාවෝ තූන් වධකාගාරයේ දුක් විඳිද්දී ආණ්ඩු පෙරළියක් සිදු වේ. තම ස්ථාවරය වෙනස් කරන ලොක්කා සිරකරුවෙකුට දසවද දෙන බව තමන්ට ආරංචිවූ බව පවසමින් පොල් සහ පොට් පරීක්‍ෂකයින් දෙදෙනාට බැණ වැදී ඔවුන්ට අණ කරන්නේ සාධාරණ පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්වීමටයි.

චණ්ඩා ගේ සාක්‍ෂිය ලෙස වේදිකාවේ දිග හැරෙන ජවනිකාවේ තමන් මාවෝ තූන්ව බොරු චෝදනා මත සිරගෙට නියම කළේ, චණ්ඩා මෙහෙකාර සේවයට ගෙන ලිංගික ප්‍රයෝජන ලබාගැනීමට බව කොමිසාර් හුන් කෙන් හෙළි කරන අයුරුය. ඔහු පිස්තෝලයක් රැගෙන චණ්ඩා බිය ගන්වා ඇය දුෂණය කිරීමට සැරසෙද්දී ඇයව බේරා ගැනීමට එහි දිව එන තම දියණිය සෝන්ට පහර දෙන කොමිසාර් සෝන් ගේ මව ද මරා දැමුවේ තමා බව වෙරිමතින් පවසයි.

එහිදී ඇති වෙන පොර බැදීමේ දී පිස්තෝලය පත්තු වී කොමිසාර් හුන් කෙන් මරණයට පත්වෙයි!

විනාඩි පහළොවක් පමණ වේලාවක් රඟ දැක්වුණු මේ නොම් පෙන් ගේම්ස් කෙටි නාට්‍යයේ කොමිසාර් හුන් කෙන් ලෙස සුජීව මුදළිගේ ද, පොල් සහ පොට් ලෙස භාෂිත හෙට්ටිගොඩ සහ ඉසුරු කළුබණ්ඩාර ද, චණ්ඩා ලෙස ශ්‍රියා රණසිංහ ද, සෝන් ලෙස මිහිරි ප්‍රනාන්දු ද රඟ පෑහ.

මා රඟපෑවේ මාවෝ තූන් නම් සිරකරු ගේ චරිතයයි. ඊට අමතරව, තිරයෙන් පිටුපස සිට නොම් පෙන් සිද්ධස්ථානයේ අධිපති ලෙස ද, පොල් සහ පොට් ගේ ලොක්කා ලෙස ද, මම හඬ සැපයූවෙමි.

මේ මා විශ්ව විද්‍යාලයකින් පිටත, ප්‍රසිද්ධ වේදිකාවක කළ මුල් ම රංගනයයි.

"මරල දාපියව් මාව! මං නොකළ දෙයක් මං පිළිගන්නේ නෑ යකෝ!! මට දැන් නැතිවෙන්න දෙයක් ඇත්තෙත් නෑ!!!"

-රසිකොලොජිස්ට්

(Photo by Vijitha Thalpavila)

Thursday, 13 October 2016

සුද්දා පරංගියා කළ හැටි හෙවත් අහවලා ගේ නාට්‍යය ජීවිතයෙන් බිඳක්! - Sinhala Short Drama Festival - 15 October 2016 @ Dural, NSW, Australia


ඔහු ශාස්ත්‍ර පීඨයේ හෙවත් ආට්ස් ෆැකල්ටියේ අවසන් වසරේ සිසුවෙකි. එනම් පළමු වසරේ සිසුන් ලෙස පේරාදෙණිය මාකස් ප්‍රනාන්දු ශාලාවේ නවාතැන් ගත් අපේ අති ජ්‍යෙෂ්ඨ උත්තමයෙකි. ඔහු ගේ සැබෑ නම කුමක්දැයි මම අද ද නොදනිමි. ඒ අප සැම ඔහු හඳුනා ගෙන සිටියේ පරංගියා යන අන්වර්ථ නමෙන් නිසා ය.

විශ්වවිද්‍යාලයේ දී පටබැඳෙන මේ ආකාරයේ අන්වර්ථ නාම බහුතරයක කිසිදු තර්කානුකූල පදනමක් නොමැති වුවත්, පරංගියා යන්න අපේ කථා නායකයාට හොඳින් ගැළපෙන්නක් විය. ඉතා පැහැපත් ඔලිව් වර්ණයේ ඡවි කල්‍යාණයකින් ද, තද පැහැති බුරුසු කේශ කලාපයකින් ද, උසින් අඩි හයක් පමණ සිහින් සිරුරකින් ද යුතු වූ ඔහු ලාංකිකයෙකුට වඩා සිහිපත් කළේ යුරෝපීයානු හෝ ලතින් ඇමරිකානු හෝ ජාතිකයෙකි.

මේ අන්වර්ථ නාමයට ඔහු කිසිසේත් ම ප්‍රිය නොකළේ ය. ඒ බව අපට හොඳින් දක්නට ලැබුණේ, නවක වධයේ කොටසක් ලෙස ඔහු ගේ ම මිතුරන් විසින් ශාලාවේ එක් කොනක පිහිටි ඔහු ගේ කාමරය අසලට ගොස් පරංගියා යනුවෙන් කෑ ගසන්නට නවක සිසුන් වූ අපට නියම කළ විට, එයට දඬුවම ලෙස ඩිප්ස් පනහක් පමණ ගසන්නට ඔහුගෙන් අණ ලැබුණු බැවිනි.

