රහසක් නොවූ රහස් ඡන්දය - Election secrets revealed

අද, එනම් 2022 ජූලි මස 20 වැනි දින ලංකාවේ අලුත් ජනාධිපතියෙකු පත්කර ගැනීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ පැවැත්වෙන ඡන්දය නරඹමින් සිටින විට මෙම පැරණි කතාව සිහිවිය.

මා මේ සටහන ලියා පළ කරන්නේ ඡන්ද ප්‍රතිඵල දැනගෙන නොවේ. ඊට පෙර ය.

අද ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුවේ දී පැවැත්වෙන ඡන්දය රහස් ඡන්දයක් බව කියවේ. මා කියන්නට යන කතාව ද ඡන්දයක් ගැන ය. එසේම එය ද රහස් ඡන්දයක් විය. රහස් ඡන්දයක් යනු අප සැම දන්නා පරිදි, ඡන්දදායකයින් කුමන ඡන්ද අපේක්ෂකයෙකුට ඡන්දය ප්‍රකාශ කළා ද යන්න ඡන්දදායකයා මිස වෙනත් අය නොදන්නා ඡන්දයකි.

මේ මා කියන ඡන්දය පැවැත්වුණේ තායිලන්තයේ බැංකොක් නුවර උතුරු ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති අන්තර්ජාතික විද්‍යායතනයක් වන, එවකට පශ්චාත් උපාධි ආයතනයක් වූ, ආසියානු තාක්ෂණික ආයතනයේ ය. ඒ ආයතනයෙන් පැවැත්වෙන කාර්මික ඉංජිනේරු හෙවත් Industrial Engineering and Management පශ්චාත් උපාධිය හැදෑරීම සඳහා මම එහි ගොස් සිටියෙමි.

විවිධ රටවල් වලින් පැමිණ සිටි අපේ කණ්ඩායමේ මා ඇතුළුව ලංකාවෙන් සිසුන් සිව් දෙනෙකු ද, ඉන්දියාවෙන් තිදෙනෙකු ද, බංගලාදේශයෙන් තිදෙනෙකු ද, පකිස්තානයෙන් එක් අයෙකු ද, පිලිපීනයෙන් දෙදෙනෙකු ද, වියට්නාමයෙන් දෙදෙනෙකු ද, තායිවානයෙන් තිදෙනකු ද, බුරුමයෙන් එක් අයෙකු ද, මැලේසියාවෙන් එක් අයෙකු ද, ඉන්දුනීසියාවෙන් එක් අයෙකු ද, සහ තායිලන්තයෙන් හත් අට දෙනෙකු ද වූහ. අප සියලු දෙනාම පාහේ එහි ගොස් සිටියේ ශිෂ්‍යත්ව ලබා ය. මගේ ශිෂ්‍යත්වය ලබා දුන්නේ ජර්මානු ෆෙඩරල් ජනරජයෙනි.

අපේ දේශන ඇරඹූ මුල් සතියේ ම, එක් විෂයයක් ඉගැන්වූ ආචාර්යවරයෙකු කියා සිටියේ යම්කිසි පොතක කොටසක් අප සියලු දෙනාම කියවිය යුතු බවත්, එහි පිටපතක් පුස්තකාලයේ නොමැති නිසා ඔහු සතුව ඇති පිටපත එක් අයකුට ලබා ගෙන අන් සියලු දෙනාටම ඡායාපිටපත් ලබාගැනීමට කටයුතු කළ යුතු බවත් ය. මේ සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් අප අතරින් අයෙකුට ඉදිරිපත් වෙන ලෙස ඔහු ඉල්ලා සිටියේ ය.

පකිස්ථානයෙන් පැමිණ සිටි කසීම් අලි ෂා මේ සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් විය. එපමණක් නොව ඔහු එම කටයුත්ත ද ඉතාමත් කැපවීමෙන් සිදු කළේ ය.

කොහොමටත් අලි ෂා යනු ඉතාමත් ප්‍රියමනාප පුද්ගලයෙකි. ඔහු ඕනෑම අයකු හමු වූ වෙන මොහොතේ දී ම අතට අත දී ගුඩ් මෝනින්, ආෆ්ටර්නූන් යනුවෙන් ආචාර කරයි. වචනයක් දෙකක් කතා කර නැවත වෙන් වී යන විට ද ඒ ආකාරයට ම අතට අත දී ආචාර කරයි.

අප ඉගෙනුම අරඹා දෙවන සතියේ දී අපේ පන්ති කාමරයට පැමිණි ශිෂ්‍ය සංගමයේ නියෝජිතයකු කියා සිටියේ, ශිෂ්‍ය සංගමයේ දී අපේ කණ්ඩායම නියෝජනය කිරීම සඳහා නියෝජිතයකු පත් කරගත යුතු බවයි. ඒ සඳහා නාමයෝජනා ඉදිරිපත් කරන ලෙස ඔහු ඉල්ලා සිටියේ ය.

අපෙන් එක් අයෙකු පකිස්තානු ජාතික අලි ෂා ගේ නම යෝජනා කළ අතර ඊළඟට නැගී සිටී පිලිපීන ජාතික සිසුන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙකු අනිත් පිලිපීන සිසුවා ගේ නම යෝජනා කළේය.

නම් යෝජනා කිරීමක් මිස ස්ථිර කිරීමක් අවශ්‍ය වූයේ යැයි මගේ මතකයේ නැත.

දැන් දෙදෙනෙකු ඉදිරිපත් වී ඇති නිසා රහස් ඡන්දයක් පැවැත්වෙන බව ශිෂ්‍ය සංගම් නියෝජිතයා අපට දැනුම් දුන්නේ ය.

ඔහුගේ මුලිකත්වයෙන් පැවතුණු ඒ රහස් ඡන්දයේදී අප කළ යුතුව තිබුණේ කඩදාසි කැබැල්ලක අප කැමති අපේක්ෂකයාගේ නම ලියා මුලසුනේ සිටි ඔහුට ගෙනැවිත් දීමයි.

ඡන්ද ප්‍රතිඵල ප්‍රකාශයට පත්වූ විට අපට දැනගන්නට ලැබුණේ අලි ෂා පන්තියේ ඡන්ද වලින් දෙකක් හැර අන් සියල්ලම ලබා ගෙන ඇති බවයි.

විකල්ප අපේක්ෂකයා වූ පිලිපීන ජාතික ශිෂ්‍යයා ලබාගෙන තිබුණේ ඡන්ද දෙකක් පමණි.

ඒ ඡන්ද දෙක කාගේද යන්න කිසිවෙකුට රහසක් නොවී ය.

එනිසා අලි ෂාට ඡන්දය දුන්නේ කව්ද යන්න ද කිසිවෙකුට රහසක් නොවී ය.

රහස් ඡන්දයක්, රහසක් නොවුණු ඡන්දයක් බවට පත් වූයේ එලෙස ය.

අද පැවැත්වෙන ලංකාවේ ජනාධිපතියා තෝරා ගැනීමේ ඡන්දයේ දී ද අනුර දිසානායකට ලැබෙන්නේ ඡන්ද තුනක් පමණක් නම් ඒ කාගේ ඡන්ද ද යන්න පිළිබඳව කිසිවෙකුට කිසිදු ප්‍රශ්නයක් ඇති නොවනු ඇත.

ඡන්ද තුනකට වඩා ලැබුණොත් එය සෑහෙන සාකච්ඡා වලට බඳුන් වෙනු ඇති අතර ලැබුණේ ඡන්ද තුනකට වඩා අඩුවෙන් නම් එය සෑහෙන්න බොන්න වෙන ප්‍රශ්නයක් වෙනු ඇත.

-රසික සූරියආරච්චි

ප/ලි: ඡන්ද ප්‍රතිඵල දැන ගත් පසු මෙම සටහන සංස්කරණය කිරීමට අදහස් කළෙමි. සටහන පළ කර් පැය දෙකක් යන්නටත් පෙර ප්‍රතිඵල නිකුත් වූ අතර කිසිදු වෙනසක් කළ යුතු නැති බව පෙනේ.

මීටත් වඩා රහස්, එසේම රහස් මේ ආකාරයට එළිදරව් නොවුණු රහස් ඡන්දයක් ගැන කතාවක් තව දින දෙක තුනකින් ලියා පළ කරමි.

ප/ප/ලි:
ආසියානු තාක්ෂණ ආයතනය හා සම්බන්ධ මා ලියා ඇති වෙනත් සටහන්.

1. ආචාර්ය වෑන් ෆ්‍රෝසම් - Dr Yves Van Frausum
https://rasikalogy.blogspot.com/2016/07/dr-yves-van-frausum.html

2. විස්කි පිදුරු රහයි ද? - What taste is Whiskey?
https://rasikalogy.blogspot.com/2016/10/what-taste-is-whiskey.html

3. "සූදානම් ශරීරේ!" - ඩිසාස්ටර් ප්‍රිපෙයාඩ්නස් යනු කුමක් ද? What the hell is Disaster Preparedness?
https://rasikalogy.blogspot.com/2017/06/what-hell-is-disaster-preparedness.html

(image: Captured for the live telecast by the Paliament of Sri Lanka)

ඔබේ ඡන්දය සහ මනාප මෙන්න මෙහෙම දෙන්න - How to vote and how not to vote

ලංකාවේ මහ ඡන්දයට ඇත්තේ තව දින දෙකකි. ඡන්ද බලය හිමි පුරවැසියෙකු වුව ද විදෙස්ගතව ජීවන වන මට මෙවර කිසිසේත්තම ලංකාවට එන්නට වෙන්නේ නැත.

මා ලංකාවට පැමිණියොත් මගේ ඡන්දය භාවිතා කරන ආකාරය නම් පෙර සේම ය. වෙනත් වී නැත. ඒ ගැන පසුව ලියමි.

එතෙක් මෙන්න මෙවර ඡන්දය දිමට අදහස් කරන ලාංකිකයින්ගෙන් මා කරන ඉල්ලීම.

ඔබේ ඡන්දය දීමේ දී කරුණාකර මෙලෙස කටයුතු කරන්න.

1. අපව නිවැරදිව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව නියෝජනය කළ හැක්කේ අප හා සමාන අයට ය. එනිසා නමින් ඇමතිය හැකි, එසේ නොමැති නම් සහෝදරයා සහෝදරිය කියා ඇමතිය හැකි අයකුට පමණක් ඡන්දය/මනාපය දෙන්න.


2. ඔබෙන් ඡන්දය ඉල්ලන පුද්ගලයාට ඡන්දයට පෙර සහ නැතිනම් පසුව ඔබ ඇමතිය යුත්තේ මහත්තයා නෝනා හෝ මැතිතුමා තුමිය කියානම් ඔවුන්ට ඔබව නියෝජනය කළ නොහැක. ඔවුන් පාර්ලිමේන්තුවේ දී නියෝජනය කරනු ඇත්තේ ඔවුන් හා සමාන පිරිසකි. එනිසා එවැන්නන්ට ඔබේ ඡන්දය/මනාපය දෙන්න එපා.


3. යම්කිසි ඡන්ද අපේක්ෂකයෙකු රට, ජාතිය, ආගම, මව්බිම, දේශප්‍රේමය, මාතෘ භූමිය, අම්මගෙ රෙද්ද වැනි වචන භාවිතා කරයි නම් එවන්නන්ට ඔබේ ඡන්දය මනාපය/දෙන්න එපා. ඉතිහාසය පුරාම අපේ අත්දැකීම නම් එවැනි පුද්ගලයින් අතිශය ජාතිවාදී අවස්ථාවාදීන් බවයි.


4. අපේක්ෂක ලැයිස්තුවල සිටින කාන්තාවකට ඔබ ඡන්දය මනාපය දීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ නම්, කාන්තා අයිතිවාසිකම් ගැන හඬ නගන අයකුට පමණක් ඡන්දය දෙන්න. එසේ නොමැතිව, "අනේ අපි කාන්තාවන් ලෙස අපිට හිමි තැන දන්නවා, අපිට උඩ මළුවට, පත්තිරිප්පුවට යන්න ඕනෑ නැහැ" වැනි පසුගාමී ප්‍රකාශ කර ඇති අයට ඔබේ මනාපය ඡන්දය දෙන්න එපා.


5. සමාජයේ කොටසක් වන සම-රිසි ලිංගිකත්වයක් ඇති (සමලිංගික/හෝමෝසෙක්ෂුවල්) පිරිසට අපහාස කරන හෝ ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් පිළි නොගන්නා හෝ කිසිදු අපේක්ෂකයෙකුට ඔබේ ඡන්දය මනාපය දෙන්න එපා.

වෙලාව ඇති නම් මේ වීඩියෝව ද නරඹන්න.



ස්තුතියි.

-රසික සූරියආරච්චි

ජනාධිපති ඡන්දයේ දී මගේ ඡන්දය හිමිවන්නේ කාටද? - My vote, my wish

මේ ලිපියට අවශ්‍ය නම් ජනාධිපති ඡන්දයේ දී ඔබ ඡන්දය දිය යුත්තේ කාටද? යන මාතෘකාව ද යෙදිය හැක. ඒත්, මා ඇත්තටම කියන්නට යන්නේ මගේ මතය මිස, නිරපේක්‍ෂ මතයක් නොවන නිසා මේ යොදා ඇති මාතෘකාව එලෙස ම තබමි.

වැඩි විස්තර කතා කිරීමට පෙර මෙන්න මා ලියා පළ කර ඇති, අද මාතෘකාවට අදාළ, වෙනත් රසිකොලොජි ලිපි කිහිපයක්.