අප එසේ කෑ නොගැසුවොත් එයට දඬුවම ලෙස ද ඩිප්ස් පනහක් ගහන්නට වෙන නිසා, අපේ විකල්පවල සැබෑ වෙනසක් නොතිබුණත්, එක් වරක් මුල් විකල්පය තෝරා ගත් පසු නැවතත් එසේ කරන්නට තරම් අප මෝඩ නොවුනෙමු.

කෙසේ වෙතත්, අපේ සමහර නවකයින් ගේ සිත් තුළ පරංගියා ගැන තරමක කෝපයක් ශේෂ වී තිබෙන්නට ඇත. නැතිනම්, අපේ මාකස් ප්‍රනාන්දු නවකවද සමයේ තිබුණු එකම මතක තියෙන ආකාරයේ අත්දැකීම ඒ පරංගියා යැයි කැ ගන්නට ලැබීම විය හැක.

ඒ කුමක් වුවත්, නවකවද සමය අවසානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සිසුන් විසින් අප වෙනුවෙන් සංවිධානය කරන ලද පිළිගැනීමේ සාදයේ දී, අප ඉදිරිපත් කළ කෙටි නාටකයට අපේ කතානායක පරංගියා ඇතුළු වූයේ ඒ නිසා බව කිව හැක.

අප එදා ඉදිරිපත් කළේ, බොහෝ දෙනෙකු අසා දැක හුරු පුරුදු "විනෝද සමය" විකටාංගයකි. ඒ ඇනස්ලි ඩයස්, සැමුවෙල් රුද්‍රිගු සහ බර්ටි ගුණතිලක චරිත නිරූපණය කළ කොලුවාට සුද්දෙකු ළඟ ආප්ප හැදීමේ ජොබ් එකක් සෙට් කිරීමට යාමේ කතාවයි.

සුද්දා කතා කරන්නේ ඉංග්ලිෂ් පමණකි. කොලුවාට ඉංග්ලිෂ් නොතෙරේ. ඉතිං අමාරිස් අයියා කරන්නේ සුද්දා විසින් ඇසීමට නියමිත ප්‍රශ්න ත්‍රිත්වය සහ ඒවාට දිය යුතු පිළිතුරු කොලුවාට කියා දී කට පාඩම කරවීමයි.

ප්‍රශ්නය: වට් ඊස් යුවර් නේම්?
පිළිතුර: අයි. ඕ. සිරිසේන

ප්‍රශ්නය: වට් ඊස් යුවර් ඒජ්?
පිළිතුර: ටුවෙන්ටි එයිට්

ප්‍රශ්නය: වට් ඩු යූ ලයික් ටු ඊට් ඉන් ද මෝරිනින් බ්‍රෙඩ් ඕ බටර්?
පිළිතුර: බෝත්

කොලුවා ඒ උත්තර ඒ පිළිවෙළට කට පාඩම් කර ගන්නා මුත් සුද්දා ප්‍රශ්න අහන්නේ වෙනත් ආකාරයකට ය.

නොදන්නා අය, එහිදී සිදුවුණු දේ මෙතැනින් නරඹන්න.



අප එදා කළේ ඒ විනෝද සමය ජවනිකාවේ අමු කොපියකි. අප කළ එකම නිර්මාණාත්මක වෙනස වූයේ, සුද්දා වෙනුවට ඒ චරිතය පරංගියා ලෙස නම් කිරීමයි.

මගේ අසමසම නාට්‍ය දිවිය ඇරඹුණු හැටි විස්තර කෙරුණු ලිපියේ සඳහන් කළාක් මෙන් පරංගියා ගේ චරිතය සඳහා බෝසත් ලක්‍ෂණ අවශ්‍ය නොවූ නමුත්, ඒ චරිතය රඟපාන්නට පැවරුණේ මට ය.

මා ජැක්සන් ඇන්තනි රඟ පෑ, උපතිස්ස බාලසූරිය ගේ නාට්‍යයකින් චූට්ටක් කොපි කළේ මේ සිද්ධියට මාස තුන හතරකට පසුව ය.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
සිනුවර සිංහල කෙටි නාට්‍ය උළෙල සාර්ථක තුන්වෙනි වරට ඔක්තෝබර් 15 සෙනසුරාදා ඩියුරල් හි දී පැවැත්වේ.

නිහාල් රූපසිංහ රචනා කර, ඔහු සහ තිලක් රණසිංහ ගේ අධ්‍යක්‍ෂණයෙන්, ඒ උලෙළේ දී රඟ දැක්වීමට නියමිත "නොම් පෙන් ගේම්ස්" නම් කෙටි නාට්‍යයට මා ද රංගනයෙන් සම්මාදම් වෙන බව සතුටින් දන්වමි.

සැමට සාදර ආරාධනා!

Saturday, 13 August 2016

තවත් හූවක් - One more yarn


පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පිහිටි සුප්‍රකට සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංග පීඨය හා සම්බන්ධ ලිපි දෙක තුනක් ම මේ වනවිට රසිකොලොජියේ පළ වී ඇත.

ඒ ලිපි අතරින් මා හිතාමතා ලියූ ලිපි ඇත්තේ එකකි, එය නම්, "වළේ" ඉඳං නාට්‍ය බැලූ හැටි : සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංග පීඨය සහ පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලය පිලිබඳ අතීත ආවර්ජනාවකි! - Nostalgia යන්නයි.