1. මා 2015 අගෝස්තු දාහත්වෙනි දින ලංකාවට ආවොත් ඡන්දය දෙන්නේ කොයි ආකාරයටද? - How not to vote
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/how-not-to-vote.html

2. එක්සත් ජාතික පෙරමුණට හෝ නිදහස් සන්ධානයට හෝ ඡන්දය (2015 අගෝස්තු) නොදීම බැරි අයට උපදෙසක් - Please, please, please...!!!
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/please-please-please.html

3. ප්‍රතිගාමී ධනපති පක්‍ෂයකට විලිලැජ්ජාව නොතකා ඡන්දය දූනිමි - My shameful and regrettable behaviour at the 1999 presidential election
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/my-shameful-and-regrettable-behaviour.html

4. ඡන්ද කාලේ (2015) ඡන්ද කතා - What else is there to talk about?
https://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/what-else-is-there-to-talk-about.html

5. මා නොවන මම සහ මගේ ඡන්දය - Why I would still vote for the JVP in 2018
https://rasikalogy.blogspot.com/2018/02/why-i-would-still-vote-for-jvp-in-2018.html

දැන් මෙන්න ප්‍රශ්නයට කෙළින් ම පිළිතුර.

මෙවර ජනාධිපති ඡන්දයේ දී මගේ ඡන්දය හිමිවෙන්නේ ජාතික ජන බලවේගයේ අපේක්‍ෂක අනුර කුමාර දිසානායකට යි.

කුඩා කල සිටම දේශපාලනය උනන්දුක් දැක්වූ, අදත් දේශපාලනව සක්‍රීයව සිටින, මගේ ම දේශපාලන මතයක් ඇති, නිරතුරු දේශපාලන මාතෘකා ගැන අදහස් පළ කරන අයෙකු ලෙස, මට 1984 පමණ කාලයේ සිට ම, ජාතික ජන බලවේගයේ අපේක්‍ෂක අනුර කුමාර දිසානායක නියෝජනය කරන ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සමග විවිධ ප්‍රශ්න තිබී ඇත. දැනුදු තිබේ.

ඒ ප්‍රශ්න බොහොමයක් ලංකාවේ ජාතික ප්‍රශ්නය පිළිබඳව ඔවුන් දිගු කාලයක් තිස්සේ දැරූ ප්‍රතිගාමීත්වයට සම්බන්ධ ඒවා ය. ඊට අමතරව ඔවුන් 1986 දෙසැම්බරයේ දී දයා පතිරණ මරා දමමින් ඇරඹූ මිනීමරු දේශපාලනය ද මට පිළිකුල් ය. ඊළඟට 2010 දී හිටපු ආමිකාරයෙකු බලයට ගෙනෙන්නට කළ කඩේ යෑම ද මට අප්‍රසන්න විය.

එසේ නම්, මෙවර ජනාධිපති ඡන්දයේ දී ජාතික ජන බලවේගයේ අපේක්‍ෂක, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායකට මගේ ඡන්දය හිමිවන්නේ ඇයි?

මුලින් ම මෙන්න මගේ ඡන්දය ඉදිරිපත් වී සිටින අනෙකුත් අපේක්‍ෂකයින්ට හිමි නොවීමට හේතු.

දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂවලට ඡන්දය දීමට නම් මගේ කිසිදු කැමැත්තක් නැත.

ඒ කෙසේ වෙතත්, එක් දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂ කණ්ඩායමක් නියෝජනය කරන හිටපු ආමිකාර ගෝටාබය රාජපක්‍ෂ බලයට පත්වීම යනු ලංකාවේ පුරවැසි නිදහසේ අවසානය යැයි මම සිතමි.

අනෙක් දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂ කණ්ඩායමේ සජිත් ප්‍රේමදාස යනු රටක නායකත්වයට සුදුසු පරිචයක් ඇති අයෙකු නොවේ. ඔහු තමන් ගේ ඡන්ද ව්‍යාපාරය තුළ කළ කී දේ අතරින් වැදගත්කමක් ඇත්තේ කාන්තා සනීපාරක්‍ෂක තුවා පිළිබඳ කළ ප්‍රකාශය පමණි.

වාමාංශික පක්‍ෂ කණ්ඩායම් ගැන සලකා බලන කළ, සමාජ සමානතා පක්‍ෂය කෙරෙහි එදා සිට අද දක්වාම විවේචනාත්මක (එහි සාමාජිකයින්ගේ පොදු චර්යාව ගැන) සහයෝගයක් ඇතත්, ඔවුන්ට ඡන්දය දීමෙන් ඔවුන්ට හෝ සිදුවන කිසිදු යහපතක් නැත. ඇත්තටම එවැනි පක්‍ෂයක් ඡන්දය ඉල්ලන්නේ ඇයි දැයි මට නොතේරේ.

පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්‍ෂය ගැන ද කිව හැක්කේ එය ම ය. හොඳ පොරවල් එහි සිටිති, නමුත් පක්‍ෂයේ බොහෝ දෙනාගේ කතා බහ වෛරයෙන් කරන ඒවා බව මට පෙනී ගොස් ඇත.

ශ්‍රී ලංකා සමාජවාදී පක්‍ෂයේ අපේක්‍ෂිකාව, අජන්තා පෙරේරා, පිළිබඳ යම් ප්‍රසාදයක් ඇතත්, මගේ වටිනා ඡන්දය ඇය වෙනුවෙන් නාස්ති කරගත යුතු නැති යැයි සිතේ.

වාමාංශික හෝ දක්‍ෂිණාංශික හෝ නොවන අපේක්‍ෂකයින් අතරින් වෘත්තිකයින් ගේ නියෝජිතයා ලෙස ඉදිරිපත් වී සිටින මහේෂ් සේනානායක යනු හිටපු ආමිකාරයෙකි. ඔහු මගේ සමකාලීන පාසල් සගයෙකු වීම, ගම්සභා ඡන්දයක දී වැදගත් වීමට ඉඩ ඇත ද, මෙහි දී වැදගත් නැත.

අනෙකුත් අපේක්‍ෂකයින් පිළිබඳව නම්, වචන නාස්ති කර ගත යුතු නැත.

යම් කිසි ලෙසකින් මට මනාප සලකුණු කරමින් ඡන්දය දෙන්නට සිතී ජාතික ජන බලවේගයේ අපේක්‍ෂක, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායකට මගේ පළමු මනාපය දුන්නොතින් දෙවන මනාපය අජන්තා පෙරේරාට ද, තෙවෙනි මනාපය දුමින්ද නාගමුවට ද දිය හැකි නමුත්, සුළුතර පක්‍ෂවලට එවැනි මනාප අනවශ්‍ය බව මා 1982 දී සිට දන්නා කාරණයකි.

දැන් මෙන්න ජාතික ජන බලවේගයේ අපේක්‍ෂක, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායකට මා ඡන්දය දෙන්නට තීරණය කිරීමට පැහැදිලි හේතු කිහිපයක්.

ජාතික ජන බලවේගයේ බොහෝ ප්‍රතිපත්ති සමග මට එකඟ විය හැක.

මේ කණ්ඩායම හා එක්ව ඡන්ද ව්‍යාපාරයේ වැඩ කරන අය පිළිබඳව මට ඇත්තේ ප්‍රසාදයකි.

අනුර කුමාර දිසානායක යනු උගත්, දැනුමැති පුද්ගලයෙකු බව ඔහු 2010 දී (ප්‍රථම සහ) අවසන්වරට සිඩ්නි නගරයට පැමිණි අවස්ථාවේ දී කළ කතාවෙන් මට පැහැදිලි විය. මා ඔහුගෙන් ඇසූ ප්‍රශ්න ද්වයට ම ලැබුණු පිළිතුරු සාර්ථක යැයි කිව නොහැකි වුව ද, දේශපාලන පක්‍ෂයක සාමාජිකයෙකුගෙන් පක්‍ෂයේ මතයට අමතරව යමක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක. (එයට සාපේක්‍ෂව, 2012 දී ප්‍රේමකුමාර් ගුණරත්නම් පැවැත්වූ ප්‍රසිද්ධ දේශනයක් අවසානයේ දී මා ඇසූ ප්‍රශ්නයට ඔහු දුන් පිළිතුර බුද්ධිමත් එකක් වූ බව සඳහන් කළ යුතු ය).

ශ්‍රී ලංකාව අද වැටී ඇති අගාධයෙන් ගොඩ නැගීමට නම්, ඒ සඳහා ශක්‍යතාවය ඇති එකම කණ්ඩායම ජාතික ජන බලවේගය යැයි මම අවංකව ම සිතමි. යූඇම්පී හෝ සිරිලංකා හෝ උංට අවශ්‍ය එක රැළක් රට කාගෙන කාගෙන කාගෙන ගොස් නවත්වන තැන සිට රට කාගෙන කාගෙන යන්නට තමන්ගේ රැළට බලය ලබා ගැනීම පමණි.

මා බලාපොරොත්තුවෙන ඡන්ද ප්‍රතිඵලය මෙසේ ය.

අනුර කුමාර දිසානායක = 35%
සජිත් ප්‍රේමදාස රණසිංහ = 33%
නන්දසේන ගෝටාබය රාජපක්‍ෂ = 31%

ජාතික ජනබලවේගයට ජයවේවා.

-රසික සූරියආරච්චි

ප/ලි:
මෙන්න මා ඡන්දය දීම ගැන කලින් ලියූ සටහන් කිහිපයකට සබැඳි නැවතත්.

1. මා 2015 අගෝස්තු දාහත්වෙනි දින ලංකාවට ආවොත් ඡන්දය දෙන්නේ කොයි ආකාරයටද? - How not to vote
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/how-not-to-vote.html

2. එක්සත් ජාතික පෙරමුණට හෝ නිදහස් සන්ධානයට හෝ ඡන්දය (2015 අගෝස්තු) නොදීම බැරි අයට උපදෙසක් - Please, please, please...!!!
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/please-please-please.html

3. ප්‍රතිගාමී ධනපති පක්‍ෂයකට විලිලැජ්ජාව නොතකා ඡන්දය දූනිමි - My shameful and regrettable behaviour at the 1999 presidential election
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/my-shameful-and-regrettable-behaviour.html

4. ඡන්ද කාලේ (2015) ඡන්ද කතා - What else is there to talk about?
https://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/what-else-is-there-to-talk-about.html

5. මා නොවන මම සහ මගේ ඡන්දය - Why I would still vote for the JVP in 2018
https://rasikalogy.blogspot.com/2018/02/why-i-would-still-vote-for-jvp-in-2018.html

ලූෂන් බුලත්සිංහල ගේ කථාවේ අතුරු කතාව - Election promises

පසුගිය දා ලූෂන් බුලත්සිංහල සමග සිනුවර තදාසන්නයේ දී පැවති සුහද සංවාදයේ දී, නිහාල් රූපසිංහ ප්‍රශ්න අසද්දී, පාලිත මංචනායක පරණ කතා කියද්දී, මා ද ප්‍රශ්නයක් ඇසූ බව පෙරේදා රසිකොලොජියේ ලියූවෙමි.

ලූෂන් බුලත්සිංහලගෙන් මා ඒ ප්‍රශ්නය අසද්දී මගේ සිත වසර විසි දෙකකට ඉහත අතීතයක මතකයකට දිව ගියේ ය.

මේ ඒ මොහොතේ මගේ සිහියට නැගුණු, නමුත් මා ලූුෂන් බුලත්සිංහල සමග නොපැවසූ මගේ ඒ මතකයයි.

නිදහස ලැබුණු කාලයේ කෙසේ වෙතත්, පසුව දෙවන දේශපාලන බලවේගය ලෙස සොලමන් බණ්ඩාරනායක සහ පිලිප් ගුණවර්ධන ගේ මහජන එක්සත් පෙරමුණ කරළියට ආ පසු ලංකාවේ ආණ්ඩු පිහිටවීම සිදුවුණේ තට්ටු මාරු ක්‍රමයට බව අපි දනිමු.

ආණ්ඩුව කරන මුං එපා වූ විට, කැපුවත් කොළ, කැපුවත් නිල්, කැපුවත් රතු අය හැර අන් ජනතාව තම ඡන්දයෙන් අරුංට ආණ්ඩු බලය දෙති. ඊළඟ ඡන්දය ළඟාවෙන විට අරුංව එපා වී හමාර ය. එනිසා, මුංට නැවතත් ආණ්ඩු බලය දෙති.

එලෙස තට්ටුමාරු ක්‍රමයට ආණ්ඩු වෙනස් වීම සඳහා බලපෑ එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වූයේ අරුං හෝ මුං විසින් දෙනු ලැබූ විවිධාකාරයේ ඡන්ද පොරොන්දු ය.

මට මතක ආකාරයට 1970 ඡන්දයේ දී, එවකට පැවති යූඇම්පී හත් හවුලේ රජය පරදා, සිරිලංකා, සමසමාජ සහ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂවල සමගි පෙරමුණ ජය ගැනීමට මූලික හේතුවක් වූයේ හාල් සේරු දෙකක් දීමට දුන් පොරොන්දුවයි.

ඡන්දය දුන් සමහරු සිතා සිට ඇත්තේ, මේ හාල් දෙන්නේ නොමිලයේ බවයි. නමුත්, හදේ සිට හාල් ගෙන ඒම නොමිලයේ කළ නොහැකි බව පසුව පැහැදිලි විය.

සමගි පෙරමුණ සත් වසක ශාපය අවසාන වූයේ 1977 දී ය. ඒ යූඇම්පී-තොණ්ඩමාන් රජය පිහිටුවීමෙනි. ඒ ඡන්දය පැවැත්වෙන කාලය වන විට කැපුවත් නිල්, කැපුවත් රතු අයට කෙසේ වෙතත්, අති බහුතරයක් අන් අයට නම් පැවති රජය සදහටම එපා වී තිබුණි. එසේ වුවද, යූඇම්පීය විසින් ඇට රාත්තල් අටක් ලබා දෙන බවට කළ කුප්‍රකට ඡන්ද පොරොන්දුව, ඔවුන් ගේ අති විශාල ජයග්‍රහණයට මූලික හේතුවක් වූ බව නොදන්නා අයෙකු නැති තරම් ය.