ඒ ලිපිය ලියන ලද්දේ මින් වසර ගණනාවකට ඉහත කාලයක එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර ගේ රත්තරං සහ එලොව ගිහින් මෙලොව ආවා නම් කෙටි නාට්‍ය යුගල මෙල්බර්න් පුර වාසී යශෝදරා සච්චන්ද්‍ර සහ කුසුම්සිරි ලියනාරච්චි ගේ නව නිෂ්පාදනයක් ලෙස ඕස්ටේ‍ර්ලියාවේ දී රඟ දැක්වුණු අවස්ථාවේ දී එහි සිනුවර දර්ශනය සඳහා මුද්‍රණය කෙරුණු සමරු කළඹ සඳහා ය.

ඉන් පසුව පසුව රසිකොලොජියේ පළ කෙරුණු ලිපි දෙක ම, එනම්, පේරාදෙණිය සරච්චන්ද්‍ර වළේ දී කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු ගේ දුටු තැන අල්ලනු වේදිකා නාට්‍යයට හූ කීම සහ මීට වසර පනහක් පමණ ඉහත සමයක, මැටි කරත්තය නම් වේදිකා නාට්‍යයට හූ කීම, නිසි අවස්ථාව ඉබේම උදා වූ විට මා අතින් ලියවුණු ලිපි වේ.

මා අද ලියන්නට යන්නේ ද, ඒ පසු සඳහන් ආකාරයේ ම, ඉබේම අවස්ථාව උදාවුණු, කතාවක් අඩංගු ලිපියකි.

මේ කතාව ද, පේරාදෙණිය වළේ නාට්‍යයකට හූ කීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධ එකකි. පසුගිය දා, අපේ ලේඛක සංසදය සංවිධානය කළ ලූෂන් බුලත්සිංහල සමග කෙරුණු සුහද සංවාදයේ දී මේ කතාව අප සමග බෙදා ගත්තේ සිනුවරවාසී පාලිත මංචනායක ජ්‍යෙෂ්ඨ මැවිසුරුවා ය.

වසර 1972 දී පේරාදෙණිය වාර්ෂික නාට්‍ය උලෙළේ රඟ දැක්වුණු එක් නාට්‍යයක් වී ඇත්තේ නාමෙල් වීරමුනි ගේ "නැට්ටුක්කාරි" වේදිකා නාට්‍යයයි. ප්‍රංශ ජාතික නිළියක් වූ සාරා බර්න්හාර්ඩ් ගේ චරිතය ඇසුරෙන් ලියවුණු නාට්‍යයක අනුවර්තනයක් වන "නැට්ටුක්කාරී" වේදිකා නාට්‍යය එය නිෂ්පාදනය වූ වසරේ හොඳම රචනය, හොඳම නිෂ්පාදනය, හොඳම නිළිය සහ හොඳම පසුතල නිර්මාණය ඇතුළු රාජ්‍ය නාට්‍ය සම්මාන රැසක් ද දිනා ගෙන ඇත.

එසේ වුවත්, "නැට්ටුක්කාරී" නාට්‍යය පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ එළිමහන් රංග පීඨයේ දී රඟ දැක්වීම අරඹා ටික වේලාවකින් එහෙන් මෙහෙන් හූ හඬ ඇසෙන්නට පටන් ගෙන ඇත. මේ කතාව අප සමග පැවසූ පාලිත මංචනායකට අනුව එයට හේතුව වී ඇත්තේ පැවති මද වැස්සත්, එනිසා ම, දෙබස් නොඇසී යාමත් ය.

"නැට්ටුක්කාරී" නිෂ්පාදක නාමෙල් වීරමුනි, පේරාදෙණියේ ආදී විද්‍යාර්ථියෙකු මෙන් ම, එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර ගේ නාට්‍යවල ද රඟ පා ඇත්තෙකි.

හූ හඬ වැඩිවෙත් ම, ඉදිරිපෙලේ වාඩි වී සිටි සරත්චන්ද්‍ර වෙතට පැමිණි නාමෙල් වීරමුනි, "සර් නාට්‍යය නවත්තන්න ද?" යි අසා, අවසර ලැබුණු පසු නාට්‍යය නවත්වා ඇත.

එවිට වේදිකාවට ගොඩ වී ඇත්තේ, පේරාදෙණියේ විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්යෙකු වූ ඇෂ්ලි හල්පේ ය.

වර්ෂාව මධ්‍යයේ නාට්‍යය රඟ දක්වන්නේ අසීරුවෙන් බව පැහැදිලි කර ඇති ඔහු, නාට්‍යය රස විඳින්නට නොහැකි අය සිටී නම්, ඒ අය කළ යුත්තේ, නාට්‍යය රස විඳින අයට බාධා නොකර පිටවී යෑම බව පවසා ඇත.

ඈෂ්ලි හල්පේ තම කෙටි කතාව නිමවා වේදිකාවෙන් ඉවත්වන විටම ප්‍රේක්‍ෂාගාරයේ එක් පසෙකින් හඬ නගා පැවසී ඇත්තේ මෙයයි.

"මචං, අපරාදෙ කියන්න බෑ, ඌ නං හොඳට රඟපෑවා!"

සරච්චන්ද්‍ර, හල්පේ ඇතුළු මුළු ප්‍රේක්‍ෂාගාරය ම සිනාවේ ගිලී ගිය බව පාලිත මංචනායක වැඩි දුරටත් පැවසී ය.