ඉන් පසු උදා වූයේ දාහත් වසක ශාපය යි. ඒ අවසානයේ 1994 මැතිවරණය වන විට නැවතත් පොදු පෙරමුණ නම් බෝං ලීයේ ගැට ගැසී සිටි සිරිලංකා, සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් කණ්ඩායම යූඇම්පීයට සටනක් දිය හැකි ආකාරයක සෑහෙන්න තරගකාරී මට්ටමක සිටියහ. අපේ කාලයේ දේශපාලන ආන්ටි කෙනෙකු ගේ සුප්‍රකට "කාගෙන, කාගෙන, කාගෙන" යාමේ කතාව කෙසේ වුවද, යාන්තම් අළු පිසදමමින් නැගිටිමින් සිටි ජවිපෙ නෂ්ටාවශේෂයේ ද, අනියම් සහය පොදු පෙරමුණට ම ලැබුණි.

මා ලූෂන් බුලත්සිංහලගෙන් ඇසූ ප්‍රශ්නයේ සඳහන් කෙරුණු චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායකට සහය දෙන්නට කලාකරුවන් ගේ සංවිධානයක් ගොඩ නැගුණේත්, ඔවුන් නුගේගොඩ දී ප්‍රසිද්ධ රැස්වීමක් පැවැත්වූයේත් ඒ 1994 මැතිවරණය හේතු කොට ගෙන ය.

එකල ඇතුල්කෝට්ටේ පදිංචිව සිටි මා ද නැරඹීමට ගිය එකී දේශපාලන ප්‍රචාරක රැස්වීමේ නිවේදක කටයුතු කළේ රේණුකා බාලසූරිය බව මගේ මතකයයි. සමහර විට සෝමරත්න දිසානායක ද ඉන්නට ඇත.

මා ඒ රැස්වීම් භූමියේ රැඳි සිටි කාලය ඇතුළත ජනතාව අමතා කතා කළ අය අතර, නාට්‍යවේදී කේ.බී. හේරත්, ගායක බන්දුල විජේවීර, ගීත රචක කාලෝ ෆොන්සේකා මෙන් ම, නාට්‍යවේදී ලූෂන් බුලත්සිංහල ද වූහ.

ලූෂන් බුලත්සිංහල අපට නොබෝදා ඉදිරිපත් කළ නිර්වචනය අනුව ඒ කලාකරුවන් ගේ සංවිධානයට එක් වී සිටි සමහරුන් කලාකරුවන් නමුත් බොහෝ දෙනා නිකම්ම නිකං කලා ශිල්පීන් පමණක් යැයි මට සිතේ.

ඒ කෙසේ වෙතත්, එදා නුගේගොඩ රැස්වීමේ දී ලූෂන් බුලත්සිංහල කියූ එක් කරුණක්, වසර විසි දෙකකට පසුව වුව ද, තවමත් මගේ සිතේ හොඳින් රැඳී ඇත.

හාල් සේරු දෙක, ඇට රාත්තල් අට වැනි පැරණි ඡන්ද පොරොන්දු ගැන සිහි කළ ලූෂන් බුලත්සිංහල ඒවා උපමා කළේ මහ ජනතාව නම් කුකුළු රංචුවට "බා, බා, බා!" කියා විසි කරන පොරි වශයෙනි.

වෙනදා ඡන්ද විමසීම්වල දී මහ ජනතාව, කුකුළන් පොරිවලට වහ වැටෙන්නා සේ, ඒ ඒ පොරොන්දුවලට ආකර්ෂණය වී ඒ පැත්තට, මේ පැත්තට ඡන්දය දී ආණ්ඩු මාරු කළා වුව ද, මෙවර ඡන්දයේ දී නම්, දූෂණය, භීෂණය පිරි දාහත් වසක දුර්දාන්ත පාලනය අවසන් කිරීමට මහ ජනතාව ඡන්දය දෙන්නේ කිසිම ඡන්ද පොරොන්දුවක් නිසා නොවන බවත් ලූෂන් බුලත්සිංහල පැවසීය.

ලූෂන් බුලත්සිංහල එදා රැස්වීමේ දී එසේ කියූවද, පොදු පෙරමුණ මගින් ද, ඒ කුකුලන්ට පොරි ආකාරයේ ඡන්ද පොරොන්දුවක්, එනම් පාන් ගෙඩියක මිල රුපියල් තුනයි ශත පනහක් කරනවා ය යනුවෙන්, ඒ වන විටත් ඉදිරිපත් කර තිබුණි.

එදා 1994 ඡන්ද ප්‍රතිඵලයට ඒ තුනයි පනහේ පාන් ගෙඩි පොරොන්දුවේ බලපෑම අතිශය තීරණාත්මක වී දැයි මට නිවැරදිව කිව නොහැකි නමුත්, කිසිදු බලපෑමක් නොවී යැයි කියන්නට නම් කිසිසේත් ම නොහැකි ය.

ඒ සමගම, ලූෂන් බුලත්සිංහල එදා සුහද සංවාදයේ එක් අවස්ථාවක සඳහන් කළා සේ, දාහත් වසරක යූඇම්පී පාලනය අවසාන කරන්නට ඔවුන් කලාකරුන් ගේ සංවිධානය පිහිටුවාගෙන පොදු පෙරමුණට උදව් කර ඇත්තේ, තමන් ගේ ඉල්ලීමක් ද, චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංගගෙන් පොරොන්දුවක් සේ ලබා ගෙන ය.

එය නම්, කොළඹ නගරයේ සුවිසල් රංගන ශාලාවක්, රජයේ වියදමෙන් ඉඳි කරනවා ය යන පොරොන්දුවයි.

ඒ සඳහා කොළඹ හත ප්‍රදේශයේ පිහිටි ජෝන් ද සිල්වා රඟහල අසල ස්ථානයක් තෝරා ගෙන, මූලික සැලසුම් කෙරුණු බවත්, එසේ වතුදු ඒ සැලසුම් කිසි දිනෙක ඒ ආකාරයෙන් ක්‍රියාවට නැංවුනේ නැති බවත්, ඒ භූමි භාගයේ පසු කලෙක, නෙළුම් පොකුණ රඟහල ඉඳි වූවත්, එය සංදර්ශනයක් හෝ නාට්‍යයක් සඳහා පැය කිහිපයකට කුලියට ගැනීමට මුදලින් රුපියල් ලක්‍ෂ හතක් වැය වෙන තත්වය යටතේ කිසිසේත් ම, ජනතා කලාවක් දියුණු වීමට හේතු කාරක නොවෙනු ඇති බවත් ලූෂන් බුලත්සිංහල එදා අප සමග කීවේ ය.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
තවත් ලූෂන් බුලත්සිංහල කතා කිහිපයක් ම අවශ්‍ය පරිදි ලිවිය හැකි බව සතුටින් දන්වමි.

(https://motherhensnest.wordpress.com/category/current-events/entertainment/page/2/)

ඕස්ට්‍රේලියාව පැත්තේ මොකද වෙන්නේ ඕයි? - Can you really hang the Parliament?

මා වෙසෙනා ඕස්ට්‍රේලියාවේ ෆෙඩරල් රජය පිහිටුවීම සඳහා සෑම වසර තුනකට ම වරක් පැවැත්වෙන මහ ඡන්දය පසුගිය සෙනසුරාදා පැවැත්වුණි. ශ්‍රී ලාංකික ඕස්ට්‍රේලියානු ද්විත්ව පුරවැසියෙකු වන මට ද ඡන්දය බලය හිමි ය.

මා ඡන්දය දීමට ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයට ගියේ සවස පහට පමණ නමුත්, ඒ බව විට ද, රථ ගාල පිරෙන්නට පිරිස් එහි සිටි අතර, විනාඩි දහයක පමණ පෝලිමක සිටින්නට ද සිදුවිය.

"පෝලිමේ මැද සිටියට පාඩු වෙනවද?" යැයි සිතමින් මා එහි රැඳී සිටියේ ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඡන්දය දීම අනිවාර්ය නිසා (එනම් ඩොලර් පනහක දඩයෙන් ගැලවෙන්නට) නම් නොවේ. "ප්‍රජාතට්ටරත්කරනාවාදයේ" අනිවාර්ය ක්‍රියාකාරකමක් වන ඡන්ද විමසීම්වලට මා අතිශයෙන් ප්‍රිය කරන නිසා ය.

මාස දෙකක් ඇදී ගිය මෙවර ඡන්ද කාලය පිළිබඳව මෙහි වෙසෙන පණ්ඩිතයින් මෙන්ම ඇවරේජ් පන්ටරස්ලා හෙවත් පොදු ජනයා ද පවසා සිටියේ "ටූ ලොන්ග්, ටූ ඩල්, ටූ බෝරිං!" කියා වුව ද, මට නම් එය එසේ නොවිණි. ඡන්ද ව්‍යාපාරයේ හැම දිනයමක පාහේ රසවත් සිදුවීම් වාර්තා වුණු අතර, ඒ ගැනම සුවිශේෂී රූපවාහිනී විකට වැඩ සටහන් ද නිර්මාණය කෙරුණි.

සාමාන්‍යයෙන් මා දැක ඇති ඕස්ට්‍රේලියානු ඡන්ද විමසීම්වලදී, සවස හයට ඡන්දය දීම අවසාන වූ විගස, ඒ ඡන්ද ගණං කිරීම ඇරඹෙන අතර, ඡන්ද පොළෙන්, ඡන්ද පොළට ලැබෙන ඡන්ද එකතු කර ප්‍රවණතා අධ්‍යයනය කරමින්, පසුගිය මැතිවරණවල ප්‍රතිඵල සහ පක්‍ෂ මෙන්ම අපේක්‍ෂකයින් අතර ඇති සම්මුතීන් ද සැලකිල්ලට ගෙන අවසාන ප්‍රතිඵලය හැකි විගස පුරෝකථනය කරනු ලැබේ.

මා මින් පෙර ලියූ ලිපියක ද සඳහන් කළ පරිදි, ඡන්දය දා, සවස 7:30 පමණවන විට දිනන්නේ කවුද යන්න බොහෝ දුරට පැහැදිලි වේ. රාත්‍රී දහය පමණවන විට, ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙකෙන්, පැරදෙන පිළේ නායකයා පරාජය භාර ගනිමින් කතා කරන අතර, ඊට මද වේලාවකට පසු නව පාර්ලිමේන්තුවේ අගමැති වීමට නියමිත පුද්ගලයා තම ජයග්‍රාහී කතාව කරයි.

මධ්‍යම රාත්‍රිය පසුවෙනවාත් සමගම සියලු දෙනා නිවෙස් බලා යන අතර, නැවත ඡන්ද ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය ඇරඹෙන්නේ පසුවදා එනම් ඉරිදා ය, නැතිනම් ඇත්තටම සඳුදා ය.

මෙවර ඒ සියලුම දේ අන්ජ-බජල් විය!

ඡන්ද දිනය නිමවූයේ කිසිදු පිළකට බලය ලැබෙන බව නිශ්චිතව කීමට නොහැකි තත්වයක් තුළ ය. එනම් ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙක බොහෝ ආසනවල දී කරට කර තරගයක යෙදෙමින් ඡන්ද ලබා තිබීමයි. තුන්වෙනි බලවේගවලට බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා ඡන්ද ලැබී තිබීම ද මෙයට එක් හේතුවක් වී ඇත. යළි ඡන්ද ගැනීම ආරම්භ වීමට නියමිතව ඇත්තේ අඟහරුවාදා උදෑසන ය.

අද මේ ලිපිය සංස්කරණය වන මොහොතේ ප්‍රකාශිත ඡන්දවලින් 78% පමණ ගැනීම නිමවී ඇති අතර පාර්ලිමේන්තුවේ ආසන 150 අතරින් බලයේ සිටි සන්ධානය නිශ්විතව ලබා ගන්නට යන්නේ ආසන 67 කි. විපක්‍ෂයේ ප්‍රධාන පක්‍ෂයවන කම්කරු පක්‍ෂය දැනට ආසන 66 ක් නිශ්විතව දිනන බව පෙනේ. ආසන පහක් වෙනත් පක්‍ෂ සහ ස්වාධීන අපේක්‍ෂකයින් විසින් දිනා ගැනීමට නියමිතය. ඉතිරි ආසන දහය පිළිබඳ කිසිදු නිගමනයකට තවමත් එළැඹිය නොහැකි බව කියවේ.

අද ප්‍රධාන වශයෙන්ම ගැනෙනු ඇත්තේ, තැපැල් ඡන්ද වන අතර, ඒ අතරින් වැඩි කොටස හිමිවෙනු ඇත්තේ ලිබරල්-නැෂනල් සන්ධානයට නිසා, ඔවුන්ට ආණ්ඩුව පිහිටුවීමට අවශ්‍ය අවම බලය වන ආසන 76 ක් දිනා ගැනීමට හැකිවෙනු ඇතැයි අපේක්‍ෂා කෙරේ.

එවැනි බහුතරයක් නැති ආණ්ඩුවක් ඉතා අස්ථිර එකක් වනු බවට සැකයක් නැත. ආණ්ඩුවට සහය දී, තමන් ගේ දේශපාලන අරමුණු ඉටුකර ගැනීමට ද, සුළුතර පක්‍ෂ සහ ස්වාධීන මන්ත්‍රීවරුන්ට හැකි වෙනු ඇත.