-රසිකොලොජිස්ට්

(image: http://www.sundayobserver.lk/2008/12/14/spe02.asp)

Friday, 12 August 2016

පේරාදෙණිය වළේ හූ කීම ඇරඹුණු හැටි ලූෂන් බුලත්සිංහල හෙළි කළ වගයි! - A tale from the past


මේ දිනවල ඕස්ට්‍රේලියාවේ නාට්‍යය සංචාරයක නිරතව සිටින ලූෂන් බුලත්සිංහල නම් කලාකරුවා සමග සුහද සංවාදයක් අපේ ලේඛක සංසදය විසින් පසුගිය දා සිනුවර දී සංවිධානය කරන්නට යෙදුණු බව මම ඊයේ රසිකොලොජියේ ලියා පළ කළ ලිපියේ සඳහන් කළෙමි.

එදින, සංවාද සභාවේ සිටි මා මිත්‍ර නිහාල් රූපසිංහ විසින් පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංග පීඨය හෙවත් වළේ දී, කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු ගේ "දුටු තැන අල්ලනු" වේදිකා නාට්‍යයට විශ්වවිද්‍යාල සිසුන් පිරිසක් විසින් හූ කීමේ සිදුවීම පිළිබඳව ප්‍රවීණ නාට්‍යවේදියෙකු මෙන් ම පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලීය විද්‍යාර්ථියෙකු ද වන ලුූෂන් බුලත්සිංහල කලාකරුවා ගේ අදහස විමසන ලදී.

මේ හූ කීමේ සිද්ධිය පිළිබඳ මගේ මතය මීට පෙර දිනක මම ලියා ඇත්තෙමි.

ඒ ප්‍රශ්නයට ලූෂන් බුලත්සිංහල විසින් දුන් පිළිතුර කාගේත් ඇස් ඇරවන්නක් විය. එසේ වූයේ්, පේරාදෙණිය වළේ හූවේ ආරම්භය ගැන ද යම් කිසි වැදගත් කරුණු ලූෂන් බුලත්සිංහල ගේ කථාවෙන් හෙළි වූ නිසා ය.

පේරාදෙණියේ ම පිහිටි කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ ලිපිකරු තනතුරක් ද කරමින් පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුවෙකු ලෙස ලූෂන් බුලත්සිංහල ඉගෙනුම ලබා ඇත්තේ මීට වසර පනහකට පෙර 1963-1967 පමණ කාලයේ දී ය. අවසාන වසරේ දී ඔවුන් හැදෑරූ සිංහල සාහිත්‍යය වැනි විෂයක අවසාන දේශනය පවත්වා ඇත්තේ මනමේ, සිංහබාහු වැනි නාට්‍ය නිර්මාණය කළ මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර විසිනි. එදා ඒ දේශනයට මාතෘකාව වී ඇත්තේ ප්‍රකට සංස්කෘතික නාට්‍යයක සිංහල පරිවර්තනය වන "මැටි කරත්තය" නම් කෘතියයි.

දේශනය අවසාන කරමින් එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර පවසා ඇත්තේ විෂය නිර්දේශානුකූලව හදාරන්නේ ඒ නාට්‍යයේ පෙළ පමණක් වුව ද, නාට්‍යය කෘතියක් සම්පූර්ණ වන්නේ එය වේදිකාවේ රඟ දැක්වෙන විට බවත්, පී වැලිකල ගේ අධ්‍යක්‍ෂණයෙන් කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ නිෂ්පාදනය වී ඇති "මැටි කරත්තය" නාට්‍යය පසු දිනයක විශ්ව විද්‍යාලයේ එළිමහන් රංග පීඨයේ දී රඟ දැක්වෙන විට ශිෂ්‍යයින්ට එය නැරඹිය හැකි බවත් ය.

එසේ කී උගත් මහාචාර්යවරයා තම දේශනය අවසාන කර ඇත්තේ, හැබැයි ඉතිං නොබැලුවත් කමක් නෑ යන උපහාසාත්මක, කට කැඩිච්ච, කථාවත් සමගිනි.

ගුරා ගේ ඒ කතාව ඇතැම් ගෝලයින් ගේ සිතට හොඳින් කා වදින්නට ඇත.

නියමිත දිනයේ දී විශ්වවිද්‍යාලයීය එළිමහන් රංග පීඨයේ දී මැටි කරත්තය නාට්‍යය රඟ දැක්වීම ඇරඹී ටික වේලාවකින් එහෙන් මෙහෙන් උසුළු විසුළු නාද ද, ඉන් පසු හූ හඬ ද, නැගෙන්නට පටන් ගෙන ඇත. තවත් සුලු වේලාවකින් ගල් කැට කීපයක් වේදිකාව දෙසට එල්ල වී ඇත.

ඊළඟට සිදුවුණු කැඩුණු පුටු කකුලක් මිසයිලයක් ලෙස වේදිකාව මත පතිත වීමත් සමග ම "මැටි කරත්තය" නාට්‍යය රඟ දැක්වීම අවසාන වී ඇත.

මේ අතත කතාව කියා වැඩි දුරටත් අදහස් දැක් වූ ලූෂන් බුලත්සිංහල කලාකරුවා පවසා සිටියේ, වේදිකා නාට්‍යයක් හෝ වෙනත් ඕනෑම ප්‍රදර්ශනයක් හෝ නැරඹීමේ දී තමන්ට එය රුචි නොවේ නම් කළ යුත්තේ, එය නරඹන අන් අයට බාධා නොකර හිමින් සීරුවේ එතැනින් නික්ම යාම බවත්, තමන් ගේ විවේචන පසුව ඉදිරිපත් කළ හැකි බවත් ය.

එසේ ම, එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර වැනි ලලිතකලා විශාරදයෙකු ඒ කාරණය තම ශිෂ්‍යයින් ට පහදා නොදී, හැබැයි ඉතිං නොබැලුවත් කමක් නෑ යන කට කැඩිච්ච කතාව මගින් ඔවුන් අනියම් ආකාරයෙන් උසි ගැන්වීම කළ නොයුතුව තිබුණු දෙයක් බවත් ය.