මා හිතවත් ජගත් බණ්ඩාරට සෙනෙට් සභාවෙන් ජය හිමිවේදැයි නිශ්විතව දැන ගැනීමට තවත් දින කිහිපයක් ම ගතවෙනු ඇත. කෙසේ නමුත්, අපේ ප්‍රාන්තය තුළ, ඔහු නියෝජනය කළ කම්කරු පක්‍ෂයට හිමිවීමට නියමිත සෙනෙට් සභික ස්ථාන හතරක් වැනි සංඛ්‍යාවක් නිසා පක්‍ෂ ලයිස්තුවේ පිළිවෙළට අනුව නම් ඔහුට සෙනෙට් පුටුවක් හිමි වෙනු ඇතැයි නොසිතේ.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
ඕස්ට්‍රේලියානු දේශපාලනය පිළිබඳව මා ලියා ඇති ලිපි කිහිපයක් මෙන්න.

1. ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඡන්ද ගැන කෙටි සටහනක් - A brief note on Australian Elections :: http://rasikalogy.blogspot.com/2014/11/brief-note-on-australian-elections.html

2. ලංකාවේත්, ඕස්ට්‍රේලියාවේත් දෙරටේ ම ඡන්දය ඉල්ලන දේශපාලන පක්‍ෂයක්? - Socialist Equity Party :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/03/blog-post.html

3. ඊයේ මා ඡන්දය දුන් හැටි (ඡායාරූප සහිතයි) - How I voted yesterday :: http://rasikalogy.blogspot.com.au/2015/03/how-i-voted-yesterday.html

4. ඕස්ට්‍රේලියාවේ පිස්සු ප්‍රශ්නය - හිනා ගොස් පණ යෑමට ඉඩ ඇත! - What a joke! :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/what-joke.html

5. වත්මන් ඕස්ට්‍රේලියානු දේශපාලන පක්‍ෂ මා දකින අයුරු - Political parties in Australia :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/political-parties-in-australia.html

6. හෙලිකොප්ටරෙන් පක්‍ෂ රැස්වීමට ගිය කතානායකට තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වෙන්න සිදුවේ - Good riddance :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/good-riddence.html

7. ජගත් බණ්ඩාර ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුවට යවමු - Message for those who live in NSW, Australia :: http://rasikalogy.blogspot.com/2016/06/message-for-those-who-live-in-nsw.html

8. මැල්කම් ටර්න්බුල් ද, බිල් ෂෝටන් ද? මොකා දිනුවත් අපට මොකද? - A note on Australian federal election - 2 July 2016 :: http://rasikalogy.blogspot.com/2016/07/note-on-australian-federal-election-2.html

(image: http://www.portnews.com.au/story/4006208/what-to-expect-from-a-hung-parliament-in-australian-federal-election/?cs=256)

මැල්කම් ටර්න්බුල් ද, බිල් ෂෝටන් ද? මොකා දිනුවත් අපට මොකද? - A note on Australian federal election - 2 July 2016

හෙට ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් රජය පිහිටුවීම සඳහා ඡන්දය පැවැත්වේ. මෙය සෑම වසර තුනකට වරක් පැවැත්වෙන සර්කසයකි. මෙවර ඡන්දය ප්‍රකාශයට පත් කළේ මීට සති අටකට පමණ පෙර නිසා, මෙය මෑත ඉතිහාසයේ පැවැත්වුණු දීර්ඝතම ඡන්ද ව්‍යාපාරය බවට පත් වී ඇති අතර, එනිසාම, රටේ පැවති වඩාත්ම ඒකාකාරී ඡන්දය ලෙස ද පණ්ඩිතයින් විසින් නම් කර ඇත.

මා කලින් දිනයක විස්තර සඳහන් කළ ආකාරයට, ඕනෑම රටක මෙන් මේ රටේ ද ඇත්තේ ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙකකි. බලයේ සිටින්නේ ලිබරල් සහ නැෂනල් සන්ධානයයි. අගමැති මැල්කම් ටර්න්බුල් නියෝජනය කරන්නේ ඉන් ප්‍රධාන කොටස වන ලිබරල් පක්‍ෂයයි. ඔවුන් නමට ලිබරල් කීවාට අදහස් සහ ක්‍රියාකාරකම් අතින් අන්ත දක්‍ෂිණාංශික කන්සර්වෙටිව් ලා ය.

විපක්‍ෂයේ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්‍ෂය ලේබර් නම් වේ. බිල් ෂෝටන් එහි නායකයා ය. මා මිත්‍ර ජගත් බණ්ඩාර පාර්ලිමේන්තුවේ සෙනෙට් සභාව සඳහා අපේක්‍ෂකයෙකු ලෙස තරග වදින්නේ ලේබර් පක්‍ෂයෙනි.

මීට අමතරව හරිත පක්‍ෂය ප්‍රධානව තවත් සුළුතර පක්‍ෂ කිහිපයක් තිබුණ ද, මැතිවරණ කොට්ඨාස මට්ටමෙන් ඔවුන් ගේ බලපෑම නොසැලකිය හැකි තරම් ය.

කෙසේ වෙතත්, එක් පක්‍ෂයකට සීමා නොවී ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ හැකි නිසා අවසානයේ සියලුම ඡන්දවලට වටිනාකමක් ලැබේ.

ලිබරල්-ජාතික සන්ධානය සහ ලේබර් පක්‍ෂය අතර කරට-කර තරගයක්, එනම් දෙපිලටම 50-50 ඡන්ද, ඇති බවත්, සන්ධානය යාන්තමින් ඉදිරියෙන් සිටින බවත් සමීක්‍ෂණ මගින් සොයා ගෙන ඇත. මේ ආකාරයේ සමීක්‍ෂණ ප්‍රතිඵල ඉතා නිවැරදි බව පසුගිය ඡන්ද විමසීම්වල දී මම නිරීක්‍ෂණය කර ඇත්තෙමි.

ප්‍රාන්ත සඳහා පැවැත්වෙන සමානුපාතික ක්‍රමයේ සෙනෙට් මණ්ඩල ඡන්දය මෙන් නොව, ඒකල ඡන්ද කොට්ඨාස ක්‍රමයට පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු ඡන්දයේ දී වැදගත් වෙන්නේ දිනන පැත්තේ ඒ 50% ට මදකට වැඩි ඡන්ද සංඛ්‍යාව ආසන අතර බෙදී යන්නේ කොයි ආකාරයට ද කියා ය.

ඡන්ද කොට්ඨාස හෙවත් ආසන 150 ක පාර්ලිමේන්තුවෙන් තුනෙන් එකක පමණ විශාල සංඛ්‍යාවක (49) ප්‍රතිඵලය තීරණය වෙන්නේ 5%කට අඩු ඡන්ද වෙනසකින් වීම වත්මන් ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් ඡන්දවල ඇති විශේෂත්වයි.

දැනට පවතින සන්ධාන රජයට ආසන 88 ක් ඇති අතර ප්‍රධාන විපක්‍ෂයට හිමිව ඇත්තේ ආසන 57 ක් පමණි. එනිසා, සැම ආසනයකටම එක සමාන 3.3% ක වෙනසක් සන්ධානයට එරෙහිව සිදුවුණත් පවතින රජයට නැවත බලයට පැමිණිය හැකි බව පෙනේ. ලේබර් පක්‍ෂයට බලයට ඒමට නම් සන්ධාන රජයට විරුද්ධව 4% ක ඡන්ද වෙනසක් සිදුවී ආසන 19 ක් පිල් මාරු විය යුතුය.

හෙට උදේ හතර ඇරඹී සහව පහට අවසන් වෙන ඡන්ද විමසීමේ මූලික ප්‍රතිඵල අනුව රාත්‍රී නමය පමණ වන විට දිනන්නේ කවර පක්‍ෂයක් ද යන්න දැන ගැනීමට ලැබෙනු ඇත.

නමුත්, පත්වෙන මන්ත්‍රීවරුන්, සහ ඔවුන් ගේ පවුල්වල අය සහ කාර්යාල සේවකයින් හැරුණු විට අන් අයට, එනම් ඕස්ට්‍රේලියානු පොදු ජනතාව ගේ ජීවිත සම්බන්ධයෙන් නම්, මීළඟ අගමැති වන්නේ මැල්කම් ටර්න්බුල් ද, බිල් ෂෝටන් ද යන්නෙන් ලොකු වෙනසක් නොවෙනු ඇත.

ඉන් කිසිසේත් ම අදහස් වෙන්නේ මොකා දිනුවත් අපට හුළං හෝ මොකා දිනුවත් අපට කෙළවෙනවා යන්න නොවේ. ඒ වෙනුවට, මේ පක්‍ෂ දෙක අතර සැලකිය යුතු වෙනසක් නැති නිසා, ඡන්දයෙන් පසු ඉරිදා උදයේ සිටත් තමන්ට සුපුරුදු ජොලියෙන් ජීවත්වීමට හැකි වෙනු ඇති බවයි.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
ඕස්ට්‍රේලියානු දේශපාලනය පිළිබඳව මා ලියා ඇති ලිපි කිහිපයක් මෙන්න.

1. ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඡන්ද ගැන කෙටි සටහනක් - A brief note on Australian Elections :: http://rasikalogy.blogspot.com/2014/11/brief-note-on-australian-elections.html

2. ලංකාවේත්, ඕස්ට්‍රේලියාවේත් දෙරටේ ම ඡන්දය ඉල්ලන දේශපාලන පක්‍ෂයක්? - Socialist Equity Party :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/03/blog-post.html

3. ඊයේ මා ඡන්දය දුන් හැටි (ඡායාරූප සහිතයි) - How I voted yesterday :: http://rasikalogy.blogspot.com.au/2015/03/how-i-voted-yesterday.html

4. ඕස්ට්‍රේලියාවේ පිස්සු ප්‍රශ්නය - හිනා ගොස් පණ යෑමට ඉඩ ඇත! - What a joke! :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/what-joke.html

5. වත්මන් ඕස්ට්‍රේලියානු දේශපාලන පක්‍ෂ මා දකින අයුරු - Political parties in Australia :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/political-parties-in-australia.html

6. හෙලිකොප්ටරෙන් පක්‍ෂ රැස්වීමට ගිය කතානායකට තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වෙන්න සිදුවේ - Good riddance :: http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/good-riddence.html

7. ජගත් බණ්ඩාර ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුවට යවමු - Message for those who live in NSW, Australia :: http://rasikalogy.blogspot.com/2016/06/message-for-those-who-live-in-nsw.html

(image: http://www.dailymail.co.uk/news/article-3277764/Love-air-Politicians-getting-emotional-sides-fence-Malcolm-Turnbull-s-leadership-coup.html)

අමරදේව ගේ චූටි රුපියල් දෙක හෙවත් දෙකේ කොලේට වැටුණු අමරදේව - Time value of money

චූටි කිව්වාට චූටිමත් නැත.

ඒ කුමක් නිසා ද යත්, මේ මා ලියන්නට යන කතාව දැන් හරියටම හතළිස් වසරක් පැරණි එකක් නිසාය.

මා දින දෙකකට පෙර ලියා පළ කළ රුපියල් දෙකේ කතාව ලිපියේ සඳහන් කළාක් මෙන් ඒ කාලයේ රුපියල් දෙකේ නෝට්ටුවක් යනු අද රුපියල් දෙදාහක නෝට්ටුවක් තරමට බලසම්පන්න එකක් විය.

"ටයිම් වැලිවු ඔෆ් මනි" නමැති සංකල්පය දන්නාවුන්ට අවශ්‍ය නම් ඉහත උපකල්පනය මත පදනම්ව දශක හතරක් තුළ මුදලේ අගයේ ඇතිවූ වෙනස සඳහා ඒකීය දර්ශකයක් ගණනය කර ගත හැකිය.

මා විස්තර කරන්නට යන මේ සිදුවීමේ කාල නීර්ණය අපහසුවකින් තොරව ඔබටත් මටත් කළ හැක්කේ එය මාතෘකාවේ නම සඳහන් අමරදේව ගායකයා ගේ එකල සංගීත ක්‍ෂේත්‍රයේ හොඳම සුසංයෝගී සගයා වූ මහගම සේකර ගේ මළගම හා සම්බන්ධ හෙයිනි.

සිංහල කවියේ අවිවාදාත්මක පතාක යෝධයා වූ මහගම සේකර, සුවහසක් රසික ජනතාව ගේ සිත් සතන් කම්පනය කරමින්, කපා හෙළුෑ රඹ කඳක් මෙන් ඇද වැටුණේ 1976 ජනවාරියේ ය.

ඔහු ගේ අවසාන කටයුතු සිදුකර ඒ සොහොන් කොතේ දුක් ගීයක් ලියන්නට හිත මිතුරු, රසික ජනතාව රදාවාන ග්‍රාමයට රැස්වුණි.

අද පරිසර විද්‍යාඥයෙකු ලෙස විදෙස් රටක සේවය කරන මගේ එක් මිතුරෙකු, පහසුව සඳහා මා ඔහුව කේමචන්ද්‍ර කියා හඳුන්වමි, එදා කුඩා දරුවෙකු ලෙස අවමංගල්‍ය උත්සවයට සහභාගී වි තිබුණේ, මූලිකවම ඒ ඔහුගේ ද ගම් ප්‍රදේශය වූ නිසාය.

නමුත් තම වැඩිමහල් සොහොයුරා ද සමග කේමචන්ද්‍ර මහගම සේකර ගේ අවමංගල්‍ය උත්සවය දිනයේ එහි ගොස් ඇත්තේ, "අද ඔතැනට අමරදේව නම් අනිවාර්යෙන් ම එනවා!" යැයි ඔවුන් ගේ නිවසේ කතා බහ වූ හෙයිනි.

ගුවන් විදුලියෙන් ගීත අසා තිබුණද, කෙදිනක හෝ දැක නැති තම ප්‍රියතම ගායකයා දැක ගැනීමට පොඩි පහේ උණක් මේ දෙසොහොයුරන්ට ඇති වී ඇත.