වේදිකා නාට්‍යයක් හෝ වෙනත් නිර්මාණයක් නරඹා රස විඳීමට ද යම් කිසි බුද්ධි මට්ටමක් අවශ්‍ය බවත්, එවැනි තත්වයක සමාජයක් යනු සැම විටම සංස්කෘතියෙන් උසස් සමාජයක් බවත් ලූෂන් බුලත්සිංහල කලාකරුවා වැඩි දුරටත් පැවසී ය.

සිනුවර සිංහල නාට්‍ය කණ්ඩායමක් පිහිටුවා පසුගිය වසර දෙකක පමණ කාලයක් තිස්සේ නාට්‍ය වැඩමුළු පවත්වාගෙන යන ප්‍රවීණ නාට්‍යවේදී ධනංජය කරුණාරත්න අපට පවසා ඇත්තේ ද, කලා කෘතියක් සැබෑ ලෙස රස විඳීමට නම් ඒ සඳහා නිසි පුහුණුවක් ද ලැබිය යුතු බවයි!

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි
සමහර විට "මැටි කරත්තය" වේදිකා නාට්‍යයට හූ කියා කඩාකප්පල් කළ දිනයට පෙර ද පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ එළිමහන් රංග පීඨයේ රඟ දැක්වුණු වේදිකා නාට්‍යයන්ට ද හූ කීම් සිදුවන්නට ඇත.

Tuesday, 9 August 2016

නිහාල් සිල්වා, විජය නන්දසිරි සහ යූ ටියුබ් - When Maname is defeated again, this time by a Politikka


නිහාල් සිල්වා යනු කවුරුන්දැයි ඔහු පිළිබඳ නොදන්නා අද පරම්පරාවක අයෙකු ඇසුවොතින් ලැබෙන නිසැක පිළිතුර වනුයේ "ඒ සාජන්ට් නල්ලතම්බි නේ!" යන්නයි.

ඔහු ජීවත්ව සිටි අවසාන කාලයේ දී තමන් විශිෂ්ට රංගනයක් ඉදිරිපත් කළ බර්ටොල් බ්‍රෙෂ්ට් ගේ නාට්‍යයක් ඇසුරෙන් හෙලේනා ලෙත්මකී නිෂ්පාදනය කළ "පුන්තිලා" නම් නාට්‍යය රඟ දක්වමින් සාජන්ට් නල්ලතම්බිගෙන් වෙනස් වූ අනන්‍යතාවක් ගොඩ නංවා ගන්නට නිහාල් සිල්වා තැත් කළ ද, එය සාර්ථක නොවූ බව අමුතුවෙන් කිව යුතුව නැත.

නිහාල් සිල්වා යන නාමය නොමැකී පවතිනු ඇත්තේ "දවාලේ පායපු චන්ද්‍රයා සේ මේ ආවා!" ය කියමින් විකට රංගනයක් ඉදිරිපත් කළ හිස මුඩු ගෑ නළුවා ලෙස ය.

මම "පුන්තිලා" නාට්‍යය වරක් නරඹා ඇතත් "නල්ලතම්බි" නාට්‍යය කිසි දිනෙක නරඹා නැත්තෙමි. එසේ වුව ද, ද නිහාල් සිල්වා නම ඇසූ පමණින් මගේ සිතට එන්නේ ද, "නල්ලතම්බි" මිස "පුන්තිලා" නොවේ.

සත්‍යය කටුක ය.

"මනමේ", "සිංහබාහු", "සුභ සහ යස" වැනි සම්භාව්‍ය ප්‍රවර්ගයේ නාට්‍ය ගණනාවක රඟ පෑ විශිෂ්ට රංගධරයෙකු වූ විජය නන්දසිරි ඊයේ ජීවිතය හැර ගියේ ය. කනගාටුවට මෙන් විජය නන්දසිරි කියූ විටද අපේ සිතට එන්නේ පෙර කී වේදිකා නාට්‍ය නොව, ඔහු මෑත කාලයේ දී දේශපාලුවෙකු ගේ චරිතය නිරූපණය කරමින් රඟ පෑ "එතුමා" යනාදී විකට ටෙලි නාට්‍යය සහ "සුහද කොකා" වැනි චිත්‍රපට ය. වේදිකා නාට්‍ය ගැන කියතොත් "බල්ලොත් එක්ක බෑ!" වර්ගයේ නිෂ්පාදන ය.

ඔහු ගේ රංගනය ගැන දනන් තුඩ තුඩ රැව්දෙනු ඇත්තේ මනමේ කුමරා ගේ ~නීච වනචරය එව සටනට~ කාහල නාදය නොව, "මට ඇහුණේ නෑ!", "සොයිසා", "මගුලක් කතා කරනවා!" ආදී කෑලි බෑලි ය. ඔහු දිගටම මනමේ රඟපාමින් සිටියා නම්, අද විජය නන්දසිරි මිය ගියා යන පුවත ඇසූ විට ඊළඟට නැගෙන ප්‍රශ්නය වනු ඇත්තේ "ඒ කවුද අනේ?" කියා ය.

විජය නන්දසිරි ගේ මරණය පිළිබඳ තරිඳු උඩුවරගෙදර ලියූ බ්ලොග් ලිපිය ඔබ කියවන්නට ඇතැයි සිතමි.