වෙලෙන් ගොඩවී, තවත් සැතපුමක් පමණ පයින් ගොස් මළ ගෙදරට ගොඩ වැදුණු ළමුන් දෙදෙනා, ආචාර සමාචාර නිමා කර නිවසේ මිදුලට වී බලමින් සිට ඇත්තේ අමරදේව සිටී ද කියායි.

රූපවාහිනී නොතිබුණු ඒ කාලයේ කලාතුරකින් පුවත්පතක පළ වූ කළු-සුදු ඡායාරූපයක් දැක තිබුණු පමණින් අමරදේව එහි සිටීද, සිටීනම් ඒ කවුද යනුවෙන් සොයා ගන්නට මේ දෙදෙනාට හැකි වී නොමැත.

ආපසු නිවසට යම්දෝ, නොයම්දෝ යැයි සිතමින් සිටිනා මොහොතේ වාසනාවකට මෙන් ඔවුන්ට වටිනා රාජකාරියක් පැවරී ඇත. එය නම්, මල් වඩම් රැගෙන අවමංගල පෙරහැරේ ගමන් කිරීමයි.

තමා මල් වඩමද රැගෙන පෙරහැරේ ගියේ දෙවන ස්ථානයේ බව කේමචන්ද්‍ර මොහොතකට පෙර මා සමග පැවසීය.

අවමගුල් පෙරහැර මහහගම සේකර නිවසේ සිට සැතපුම් දෙකක් පමණ ගෙවා රදාවාන හන්දියට ළඟාවන විට ඒ ස්ථානය එකම හිස් ගොඩක්ව පැවත ඇත. නමුත් කේමචන්ද්‍රත්, වැඩිමහල් සොයුරාත් මල්වඩම් රැගෙන යමින් සිටි නිසා, චිතකය අසලටම කරදරයකින් තොරව යාමටත්, අවමංගල්‍ය සභාවේ වැඩකටයුතු කෙරෙන අවස්ථාවේ, මහගම සේකර පවුලේ ඥාතීන් සිටි ස්ථානයට සහ ගුණකතන පැවැත්වුණු ස්ථානයට ඉතා නුදුරෙන් රැඳීමටත් ඔවුනට ඉඩ ලැබී ඇත.

තමන්ගේ ප්‍රියතම ගායකයා කවුදැයි කේමචන්ද්‍ර දැක ඇත්තේ ලැබුණු ආරාධනයට අනුව ගුණකතනය කිරීමට අමරදේව මයික්‍රෆෝනය අසලට ගිය විටයි.

ඒ මහා ගායකයා ශරීර ප්‍රමාණයෙන් කුඩා මිනිසෙකු බව දැක තරමක පුදුමයකටත් පත්වුණු බව කේමචන්ද්‍ර පවසයි.

අයියෙ, අන්න අමරදේව කියා තම සොහොයුරාට අමරදේව ගායකයාව පෙන්වද්දී කේමචන්ද්‍ර ගේ නෙත ගැටී ඇත්තේ, අමරදේව ගේ සුදු ජාතික ඇඳුමේ කමිස සාක්කුව තුළ ඇති බව ඉදිරිපසට හොඳින් දෘශ්‍යමාන වූ මුදල් නෝට්ටුවකි.

ඒ මුදල් ඇමති යූ බී වන්නිනායක ද, මහ බැංකුවේ අධිපති විලියම් තෙන්නකෝන් ද අත්සන් කළ ලංකාණ්ඩුව විසින් නිකුත් කරණ ලද, මහා පරාක්‍රමබාහු රජු ගස් ලබු කෑල්ලක් අනුභව කරන ප්‍රතිමාවේ ඡායාරූපයකින් සමන්විත වූ රුපියල් දෙකේ නෝට්ටුවකි.

මේ නෝට්ටුව අනිවාර්යෙන්ම සාක්කුව තුළ තියෙන්නට ඇත්තේ දෙකට නැමූ ආකාරයෙන් වුව ද, නෝට්ටුවේ අසමසම වර්ණය නිසා සාක්කුවේ ආවරණයට පිටතින් වුවද ඒ කුමක්දැයි එක් වරම හඳුනා ගැනීමට කේමචන්ද්‍ර සමත් වී තිබුණි.

මහගම සේකර අවසන් ගමන් ගියේය.
අමරදේව ගයන "මා මළ පසු සොහොන් කොතේ" ගීතය අති ජනප්‍රියත්වයට පත් විය.
මා අසා ඇති තරමින් ඔහුගේ සොහොනේ අමුතු ගීතයක් ලියවී නො තිබුණි.
ඒ සොහොන ද කාලයා ගේ ඇවෑමෙන් වල් වැදී ගියේය.

පසුගිය දිනක, රදාවාන ගමේ පාසලේ ළමයෙකුගෙන් "මහගම සේකර අඳුනනවාද?" කියා විමසූ විට "ඔය කියන්නේ අර කඩයක් කරන කෙනා නේද?" යැයි පිළිතුරු ලැබී ඇත.

ඒ කුමන විපර්යාස සිදුවුණත්, කේමචන්ද්‍ර ගේ සිතෙන් අර අමරදේවගේ සාක්කුවේ තිබුණු රුපියල් දෙකේ කොළයේ දර්ශනය සිතෙන් බැහැර නොවිණි.

අමරදේවගේ ගීතයක් අසන විට, ඔහුගේ රුව මුද්‍රිතව හෝ රූපවාහිනී තිරයක් තුළින් දකින විට කේමචන්ද්‍ර ගේ සිහියට මුලින්ම ආවේ ඒ රුපියල් දෙකේ කොළයේ කතාවයි.

දිගු කලකට පසු කේමචන්ද්‍ර තම ආචාර්ය උපාධිය සඳහා පැරබෝලීය ගස් කියුබාකාර කරමින් පර්යේෂණවල නිරත වෙමින් සිටි කාලයේ දී, අමරදේව ගේ විදේශ සංචාරයක් ඒ නගරයේ පැවැත්වුණි. ඒ ප්‍රසංගයකට පසු දිනයේ විශ්ව විද්‍යාල මිතුරන් සමග අමරදේව ඇතුළු පිරිස සඳහා තේ පැන් සංග්‍රහයක් සූදානම් කරන්නට කේමචන්ද්‍ර මූලිකව කටයුතු කළේය.

මෙහිදී එළැඹුණු ප්‍රශ්න ඇසීමේ වාරයේ දී ප්‍රශ්නයක් අසන මුවාවෙන් මේ දෙකේ කොලේ මතකය ද අමරදේව හා බෙදා ගැනීමට ඔහුට අවස්ථාව ලැබුණි.

පසුගිය වසරේ ජනාධිපතිවරණයේ දී මහින්ද රාජපක්‍ෂ නැවතත් ජනාධිපති ලෙස පත් කරන්නට ඡන්දදායකයින්ගෙන් ඉල්ලමින් පුවත්පත්වල පළකර තිබුණු දැන්වීමක මුලටම සිටියේ අමරදේව ය.

ඒ දැන්වීම දුටු විට, අමරදේව ගේ වටිනාකම එදා රුපියල් දෙකක් නොව අද රුපියල් දාහක් පමණ බව මට වැටහිණි.

-රසිකොලොජිස්ට්

(http://mahagamasekera.blogspot.com.au/p/blog-page_9195.html)

අයිරාංගනී සේරසිංහ, දෙනවක හාමිනේ සහ දීපානි ද සිල්වා -නිළියන් තිදෙනෙකු ගේ සමානකම් සහ අසමානකම් ගැන පිස්සු විග්‍රහයක් - Actresses and Politics

ඇත්තටම මා මුලින් ලියන්නට සිතුවේ දෙනවක හාමිනේ සහ දීපානි ද සිල්වා ගැන පමණි. නමුත් මේ සටහන ලිවීම අරඹන්නට පෙර, අයිරාංගනී සේරසිංහ ද මේ ලිපියට එකතු වූවා ය.

එනිසා අයිරාංගනී සේරසිංහගෙන් ම සටහන අරඹමි.

අයිරාංගනී සේරසිංහ (විවාහයට පෙර මීදෙනිය) සිංහල සිනමාවට අවතීර්ණ වී ඇත්තේ රේඛාව චිත්‍රපටයේ මවක ගේ චරිතය රඟපාමිනි. ඇය ඊට පෙර ඉංගිරිසි වේදිකා නාට්‍යවල තරුණ චරිත නිරුපණය කර තිබුණේ වුවද, රේඛාවේ චරිතයෙන් පසු ඇය සිනමාවේ රඟපෑ සෑම චරිතයක් ම වැඩිහිටි චරිත වී ඇත.

චිත්‍රපට රැසක රඟපෑව ද, අයිරාංගනී සේරසිංහ වඩාත් ප්‍රසිද්ධියට පත්වූයේ මෝඩයාගේ පෙට්ටිය ලංකාවේ නිවාස ආක්‍රමණය කළ පසු, ආච්චී ගේ චරිතය රඟපාමින් ය.

රේඛාව තිරගත වූ කාලයේ අයිරාංගනී මීදෙණිය වයස විසි නවයක (1927-1956) තරුණ කාන්තාවකි. මාලනී ෆොන්සේකා එයා දැන් ලොකු ළමයෙක් නම් චිත්‍රපටයේ වැඩිවිය පැමිණෙන වයසේ සිටි දැරියක ගේ චරිතය රඟපාද්දී ඇගේ වයස අවුරුදු විසි අටක් වූ බව (1947-1975) සලකන විට අයිරාංගනී මීදෙණියට (රේඛාවෙන් පසු සේරසිංහ) කිසි දිනෙක මව් චරිත මිස තරුණ චරිත රඟපාන්නට නොලැබීම සුවිශේෂී කාරණයකි.

ඒ අතින් අයිරාංගනී සේරසිංහට ඉතා සමාන නිළියක වන්නේ දෙනවක හාමිනේ ය.

දෙනවක හාමිනේ තම ජීවිතයේ මැදිවයස පසුකරමින් සිටින අවධියේ සිනමාවට පිවිස ඇත්තේ, මා අසා ඇති පරිදි, හුදෙක් ම ආදායම් මාර්ගයක් හෙවත් රැකියවක් ලෙසිනි. මුල් යුගයේ දී ජීඩීඑල් පෙරේරා ගේ සාමා, සිරි ගුණසිංහ ගේ සත් සමුදුර වැනි චිත්‍රපටවල ඇය රඟ පෑ මව්වරුන් ගේ චරිත විචාරක පැසසුමට ලක් වී ඇත. ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් ගේ දෑස නිසා චිත්‍රපටයේ ඇය ගේ රඟපෑම මා දැක ඇති, මා සිත් ගත් එක් අවස්ථාවකි.

මැදි විය පසු කර විශ්‍රාම වයසේ දී සිනමාවට පිවිසි දෙනවක හාමිනේ රඟ පෑ චරිත සියල්ල ද, අනිවාරයෙන්ම වැඩිහිටි, මහලු, සහය නිළි වර්ගයේ සුළු චරිත විය.

මා දෙනවක හාමිනේ මා සැබවින්ම දැක ඇත්තේ එක් දිනයක පමණි. ඒ මා කුඩා එකෙකු වුවත් ඡන්ද ඔට්ටු පවා අල්ලන වයසක සිටි කාලයේ දී පැවැත්වුණු 1977 මැතිවරණ සමයේ ගම්පහ බණ්ඩාරවත්තේ පැවති යුූඇම්පී දේශපාලන රැලියක දී ය.

මේ රැළිය එකල පැවති සිරිලංකා රජයට විරුද්ධව පෙළ ගැසුණු කලාකාරයින් රැසක් සහභාගී වුුණු එකක් විය. මෙහිදී මා දුටු අනෙකුත් කලාකරුවන් අතර මුවන්පැලැස්ස ගුවන් විදුලි නාටකයේ රඟපෑ නෙතලී සහ වොලී නානායක්කාර වැන්නෝ ද වූහ.

මෙහිදී එක් පැහැදිලි කිරීමක් කළ යුතු වේ.

විපක්‍ෂයේ සිටින්නෝ කලාකාරයෝ ය. ඔවුන් නළාකාරයින් වන්නේ ආණ්ඩු පක්‍ෂයට කඩේ යමින් විවිධාකාරයේ වාසි ලබා ගන්නට පටන් ගත් විටය.

උදාහරණයක් ලෙස අප හිතවත් සෝමරත්න දිසානායක මහින්ද රාජපක්‍ෂ සමයේ නලාකාරයෙකු විය. පසුගිය ජනාධිපති ඡන්දය කාලයේ ඔහු පොදු අපේක්‍ෂකයාට සහය පළකරමින් කලාකරුවෙකු බවට පත්විය. පසුව, රූපවාහිනී සංස්ථාවේ සභාපති පදවිය භාර ගනිමින් නැවතත් නළාකරුවෙකු විය. එයිනුත් පසු, මහ ඡන්දය කාලේ ඒ තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වී දැන් නැවතත් කලාකරුවකු ලෙස වර්ගීකරණය කළ හැකි තත්වයකට පත් වී ඇති බව පෙනේ!

එදා ගම්පහ බණ්ඩාරවත්තේ එජාපයට සහයෝගය දෙන වේදිකාවේ දී ඇය කළ කතාවේ දී, සිරිමා බණ්ඩාරනායක රජය යටතේ සබන් මිල ඉහළ ගොස් ඇති නිසා, ස්නානය කරන්නේ සබන් නොමැතිව බවත්, එනිසා ඇඟේ කුණු තට්ටු පිරී ඇති බවත් කියමින් දෙනවක හාමිනේ කුණු අතුල්ලා පෙන්වූ බව සමහරු කියනු මා අසා ඇත.

ඒ කෙසේ වෙතත්, 1977 කලාකරුවෙකු ලෙස පැවති රජයට විරුද්ධව එජාපය බලයට පත් කරවන්නට ඇය කතා කළායින් පසුව එළැඹුණු දාහත් වසරක ශාපලත් කාල සීමාව තුළ දෙනවක හාමිනේ නළාකාරියක බවට පත්වූ බවක් නම් මගේ මතකයේ නැත.

දේශපාලන වේදිකාවල කතා පැවැත්වූ නිළියන් පිළිබඳව සඳහන් කෙරෙද්දී, දෙනවක හාමිනේ මෙන් තව දිගු කාලයක් තිස්සේ ජනතාව අතර අනිවාර්යෙන් ම පැවතෙන නමක් නම් මගේ ලිපියේ මාතෘකාව සැරසූ අනෙක් නිළිය වන දීපානි ද සිල්වා ය.

දීපානි ද සිල්වා යනු දෙනවක හාමිනේ සහ අයිරාංගනී සේරසිංහ මෙන්ම සුළු චරිත පමණක් රඟපාමින් ජනප්‍ර්‍රිය වූ තවත් නිළියකි.

මා දීපානි ද සිල්වා ඇය වීදි නාට්‍යවල රඟපානු දැක ඇති නමුත්, ඇය ජනතාව අතරට ආවේ නම් නාලන් මෙන්ඩිස් ගේ ටෙලි වෘතාතන්ත නිසා බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. ඒ ටෙලි වෘතාන්ත යනු දීපානි සිල්වා සහ අයිරාංගනී සේරසිංහ අතර ඇති අනෙක් සමානකම වේ.

පරිසර සංරක්‍ෂණය වැනි වමට බර අදහස්වලින් යුතු අයෙකු වුව ද, 50 දශකයේ දී විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ලැබූ අයෙකු වුවද, අයිරාංගනී සේරසිංහ සහ දීපානී ද සිල්වා දේශපාලනය අතින් සමාන කළ හැකි යැයි මට නොසිතේ.

එසේ නමුත්, දේශපාලන අන්ත දෙකක සිටියේ වුවද, දෙනවක හාමිනේ සහ දීපානි ද සිල්වා යනු තකට තක බව මට පසුගිය මහ ඡන්ද සමයේ නැරඹූ වීඩියෝ දර්ශනවලින් පැහැදිලිවිය.

ජවිපෙ මහ ඡන්දෙකින් දිනා රජයක් පිහිටුවීමේ තත්වයක් ගැන සිතිය නොහැකි නිසා, දීපානි ද සිල්වාට ඉහත දැක්වූ තර්කය අනුව කිසි දිනක නළාකාරියක නොවී දිගටම කලාකාරියක ලෙස සිටීමට හැකි වෙනු ඇත.

ජවිපෙ සටන පාවා දී නැවතත් සභාගයකට ගියහොත් නම් ඔන්න තරමක හෝ නළාකාරී චාන්ස් එකක් ලැබෙනු ඇත.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
ඒ නිළියන් ය.

නළුවන් ගැන මේ ආකාරයේ සංසන්දයක් කළ යුතු නම්, ඒ සඳහා සමාන සුදුසුකම් ඇති තිදෙනා කවරෙකු දැයි සිතමින් සිටිමි.

(images: http://www.nfc.gov.lk/)

වත්මන් ඕස්ට්‍රේලියානු දේශපාලන පක්‍ෂ මා දකින අයුරු - Political parties in Australia

මෙය ඉතා සරල කියවීමකි.

කොහොමටත් ඕස්ට්‍රේලියාවේ දේශපාලනය කෙරෙන ක්‍රමය සාමාන්‍ය පුරවැසියෙකු දකින ආකාරය එතරම් සංකීර්ණ නොවෙන බව කිව යුතුය.

ලංකාවේ සහ ලෝකයේ වෙනත් බොහෝ රටවල මෙන් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඇත්තේ ද ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙකකි. එනම් ලේබර් (කම්කරු) පක්‍ෂය සහ ලිබරල් (නිදහස්) පක්‍ෂයයි.

ලේබර් කම්කරු පක්‍ෂය යනු වාමාංශික නැඹුරුවක් ඇති (centre-left) දේශපාලන පක්‍ෂයක් යැයි සැලකිය හැක. මූලිකව ම පෞද්ගලික ව්‍යවසාය ක්‍රමය මත විශ්වාසය තබන ආර්ථික ක්‍රමයක් අනුගමනය කළ ද ඔවුන් සමාජ සුභ සාධනය, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍යය වැනි පොදු පහසුකම් සැපයීම පිළිබඳව දැඩි කැපවීමක් ඇති පක්‍ෂයක් ලෙස සාමාන්‍යයෙන් සැලකේ.

ඕස්ට්‍රේලියානු ලේබර් පක්‍ෂයේ මූලික පදනම වෘත්තීය සමිති සහ ඒවායේ සාමාජික පිරිසයි. නමුත්, ඒ සාපේක්‍ෂව කුඩා පිරිසට අමතරව ඔවුන්ට හොඳ ජන පදනමක් ද තිබේ. ඒ බහුතරය නගරබද ජනතාවයි.

සාපේක්‍ෂව දුෂ්ට ප්‍රාන්ත පාලකයෙකු පැන්නීමට අවශ්‍ය වූ නිසා, මා ද, එක් වරක් ලේබර් පක්‍ෂයට ඡන්දය දී ඇත්තෙමි. ඒ 1999 දී ය. ඒ වසරේ දී ම මට ලංකාවේ දී ද ඒ ප්‍රතිපත්ති විරෝධී කාර්යය ම කිරීමට සිදුවූයේ දෛවෝපගත අයුරිනි.

ලිබරල් පක්‍ෂය සහමුලින් ම දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂයකි. ඇත්තටම ඔවුන් ලිබරල් නොව කන්සර්වේටිව් (ගතානුගතික යන අරුතින්) පක්‍ෂයකි. රටේ ආර්ථිකය මුළුමනින්ම පුද්ගලික ව්‍යවසාය මගින් පවත්වා ගෙන යා යුතු යැයි යන්න ඔවුන් ගේ අදහසයි. සමාජ සුභසාධක වැඩ පිළිබඳව දක්වන්නේ අඩු සැලකිල්ලකි. අධ්‍යාපනය සහ සෞඛ්‍යය ද, රාජ්‍ය මැදිහත්වීම් අවමයකින් සිදු විය යුතුය යන්න ඔවුන් ගේ ප්‍රතිපත්තියයි. ලිබරල් පක්‍ෂයේ බලය එකතු වී ඇත්තේ පොදුවේ නගරබද, ධනවත් පුද්ගලයින් සහ වෘත්තිකයින් අතර ය.

මා කිසිදාක ලිබරල් පක්‍ෂයට ඡන්දය දී නැති අතර, ජීවිතයේ කිසි දිනක එසේ කරන්නට කිසිදු අපේක්‍ෂාවක් ද නැත.

නැෂනල් පාටිය නොහොත් ජාතික පක්‍ෂය යනු ප්‍රධාන නගරවලින් බැහැර පිටිසර පළාත්බදව, සාමාන්‍ය ගොවි ජනතාවක් වෙසෙන ප්‍රදේශවල වැඩි දේශපාලන බලයක් ඇති පක්‍ෂයකි. ඔව්හූ, එනිසා ම, දැඩි ජාතිකවාදී, දක්‍ෂිණාංශික ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කරති. එනිසා ම, නැෂනල් පක්‍ෂය දැන් සෑහෙන කාලයක සිට ලිබරල් පක්‍ෂය සමග සන්ධාන ගත වී ඇත.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ තිබෙන්නේ කේවල ඡන්ද කොට්ඨාස මැතිවරණ ක්‍රමයකින් නියෝජිතයින් පත්වෙන පාර්ලිමේන්තුවක් (සහ සමානුපාතික නියෝජනයක් ඇති සෙනේට් සභාවක්) නිසා මෙහිදී මේ පක්‍ෂ දෙක අනුගමනය කරන්නේ 1970 ඡන්දය සඳහා සිරිලංකා එක සමසමාජ සහ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂ අතර ඇති කරගත් නිතරඟ ගිවිසුම වැනි ක්‍රමවේදයකි.

මා මෙරටට පැමිණි 1995 වසරේ දී ඕස්ට්‍රේලියාවේ ෆෙඩරල් ආණ්ඩුවේ බලය ලබා සිටියේ සිටියේ ලේබර් පක්‍ෂයයි. අගමැති පෝල් කීටින් විය. ඔවුන් ආණ්ඩු බලයේ සිට ඇත්තේ 1983 සිට ය. මුලින් සිටි අගමැති බොබ් හෝක් ගෙන් පසු පෝල් කීටින් අගමැති වී ඇත්තේ පක්‍ෂයේ නායකත්වයට පත් වීම නිසාය. බොබ් හෝක් යනු ඩඩ්ලි සේනානායක, රනිල් වික්‍රමසිංහ සේ සිව්වරක් අගමැති වූ අයෙකි.

ඒ කම්කරු පක්‍ෂ ආණ්ඩවෙන් පසු 1996 දී පිහිටවුණේ ලිබරල්-නැෂනල් සභාග රජයකි. ඒ සභාගය අගමැති ජෝන් හාවර්ඩ් ගේ නායකත්වයෙන් 1999, 2002 සහ 2004 දී් පැවැත්වුණු ඡන්ද ජයගෙන 2007 දක්වා ම බලයේ රැඳී සිටියේ ය. එනම් ජෝන් හාවර්ඩ් ද සිව්වරක් අගමැති වූ අයෙකි.

ඊළඟට 2007 දී නැවත බලයට ආවේ අගමැති කෙවින් රඩ් ගේ නායකත්වයෙන් යුතු ලේබර් පක්‍ෂ රජයකි. ඒ රජයේ තෙවසරක කාලය ගත වෙන්නට පෙර පක්‍ෂයේ ඇති වූ නායකත්ව වෙනසක් නිසා ජූලියා ගිලාඩ් ඕස්ට්‍රේලියාවේ මුල්ම කාන්තා අගමැති ලෙස පත්වූවා ය. ඒ වෙනස ආපසු හැරී 2013 දී යළි කෙවින් රඩ් අගමැති වූ අතර, ඒ වසරේ පැවති ඡන්දයේ දී නිදහස්-ජාතික සභාගය වත්මන් අගමැති ටෝනි ඇබට් ගේ නායකත්වයෙන් බලයට පත්විය.

ලේබර් පක්‍ෂයේ අද නායකයා වත්මන් ෆෙඩරල් පාර්ලිමේන්තුවේ විපක්‍ෂ නායක බිල් ෂෝට්න් ය.

ෆෙඩරල් රජයට අමතරව ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඇති ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයන් හයේ ද, ප්‍රාන්තයකට වඩා අඩු රාජ්‍ය බලයක් ඇති ප්‍රදේශ දෙකේ ද, සිව් වසරකට වරක් පැවැත්වෙන ඡන්දවලදී ආණ්ඩු බලය පෙර කී ආකාරයටම නොවුණත් ලේබර් පක්‍ෂය සහ ලිබරල්-නැෂනල් සභාගය අතර මාරු වෙමින් පැවතෙයි.

ලේබර් පක්‍ෂයේ ද, ලිබරල්-නැෂනල් සන්ධානයේ ද ප්‍රාන්ත මට්ටමේ පක්‍ෂ සංවිධාන කිසිසේත්ම ෆෙඩරල් මට්ටමේ පක්‍ෂ සංවිධානවල පාලනයට යටත් නොවෙන ස්වාධීන පක්‍ෂ සංවිධාන ලෙස සැලකිය හැකිය.

ඉහත සඳහන් දේශපාලන පක්‍ෂ තුනට අමතරව තවත් කුඩා පක්‍ෂ කිහිපයක් ම ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඇත.

මා මෙරටට පැමිණි 1995 දී සැලකිය යුතු ජනප්‍රියත්වයක් ඉසුලූ ඩිමොක්‍රැටික් (ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී) පක්‍ෂය සහ දැන් තරමක් ජනප්‍රිය වෙමින් පවතින ග්‍රීන් (හරිත) පක්‍ෂය ඉන් ප්‍රධාන කොටම සඳහන් කළ යුතුය.

මේ කුඩා පක්‍ෂ සියල්ලේම පැවැත්ම රදා පැවතෙන්නේ මෙහි ඇති ආණ්ඩුක්‍රමය සහ ඡන්ද ක්‍රමයේ පිහිටෙනි.

කේවල ඡන්ද කොට්ඨාස සඳහා පැවැත්වෙන පාර්ලිමේන්තු ඡන්දවලදී විවිධ පක්‍ෂවල සහ ස්වාධීන අපේක්‍ෂකයින්ට මනාප දෙන්නට හැකි වුවද, ඡන්ද කොට්ඨාසයක මන්ත්‍රීවරයෙකු වන්නට කුඩා පක්‍ෂයක අපේක්‍ෂකයෙකුට හැකිවන්නේ හාවා හඳ දකින්නා සේ ය. පසුගිය වසර විසි වසර තුළදී මා එවැනි අවස්ථාවක් දැක්කේ එක් වරක් පමණි. නමුත් ස්වාධීන අපේක්‍ෂකයින් නම්, විටින් විට තේරී පත්වෙති.

එනිසා, පෙර කී කුඩා පක්‍ෂ නියෝජිතයින් ප්‍රධානකොටම පත්වෙන්නේ සමානුපාතික ඡන්ද ක්‍රමයක් යටතේ පැවැත්වෙන සෙනෙට් සභාව හෙවත් උත්තර මන්ත්‍රී මණ්ඩලයටයි.