ඒ ලිපියට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස මා සඳහන් කළේ විජය නන්දසිරි ගේ රංගන ප්‍රතිභාව සදාකල් නොමැකී පවතිනු ඇත කියා ය. ඒ අපේ චිත්ත සන්තානයේ හෝ වෙනත් අහවල් තැනක හෝ නොව "යූ ටියුබයේ" ය.

මම ද ඊයේ ම, විජය නන්දසිරි සහ රොඩ්නි වර්ණකුල රඟන "කෝ එතුමා" නම් මාලා ටෙලිනාටක ප්‍රහසනය නරඹන්නට පටන් ගත්තෙමි.

එතුමා නාටක පෙළ පිළිබඳ මගේ අදහස නම්, නිසි පිටපතක් හෝ නිසි සංස්කරණයක් නොමැති නිසා ප්‍රශස්ත මට්ටමටක පැමිණ නැති වුව ද, ඒ සිංහල "යර්ස් මිනිස්ටර්" ම බවයි. එක අතකට, වගකීම බාරගෙන ඉල්ලා අස්වෙන එංගලන්තයේ පොලිටීෂියන්ස් ලා සහ ලංකාවේ දුෂිත පොලිටික්කන් සසඳා බලන කළ එතුමා නාටකය ඔයිට වඩා ඉහළ මට්ටමකට යා නොහැක.

ඒ නාටක මාලාවේ ලොකුම අඩුව වූයේ ලංකාවේ දේශපාලුවන් විසින් සිදු කරන මහා පරිමාණයේ දූෂණ, වංචා පිළිබඳව කිසිවක් සඳහන් නොකර හුදු සරල වින්දනයට පමණක් සීමා වීමයි.

ඒ් සමගම මෙයත් කිව යුතු ය.

නල්ලතම්බි නාට්‍යයේ සොහොන් පිිටියේ රඟන ගිතය අඩංගු ජවනිකාවේ පිටපත් කිහීපයක් ම තිබුණ ද, පුන්තිලා ගේ පුළුටක්වත් යූටියුබයේ නැත!

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
විජය නන්දසිරිගේ අභාවය ගැන ලියවුණු වෙනත් බ්ලොග් ලිපි

1.
http://uduwaage.blogspot.com/2016/08/blog-post_8.html :: විජය නන්දසිරිගෙන් පසු ගිහාන් ප්‍රනාන්දුට මොකක් වෙයිද?


2. http://lankanian.blogspot.com/2016/08/blog-post_8.html :: ගරු මහතානෙණි ඔබට නිවන් සුව

3. http://www.w3lanka.com/2016/08/blog-post_9.html :: විජය කුමාරතුංගට තරහකාරයන් සිටියදී විජය නන්දසිරිට එවැන්නන් නැත්තේ ඇයි?

4. http://ansathudinapotha.blogspot.com/2016/08/blog-post.html :: මගුලක් කතා කරනවා, විජය නන්දසිරි

ප/ප/ලි:
මසකට පමණ පෙර මම ව්ලොගයක් (Vlog) ඇරඹීම ගැන සිතා බැලුවෙමි. එය හැකි විගස ක්‍රියාවට නැංවිය යුතුයි කියා අද අදිටන් කොට ගතිමි.

(image: http://archives.dailynews.lk/2006/10/13/fea04.asp)

Thursday, 28 July 2016

කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු ගේ අධ්‍යක්‍ෂණයෙන් පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංගපීඨයේ හෙවත් වළේ දුටු තැන අල්ලනු වේදිකා නාට්‍යය හූ හඬ මැද රඟ දැක්වුණු අයුරු හෙවත් වළේ-හූව :: My two-cents worth


සිංහල වේදිකා නාට්‍ය පිළිබඳව දන්නා අය මේ ලිපියට මාතෘකාව සැකසී ඇත්තේ සුගතපාල ද සිල්වා ගේ අධ්‍යක්‍ෂණයෙන් වේදිකාගත වුණු, කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු ප්‍රධාන කාන්තා චරිතය නිරූපණය කළ "ද සාද් ඈපාණන් ගේ අධ්‍යක්‍ෂණයෙන් චැරින්ටන් සායනයේ නේවාසිකයින් විසින් ආචාර්ය යොන් පෝල් මරා ගේ වද දීම සහ ඝාතනය රඟ දැක්වූ අයුරු හෙවත් මරා-සාද්" නම් වේදිකා නාට්‍යයේ නම ඇසුරෙන් බව තේරුම් ගනු ඇත.

මේ ලිපිය එලෙස නම් කළේ මා කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු නම් ප්‍රතිභා පූර්ණ නිළිය මුල්වරට දුටුවේ ඒ නාට්‍යයේ නැරඹීමේ දී නිසා ය.

මේ නාට්‍යයේ ඒ දීර්ඝ නම සුගතපාල ද සිල්වා විසින් නිර්මාණය කරන ලද්දක් නොවේ. මරාසාද් නාට්‍යය සම්පූර්ණ පරිවර්තනයකි. එහි මුල් නිෂ්පාදනයවූ "Die Verfolgung und Ermordung Jean Paul Marats dargestellt durch die Schauspielgruppe des Hospizes zu Charenton unter Anleitung des Herrn de Sade" නමැති ජර්මන් වේදිකා නාට්‍යය Peter Weiss ගේ කෘතියක් විය. ඒ දිගු නමේ ඉංග්ලිෂ් පරිවර්තනය "The Persecution and Assassination of Jean-Paul Marat as Performed by the Inmates of the Asylum of Charenton Under the Direction of the Marquis de Sade" වේ. [https://en.wikipedia.org/wiki/Marat/Sade]