ඒකල ඡන්ද කොට්ඨාස දිනා බහුතරයෙන් ආණ්ඩුවක් පිහිටෙව්වද, උත්තර මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ බහුතර බලය ඒ ආණ්ඩු පක්‍ෂයට ලැබීම සාමාන්‍යයෙන් සිදු නොවේ. එසේම, පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද වසර තුනකට වරක් පැවැත්වූයේ වුවද, සෙනෙට් සභිකයෙකු ගේ සේවා කාලය වසර හයක් වේ. සෑම ඡන්දයකදීම පත් කර ගන්නේ සෙනෙට් සභාවේ නියෝජිතයින්ගෙන් හරි අඩකි.

වසර විස්සකට පෙර ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් රජයේ සෙනෙට් සභාවේ ප්‍රමාණවත් රිමෝට් කොන්ට්‍රොල් බලයක් ඩිමොක්‍රැටික් පක්‍ෂයට තිබුණි. නමුත්, පසු කාලීනව, එහි නායකත්වයේ සිදුවුණු වෙනස්කම් ද, ආණ්ඩුව සමග නීති සම්මත කරන්නට කළ ඩීල් කිහිපයක තිබුණු ප්‍රශ්නද නිසා, ඒ පක්‍ෂය ක්‍රමයෙන් දිය වී, සහමුලින් ම නැති වී ගියේ ය.

ඒ අඩුව යම් තරමකට හෝ පිරවෙන්නේ ග්‍රීන් පක්‍ෂය නිසාය. මා දැන් කාලයක සිට ඡන්දය දෙන්නේ ඔවුන්ට ය.

-රසිකොලොජිස්ට්

(මා පදිංචි ප්‍රදේශය ඇතුලත් ලින්ඩ්සේ ආසනය සඳහා 2013 ෆෙඩරල් ඡන්දයේ දී ඉදිරිපත් වූ අපේක්‍ෂකයින් ගේ ප්‍රචාරක පත්‍රිකා කිහිපයකි.)

රනිල් වික්‍රමසිංහ ගේ අගමැති ලෝක වාර්තාවේ ඇත්ත තත්වය - Ranil and the bottle journalists

දේශපාලු කතා හෝ දේශපාලුවන් ගැන කතා හෝ සෑහෙන කාලයකට නො ලියමියි සිතා සිටියේ එය සැබවින් ම කාලපාලු කර්තව්‍යයක් හෙයිනි.

නමුත් මේ කතාව නම් නොලියා ම බැරි ය.

පසුගිය දා පැවති මහමැතිවරණයෙන් ලද සුලු ජයග්‍රහණය සහ සභාග රජය ගැන තිබුණු පෙර සම්මුතියක් මත පදනම්ව රනිල් වික්‍රමසිංහ ලංකාවේ අගමැති ලෙස දිවුරුම් දීම ලංකාවේ පුවත්පත්වලින් සහ වෙනත් මාධ්‍යවලින් වාර්තා කර තිබුණේ ඔහු සිව්වෙනි වරට මෙලෙස අගමැති ලෙස පත්වීම, ලාංකීය වාර්තාවක් තැබීමක් ලෙසත්, ලෝක වාර්තාවක් සම කිරීමක් ලෙසත් ය.

ඒ සම කෙරුණු වාර්තාව ලෙස උපුටා දැක්වුණේ එක්සත් රාජධානියේ මීට ශත වර්ෂයකට පමණ පෙර අගමැති වී සිට ඇති ග්ලැඩ්ස්ටන් නමැත්තා ගේ සිව් වතාවක් ම අගමැති වීමේ වාර්තාව ය.

මේ ප්‍රලාපය ලියා තිබුණේ නිකං ලපයි-සිපයි බොටල් ජානලිස්ට්ලා පමණක් නොවේ. අපේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පුවත් කතෘ, මා මිත්‍ර, නලීන් දිල්රුක්‍ෂ ද මේ වග ඔහු ගේ සමකය වටේ ලිපියක සඳහන් කර තිබුණු අතර, මගේ ප්‍රතිචාරයට පිළිතුරු ලෙස ඔහු සේවය කරන දිනමිණ පුවත් පතේ ලිපියක් ද උපුටා දක්වා තිබුණි.

ඒ කියන්නේ මෙය එසේ මෙසේ කේස් එකක් නොවේ!

අපේ බාප්පා ඇතුළු පිරිසක් විසින්, අපේ පරකන්දෙණිය නමැති ගමේ, 1970 දී සංවිධානය කළ යූඇම්පී ඡන්ද ප්‍රචාරක රැස්වීමේ ප්‍රධාන අමුත්තා ලෙස සහභාගී වූ ඩඩ්ලි සේනානායකව එදා ඡන්ද පෝස්ටර්, ප්‍රචාරක පත්‍රිකා යනාදියේ හඳුන්වා දුන්නේ, සිව් වරක් අගමැති වූ ඩඩ්ලි වශයෙනි. ඔහුව පස්වෙනි වතාවට අගමැති කරන්න යනුවෙන් ඒවායේ ඉල්ලා තිබුණි.

අපේ ආච්චී ද රැවටුණු, ජාතියේ අම්මා වූ සිරිමා රත්වත්තේ ඩයස් බණ්ඩාරනායක, ඒ 1970 ඡන්දෙන් දිනා අගමැති වීම නිසා ඩඩ්ලිට සේනානායකට පස්වෙනි වරට අගමැති වීමේ අවස්ථාව ගිලිහී ගියේ ය.

ඩඩ්ලි සේනානායක ඊට කලින් අගමැති වී තිබුණු අවස්ථා මා දැන සිටි පරිදි, සහ මේ වන විට සැක හැර ස්ථිර කරගෙන ඇති පරිදි, මෙලෙස වේ!

පළමු වාරය	1952 මාර්තු සිය පියා ගේ මරණයෙන් පසුව අනුප්‍රාප්තියා ලෙස නම් කිරීම මගින්	කාලය මාස හතරක් පමණ
දෙවන වාරය	1952 ජූලි මාසයේ පැවැත්වුණු ඡන්දයෙන් දිනූ පසු සිට 1953 ඔක්තෝබරයේ දී ඉල්ලා අස්වීම දක්වා	කාලය මාස පහළොවක් පමණ
තෙවන වාරය	1960 මාර්තු සිට රාජාසන කථාවේ දී ආණ්ඩුව පැරදී 1960 ජූලි මාසයේ නැවත පැවැත්වුණු ඡන්දය දක්වා	කාලය මාස තුනක් පමණ
සිව්වැනි වාරය	තවත් පක්‍ෂ රාශියක සහය ඇතිව හත් හවුලේ ආණ්ඩුව පිහිටයූ 1965 සිට 1970 දක්වා	අවුරුදු පහක සම්පූර්ණ කාලය

මේ අනුව බලන කළ රනිල් මෙවර කර ඇත්තේ ඩඩ්ලි ගේ වාර්තාව සම කිරීමක් පමණි.

ඩඩ්ලි සේනානායක අගමැතිකම කළ මුල් තුන් වාරය මෙන්ම රනිල් වික්‍රමසිංහ ද මෙතෙක් අගමැතිකම කර ඇත්තේ සුලු කාල පරිච්ඡේද තුළ බව පෙනේ.

ඩඩ්ලි ගේ සිව්වන අගමැති වාරය අව්රුදු පහක සම්පුූර්ණ එකක් වූවා සේ රනිල් ගේ මේ සිව්වෙනි වාරය සම්පූර්ණ කාල සීමාව සඳහා වෙන්නට නම් ඉඩ ඇත.

කරුණු හරි හැටි නො සොයා නො බලා පුවත් වාර්තා ලියන මේ කාලයේ මාධ්‍යවේදීන්, ඩඩ්ලි සේනානායක ගේ පෙර කී වාර්තාව අමතක කරනවාට අමතරව කර ඇති අනෙක් වරද නම්, ඉහත පුවත් වාර්තාවල එක්සත් රාජධානියේ සිව් වරක් අගමැති වූ විලියම් ග්ලැස්ටන්ව සඳහන් කරද්දී ඊට වඩා නුදුරු රටවල, ඊට වඩා නුදුරු කාල වකවානුවල සිව් වරක් හෝ සමහර විට ඊට වඩා වැඩි වාරයක් අගමැතිකම් කළ අය සහමුලින් අමතක කර දැමීමයි!

මේ සඳහා මා දන්නා හොඳම උදාහරණය වන්නේ හිටපු ඕස්ට්‍රේලියානු අගමැති ජෝන් හාවර්ඩ් ය.

ජෝන් හාවර්ඩ් අගමැති ලෙස පත්වූයේ මා ඕස්ට්‍රේලියාවට පැමිණි පසු 2006 මාර්තුවේ දී ය. ඉන්පසු ඔහු 1998, 2002 සහ 2004 දී පැවැත්වූ මැතිවරණවලින් ජයගෙන අගමැතිකමේ දිවුරුම් දුන්නේ ය. කෙවින් රඩ් නමැති කම්කරු පක්‍ෂයේ නායකයාට පැරදුණු ඡන්දයෙන් ජෝන් හාවර්ඩ් ජය ගත්තේ නම් ඔහු අගමැතිකම ගන්නට සූදානම්ව සිටියේ ජයග්‍රාහී පස්වෙනි වතාවටයි.

එසේම, 1901 දී ඕස්ට්‍රේලියාව නමැති ෆෙඩරල් රාජ්‍යය පිහිටවූ දින සිට මේ දක්වා ඉතිහාසය තුළ සිව් වරක් හෝ ඊට වඩා වතාවක් අගමැති වූ අය තවත් කිහිප දෙනෙකුම සිටිති.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ දෙවන අගමැතිවරයා වූ ඇල්ෆ්‍රඩ් ඩීකින් සිව්වරක් අගමැති වී ඇත. දෙවරක් ඡන්දයෙන් දිනීමෙනි. දෙවරක් දේශපාලන පෙරළි මගිනි.

දොළොස්වෙනි අගමැතිවරයා වූ බිලී හියුස් ද පසුව ඒ වාර්තාව සම කර ඇත්තේ 1922 දී ඡන්දය දිනා සිව්වෙනි වරට අගමැති වීමෙනි.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ අගමැති වාර්තා තැබූ අය අතුරින් ඉතා සුවිශේෂී පුද්ගලයා වන්නේ 1963 ඡන්දයෙන් දිනා දසවෙනි වරට අගමැති ලෙස දිවුරුම් දුන් රොබර්ට් මෙන්සීස් නම් ලිබරල් පක්‍ෂ නායකයාය. ඔහු මුල්වරට 1939 දී අගමැති ලෙස පත් වී ඇති අතර, නැවත ඡන්දයකින් දිනා 1941 දක්වා අගමැතිකම දරා ඇත. එතැන් සිට ඡන්ද පැරදෙමින් 1949 දී ලැබූ දිනුම දක්වා විපක්‍ෂයේ ගත කළ රොබර්ට් මෙන්සීස් 1966 දී සිය කැමැත්තෙන් විශ්‍රාම යන තුරුම ඡන්ද හතක් දිනමින් දීර්ඝතම කාලයක් අගමැතිකම දැරූ තැනැත්තා ලෙස ද වාර්තාවක් තබා ඇත.

මීට අමතරව, ජෝෂප් ලයන්ස්, මැල්කම් ෆ්‍රේසර් සහ බොබ් හෝක් යන තිදෙනාද ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිව් වරක් අගමැතිකමට පත් වී ඇති අය අතර වෙති.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ අගමැතිවරු අමතක කරමු.

නමුත් ලංකාවට නුදුරින් පිහිටා ඇති රටවල අගමැතිවරුන් වූ මැලේසියාවේ මහතීර් මොහොමඩ්, සිංගප්පූරුවේ ලී ක්වාන් යූ නැතිනම් අල්ලපු වැටේ ඉන්දිරා ගාන්ධි වැනි සිව්වරක් හෝ ඊට වඩා වැඩි වාරයක් අගමැති වූ අය ගැන අමතක කරන්නේ කෙසේද?

මේ ගැන ජාලයේ සෙවීමක් කළ මට පෙනුණේ කැනඩාවේ ද, සිව්වරක් හෝ ඊට වඩා වැඩි වාරයක් අගමැති වූ අය කිහිප දෙනෙකුම සිටින බවයි.

සිව්වරක් අගමැති වීම යනු මහා දුර්ලභ කාරණයක් නොවන බව ඉහත කරුණු අනුව හොඳින් පෙනේ.

එසේ නම්, අපේ මාධ්‍යවේදීන් අදාළ කරුණු සහිතව ඉහත ලිපි නොලීවේ ඇයි? මෙයින් හැඟෙන්නේ ලොක්කෙකු ගැන ලියන විට සත්‍යය ඉබේම මෙන් යටපත් වෙන බවද?

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
මේ ලිපියේ අඩංගු තොරතුරු සනාථ කිරීමට සොයා බලද්දී මට වැදගත් කාරණා දෙයක්ම හෙළිදරව් කර ගැනීමට හැකි විය.

1. රනිල් වික්‍රමසිංහ යනු ලංකාවේ ප්‍රථම ජන මූල අගමැතිවරයා ය. එය වාර්තාවකි!

2. රනිල් වික්‍රමසිංහට අමිතෝදනලා ගේ පැත්තෙන් ශාක්‍ය වංශයට ද, කාළුදායීලා ගේ පැත්තෙන් කෝලිය වංශයට ද, ලඟ නෑකම් ද ඇත.

මේ ප/ලි කතාව නිසා මට ලඟදීම මාධ්‍ය උපදේශක තනතුරක් ලැබීමට ද ඉඩ තිබේ!