ඕස්ට්‍රේලියාවේ නිව් සවුත් වේල්ස් ප්‍රාන්තයේ වොලොංගොං නුවර වත්මනෙහි වාසය කරන ප්‍රවීන ලාංකික නාට්‍යවේදියෙකු සහ රචකයෙකු වන ධනංජය කරුණාරත්න ද ඉහත නාමකරණය අනුකරණය කරමින් වොලොංගොංහි "මෙරිගොං" නාට්‍ය කණ්ඩායම වෙනුවෙන් ඩේවිඩ් විලියම්ස් හා එක්ව 2015 දී අධ්‍යක්‍ෂණය කළ වේදිකා නාට්‍යයකට "එ ශ්‍රී ලංකන් ටැමිල් ඇසයිලම් සීකර්ස් ස්ටෝරි ඈස් පර්ෆෝර්ම්ඩ් බයි ඕස්ටේ‍ර්ලියන් ඇක්ටර්ස් අන්ඩර් ද ගයිඩන්ස් ඔෆ් එ සිංහලීස් ඩිරෙක්ටර්" යනුවෙන් නම් කළේ ය.

ඒ කෙසේ වෙතත්, මේ ලිපිය ලියන්නට මට සති දෙකකට පමණ පෙර සිතුණේ කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු අධ්‍යක්‍ෂණය කළ "දුටු තැන අල්ලනු" වේදිකා නාට්‍යය පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංගපීඨයේ හෙවත් වළේ රඟ දැක්වුණු දිනයේ ප්‍රේක්‍ෂක ප්‍රතිචාර ලෙස එල්ලවූ දැඩි හූ හඬ නිසා, නාට්‍යය එහි අවසානය දක්වා රඟ නොදක්වා අත්හැර දමන්නට සිදුවීම පිළිබඳ කනගාටුදායක පුවත අසන්නට ලැබුණු විටයි.

ඒ හූ හඬ සහ විරෝධය නැගුණේ එම නාට්‍යයේ දර්ශනවල ඇතුළත් වූ සිප ගැනීම් පිළිබඳව යැයි ද පසුව නිල නොවන ආරංචියක් පැතුරිනි.

මම පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සරච්චන්ද්‍ර එළිමහන් රංගපීඨයේ හෙවත් වළේ සිව් වසරක් නාට්‍ය නරඹා ඇත්තෙමි. ඒ පිළිබඳ මගේ සුන්දර අත්දැකීම් පසුගිය වසරේ මා රසිකොලොජියේ පළ කළ පහත ලිපියේ සඳහන් කළෙමි.

http://rasikalogy.blogspot.com/2015/12/nostalgia.html

ඒ සුන්දර අත්දැකීම් අතරේ එතරම් සුන්දර නොවෙන අත්දැකීම් ද නොතිබුණා නොවේ.

පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයින් වුණු පමණින්, ඒ සියලු දෙනාම "ඩයි-හාඩ්" නාට්‍ය රසිකයින් යැයි සිතීම විහිළුවකි. ඒ කෙසේ වෙතත්, එළිමහන් රඟහලක අඩු තාක්‍ෂණයක් සහිතව රඟ දැක්වෙන නාට්‍යයක් නැරඹීමට මනා ශික්‍ෂණයක් අවශ්‍ය වේ. රාත්‍රී කෑමෙන් පසු එළිමහන් රංග පීඨයක ගල් ආසන මතට ගාල්වෙන තරුණ වියේ කණ්ඩායම් මානසිකත්වෙන් (pack mentality) යුතු විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයින් වනාහී ඒ ශික්‍ෂණය ඉතා හොඳින් තියේ යැයි සිතිය හැකි ප්‍රාණීන් කොටසක් නොවේ.

මෙහිදී පැක් මෙන්ටලිටි හෙවත් කණ්ඩායම් මානසිකත්වය යනුවෙන් මා අදහස් කළේ එකෙකු හූ කීවොත්, ඌ හා කණ්ඩායම් ගත වීමට තවත් පිරිසක් සිටිනවා ය යන අරුතෙනි.

එනිසා, නාට්‍ය දර්ශනයක් අතරතුර, ප්‍රේක්‍ෂක අවධානය ගිලිහී යන මොහොතක හූ හඬක් මතුවීමත්, ඇතැම් විට එය ඔද්දල් වීමත් කිසිසේත් ම පුදුමයක් නම් නොවේ.

සිව් වසරක් තුළ ලද මගේ පේරාදෙණිය වළේ සුන්දර නොවන නාට්‍ය අත්දැකීම් අතරින් මුලින් ම මා සිහියට එන්නේ ඇමරිකානු නවකතාකරු ස්ටෙයින්බෙක් ගේ "ඔෆ් මයිස් ඇන්ඩ් මෙන් (Of mice and men)" ඇසුරින් සාලමන් ෆොන්සේකා ගේ නිපදවූ "අහිමි ජීවිත" නාට්‍යයේ පේරාදෙණිය වළේ දර්ශනයයි. මුලින් ම වළ අසල පිහිටි හිල්ඩා ඔබේසේකර ශාලාවේ සිට නොමිලේ නාට්‍යයේ අර්ධ දර්ශනයක් නැරඹූ සිසුවෙකුගෙන් ලැබුණේ යැයි මගේ මතකයේ ඇති යමක් කියා කෑ ගැසීමට පසුව ඇතිවුණු විවිධ බාධාවන් ගේ අවසානය වූයේ නාට්‍යය නවතා සාලමන් ෆොන්සේකා සභාව ඇමතීමයි.

අපේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සිසුවෙකු වූ හෙන්රි වර්ණකුලසූරිය ගේ මතකය අනුව එදා නාට්‍යය එතැනින් ම හමාර විය. මගේ මතකය නම් මද විරාමයකින් පසුව නාට්‍යය නැවත ඇරඹී අවසානය දක්වා පැවතුණු බවයි.

සුනන්ද මහේන්ද්‍ර ගේ "පොකුරු වැස්ස" නාට්‍ය පෙන්වූ දා, එළිමහන් රංග පීඨයක ඇති ලොකු ම ප්‍රශ්නය ඉස්මතු කරමින් නාට්‍යය මැද දී පොකුරු වැසි ඇද හැළුණි. ප්‍රේක්‍ෂකයින් බොහෝ දෙනෙකු විසිර ගිය අතර, මා වැනි "ඩයි-හාඩ්" පිරිසක් වැස්සෙන් පසු නාට්‍යය නැවත අරඹන තුරු එහි රැඳී සිටිය බව මට මතක ඇත.

වරෙක පේරාදෙණිය වළේ පෙන්වනු ලැබූ දයානන්ද ගුණවර්ධන ගේ "මධුර ජවනිකා" නාට්‍යය ද, ප්‍රේක්‍ෂක හූ හඬක් එල්ල වී නවත්වන්නට සිදුවූ බව මගේ මිතුරෙකු පවසතත්, මගේ මතකය නම් ඒ නාට්‍යය මා අවසානය දක්වා නැරඹූ බවයි. ඒ රූපවාහිනියේ පෙන්වූ දර්ශනය විය හැක.

විවිධ උසුළු-විසුළු කෙරුණ ද, වේදිකා නාට්‍යයක් මුළුමනින් ම කඩාකප්පල්වීමක් යනු අති දුර්ලභ අවස්ථාවක් බව මෙයින් කිව හැක.

කෞෂල්‍යා ප්‍රනාන්දු අධ්‍යක්‍ෂණය කළ "දුටු තැන අල්ලනු" වේදිකා නාට්‍යය මම පසුගිය දෙසැම්බරයේ දී කොළඹ ලයනල් වෙන්ඩ්ට් රංග ශාලාවේ දී නැරඹුවෙමි. එය නෝබෙල් ත්‍යාගලාභී වොලී සොයින්කා ගේ අප්‍රිකානු ඒකාධිපතියෙකු ගේ පාලන සමය මත පදනම් වූ "ඔපෙරා වොන්යොසි" නම් වේදිකා නාට්‍යයේ අනුවර්තනයක් බව කියවේ.

එදා මම ඒ නාට්‍යය රස වින්දෙමි. නළු නිළියන් ගේ රංගනය ඉතා ප්‍රතිභාසම්පන්න විය. නාට්‍යයේ අනෙකුත් බොහෝ නිර්මාණාත්මක අංග ද ප්‍රශස්ත මට්ටමක පැවතුණි.

නමුත් අවංකව ම මට එය හැඟුණේ ලතින් ඇමරිකානු නාට්‍යයක් ලෙසිනි. ඒ එහි ආ සංගීතය සහ නැටුම් ආදිය නිසා යැයි සිතේ. ප්‍රධාන නළුවා ද මට පෙනුණේ Zoro ලෙසිනි. කතාව තරමක් ඇදෙන බව හැඟුණ ද, මට නම් එය කිසිසේත් ම නීරස නොවී ය.

ඒ සමගම කිව යුතු අනෙක් කාරණය වනුයේ පේරාදෙණිය වළේ සිදුවීමෙන් පසු කියවෙන තුරු, මේ නාට්‍යයේ අනවශ්‍ය සිප ගැනීම් දර්ශන තිබෙනවා යැයි මට කිසිදු මතකයක් නොතිබීමයි. එවැනි සිප ගැනීම් දර්ශන ස්වාභාවික රංගනයේ ම කොටසක් බව එයින් පෙනේ.

හූ හඬ නැගීමක් යනු නාට්‍යයක් නැවැත්වීමට තරම් විශාල හේතුවක් නොවෙතත්, යම් යම් මිසයිල ප්‍රහාර වේදිකාව දෙසට එල්ල වෙන්නට පටන් ගත් නිසා එසේ නාට්‍යය නවත්වා දැමූ බව ද මට දැන ගන්නට ලැබුණි. හූව කෙසේ වෙත්, එය නම් අති බරපතල තත්වයකි.

"දුටු තැන අල්ලනු" නාට්‍යයට ඒ හූ කීම සහ විරෝධය පෑම සිදුවූයේ එහි ආ සිප ගැනීමේ දර්ශන නිසා නම්, මට කිව හැක්කේ විශ්වවිද්‍යාල සිසුන් අතර එවැනි නෂ්ටකාමයකින් පෙළෙන, ඒ සමගම විකෘති වූ මනසකින් ද යුතු සංස්කෘතික බයියන් කිහිප දෙනෙකු හෝ සිටීම ඉතාමත් අභාග්‍යයක් බවයි. අනිවාරයෙන් ම එවැන්නන්ට ඉක්මනින් ම නිසි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා දිය යුතු වේ.

දැනට දැන ගන්නට ලැබී ඇති තොරතුරු අනුව, දුටු තැන අල්ලනු නාට්‍යය පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ දී නැවත රඟ දැක්වීමට සැලසුම් කෙරේ.

එය සතුට දනවන දියුණුවකි.

-රසිකොලොජිස්ට්

(image: http://www.cultura.lk/event/dutu-thana-allanu)