සෑහෙන කාලෙකට ලියවෙන අන්තිම ලාස්ට් දේශපාලු හෙවත් කාලපාලු ලිපිය - Another episode ends

එක්දාස් නමසිය හැත්තෑ හතේ මැතිවරණයේ් ප්‍රතිඵල නිකුත් වී අප පාසල් ගිය මුල් දිනයේ අපේ සිංහල ගුරුවරයා (ඔහු ගේ නම මට අමතකය, නිතර සුදු අත්කොට කමිසයක් සහ නිල් පැහැති කලිසමක් ඇඳි, ඇසක අක්‍ෂයේ පොඩි අවුලක් තිබුණු, මැදි වියේ පසුවූ පොරකි!) මැතිවරණ ප්‍රතිඵල ගැන රචනාවක් හෙවත් ලිපියක් ලියන්නට අපට පැවරුවේ ය.

ඊළඟ සතියේ අපේ පන්තියේ ළමුන් ලියා ඉදිරිපත් කළ ලිපි කියවා බැලූ ගුරුවරයා, එයින් හොඳම රචනා දෙක තෝරා ගෙන ඒවා ලියූ සිසුන් දෙදෙනාට ඒ ලිපිවල මුල් පරිච්ඡේද පන්තියට ඇසෙන්නට කියවීමට අණ කළේ ය.

ඉන් එක් ලිපියක් මගේ ය.

අනෙක, මගේ උසස් පෙළ සමයේ හොඳම මිතුරෙකු වූ, පේරාදෙණිය විද්‍යාවේදී සහ ශ්‍රී ජයවර්දෙනපුර විද්‍යාපති උපාධිධාරී, දැනට රජයේ සේවයේ හොඳ යැයි සම්මත රැකියාවක නියුතු සරෝජ උදයංග චන්ද්‍රසේන ගේ ය.

අප දෙදෙනාගේ ම ලිපි හොඳයැයි තෝරා ගත්ත ද, අපේ සිංහල ගුරුවරයා එයින් වඩාත් හොඳයැයි කීවේ සරෝජ ගේ ලිපියට ය. එයට හේතුව ලෙස ඔහු දැක්වූයේ, මා ලියූ ලිපිය කරුණු අතින් සම්පූර්ණ එකක් වුවද, කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම අතින් සරෝජ ගේ ලිපිය ඉදිරියෙන් සිටීමයි.

උදාහරණයක් ලෙස, මා ලිපිය අරඹා තිබුණේ, "වසර හතකට පසු ශ්‍රී ලංකාවේ පැවත්වූ මහ මැතිවරණයේ අවසාන ප්‍රතිඵලය දැන් අපි දනිමු!" වැනි සරල ආකාරයකින් වුවද, සරෝජ ලියා තිබුණේ, "වසර හතකට පසු ශ්‍රී ලංකාවේ පැවත්වූ මහ මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලය දැන් උණු උණුවේ ම අප හමුවේ ඇත!" වැනි ආකාරයකට සිත් ඇදගන්නා ආලවට්ටම් ද සමග ය.

එදා ඒ මැතිවරණයෙන් යූඇම්පීය අති විශිෂ්ට ජයක් ලැබුවේය. එතෙක් බලයේ සිටි සිරිලංකා එක කුජීත ලෙස පරාජය විය. සිරිලංකා එකේ පාලනයේ පවට වසර පහ, හයක් කර ගැසූ සමසමාජ සහ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂ දෙක නැවත තම ස්වශක්තියෙන් පාර්ලිමේන්තු ආසනයක් දිනා ගන්නට නොහැකි වෙන ආකාරයට අතුගෑවී ගියේ ය.

අද වසර තිස් අටකට පසු තවත් මැතිවරණයක් අවසාන වී එහි ප්‍රතිඵල උණු උණුවේ ම අප හමුවේ ඇත!

අපේක්‍ෂිත සිහින ප්‍රතිඵල නොලැබී ඇති මුත් පොඩි ජොලියක් සිතට නැගේ.

එයට හේතු රාශියකි.

ඉන් පළමුවැන්න නම්, එදා සත්වසක ශාපය අවසාන වුණා සේ, අද රාජපක්‍ෂ ශාපය අවසාන වී ඇතැයි සිතීමයි.

දෙවැනි කාරණය නම්, නානසාර සහ ෆොන්සේකා වැනි කොටස් නැති නාස්ති වී යෑමයි.

තුන් වෙනි කාරණය නම් මගේ සිහින පැතුම් සඵල නොවූණමුත්, 1994 දී යළි ප්‍රජාතන්ද්‍රවාදී දේශපාලනයට පිවිසිය ද කාලයක් තිස්සේ නොමග යමින් සිට යළි හරි මග පැත්තට හැරුණා වූ, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ යම් ආකාරයක ජයක් ලැබීමයි.

එසේ වෙතත්, බහුතරයෙන් බලයේ දිගටම රැදෙන යූඇම්පියෙන් ද, බහුතරය නැතිවීම නිසා දිගටම විපක්‍ෂයේ රැදෙන සිරිලංකා එකෙන් ද, දෙපැත්තෙන් ම, විවිධාකාරයේ දුෂිතයින්, ජාතිවාදීන් සහ ජඩයින් පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත්වීමට නියමිත වීම නිසා පොඩි දුකක් ද දැනේ.

රනිල් කෙසේ වෙතත්, මෛත්‍රීපාල ලොක්කා නම්, සිරිලංකා එකට තරමක හෝ විරේකයක් කර බඩ ශුද්ධ කරන්නට යන බව පෙනේ.

යූඇම්පීයට අවශ්‍ය වෙන්නේ ඉඩකුඩිච්චියකි. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණට ද, හදවත වෙනුවට මොළය පාදා දිය යුතුය!

මා දකින ආකාරයට, අප අකමැති වුවත්, කැමති වුවත්, දැන් ඉදිරියට සිදුවන්නේ මෙයයි.

අරුං කාගෙන කාගෙන කාගෙන ගොස් නැවැත්වූ තැන සිට කාගෙන කාගෙන කාගෙන යන්නට මුංට අවසර ලැබී ඇත.

නමුත්, අරුං ගේ අන්තිම කාලේ එක කටට ගිල්ල බයිට් සයිස් එකට මුං ගේ බඩවල් ආරන්නට තව කලක් ගත වෙනු ඇත.

එනිසා අප කළ යුත්තේ, ඊට පෙර මුං වෙනුවට නැවතත් බඩ ශුද්ධ වූ අරුං පිරිස ගෙන ඒමයි.

මෙන්න මගේ සටන් පාඨ.

• අහෝසිකම්ම හෙවත් ඩීල්-කම්ම අහෝසි කරනු.
• අංගුලිමාලලාට, හොරු හතළිහට මෙන් ම අලිබාබාට ද විරුද්ධව සාක්‍ෂි අනුව නඩු ගොනු කරනු.
• ලබන සැරේ බැටේ දෙන්නට අවුරුදු පහක් බකං නිලා සිටිමු.

ඊළඟට පැවැත්වෙන 2020 මහ ඡන්දයේ ප්‍රතිඵල ගැන මගේ අපේක්‍ෂාව මෙයයි.

• බඩ ශුද්ධ කළ සිරිලංකා එක = 81
• හිසකුඩිච්චිය දැමූ යූඇම්පී එක = 79
• හදවත වෙනුවට මොළය පාදාගෙන "හෘද සාක්‍ෂිය" වෙනුවට "මස්තිශ්ක සංගුණකය" සමග එන ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ = 40
• දෙමළ පක්‍ෂ = 20
• මුස්ලිම් පක්‍ෂ = 5
• විමල් වීරවංශ, චම්පික රණවක ඇතුළු නඩය = 0
• වාසුදේව, පැරණි සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් නඩය = 0

මේ සෑහෙන කාලෙකට ලියවෙන අන්තිම ලාස්ට් දේශපාලු හෙවත් කාලපාලු ලිපියයි

එසේ නම්, ජයවේවා!

-රසිකොලොජිස්ට්

(image: http://www.ibtimes.co.in/dirty-politics-movie-review-roundup-even-mallika-sherawat-couldnt-save-film-625385)

ඡන්ද ප්‍රතිඵල නිවරැදිව කියා වටිනා ත්‍යාගයක් දිනා ගන්න - Win, win, win....!!!

කරුණාකර පෝලිමේ එන්න. කලබල නොවන්න. සියලු දෙනාට ම අවස්ථාව ලැබෙනු ඇත.

එසේ නමුත්, මේ මා විසින් පවත්වනු ලබන, ඔබට සහභාගී වී ඡන්ද ප්‍රතිඵල නිවරැදිව කියා වටිනා ත්‍යාගයක් දිනා ගත හැකි තරගයක් නම් නොවේ. ආසන්න වශයෙන් මීට දශක හතරකට පමණ පෙර කාලයක පැවති ඡන්දයක් ආශ්‍රිතව ඉරිිදා පුවත්පතක් විසින් පවත්වනු ලැබූ තරගයක් පිළිබඳව ලියවුණු ලිපියකි.

මේ මා කලින් විටින් විට සඳහන් කර ඇති 1977 දී පැවති මහ ඡන්දයයි. වසර හතකට කලින් සිරිලංකා එක ප්‍රමුඛ සමගි පෙරමුණ විසින් අවුරුදු පහකට පිහිටුවන ලද රජය, 1972 දී ගෙන එන ලැබූ ශ්‍රී ලංකා ජනරාජ ව්‍යවස්ථාව දඩමීමා කරගෙන වසර හතක් තිස්සේ පවත්වාගෙන ගොස්, ඉනික්බිති විසුරුවා දමන ලද්දේ 1977 මාර්තු මාසයේ දී පමණ ය. ඒ සමගම රටේ පැවති හදිසි නීතිය ද ඉවත් වූ අතර, හදිසි නීතිය යටතේ තහනම් කර තිබුණු දවස පුවත්පත් සමාගමේ ප්‍රකාශනයක් වූ රිවිරැස ඉරිදා පුවත්පත ද නැවත ඇරඹිණි.

ඒසේ ඇරඹුණු රිවිරැස පුවත්පත මුල් කලාපයේ සිටම ඉතා ජනප්‍රිය වූ බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. යූඇම්පීයේ නිල පුවත්පත වූ සියරට පත්තරය සහ ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයේ ඇත්ත පත්තරය හැර විපක්‍ෂයට සහයෝගය දෙන එකම ජාතික පුවත්පත වූයේ රිවිරැසයි.

ඊළඟ පාර්ලිමේන්තුව දේශපාලුවන් පත්කර ගන්නා මහ ඡන්දයට තවත් තිබුණේ මාස දෙක තුනකි. රිවිරුස පුවත්පත විසින් ඡන්ද ප්‍රතිඵලය නිවරැදිව කියා වටිනා ත්‍යාගයක් දිනා ගත හැකි තරගයක් ආරම්භ කරන ලදී.

ඒ සඳහා සහභාගී වීමට පාඨකයින් කළ යුතුව තිබුණේ, පුවත්පතේ මුද්‍රණය කර තිබුණු ෆෝර්මයේ තම ඡන්ද ප්‍රතිඵල අනාවැකිය ලියා, එය තැපෑලෙන් පුවත්පතට යොමු කිරීම පමණකි.

ඒ මහ ඡන්දේදී පාර්ලිමේන්තුවට මන්තිරිලා 168 දෙනෙකු පත්කර ගැනීමට නියමිතව තිබුණි. සරල බහුතරයක් සහිතව යූඇම්පීයට අවශ්‍ය වූයේ ආසන 85 ක් පමණි.

අපේ පන්තියේ සිටි අෂාද් පෙරේරා සමග මා ඡන්ද ඔට්ටුවක් ඇල්ලුවේ ඒ අවම සංඛ්‍යාව ලැබේය කියමින් වුවත්, ප්‍රායෝගිකව ඊට වඩා විශාල සංඛ්‍යාවක් ආසනය යූඇම්පීටට ලැබෙන බව සාමාන්‍ය පිළිගැනීම විය.

මෙහිදී සාමාන්‍ය යනුවෙන් අදහස් කෙරෙන්නේ එක බිම් යතාර්ථය ගැන අදහසක් තිබුණු උදවියයි. මැරුවත් සිරිලංකා පවුලක ළමයෙකු වූ අෂාද් ඒ බව දැන සිටියේ නැත. ඒ ආකාරයේම තවත් පවුලක් වූයේ අප ඒ දිනවල සිටි කුලී නිවස අසලම නිවසක කුලී නිවැසියන් වූ සමරජීවලා ය.

රිවිරැස ඡන්ද ප්‍රතිඵල තරගයේ ෆෝර්මය පුරවූ පසු තරග කොන්දේසි පිළිගන්නා බවට සහතික වී අප එහි අත්සන් කළ යුතු වූ අතර, ඒ අත්සන පවුලේ නොව වෙනත් අයෙකුට කියා සහතික කරවා ග යුතු විය.
මා පිරවූ ෆෝර්ම සහතික කරවා ගැනීමට මා ගියේ සමරජීව පවුලේ පියා මුණ ගැසීමටයි.

යූඇම්පීයට ආසන 168 න් 120 ක් වැනි සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන බවට මා පුරවා තිබෙනු අයුරු දැක, කැපුවත් සිරිලංකාකාරයෙකු වූ ඔහු මද පළ කළේ ය.

"රසික හොඳටම මුලාවෙලා වගෙයි!"

මම ද මද සිනා පා මුවෙන් නොබැණ සිටියෙමි.

මා පුරවා තිබුණු එක් ෆෝර්මයක යූඇම්පීයට ආසන 87 පමණක් ලැබෙන බව ලියා තිබුණි.

"මෙන්න මේක නම් තව විශ්වාස කරන්න පුළුවනි!" සමරජීව පියා ගේ ප්‍රතිචාරය එලෙස විය.

ඒ වැඩිහිටියා ගේ ප්‍රතිචාරයෙන් ද වටහා ගත හැකි පරිදි, රිවිරැස පුවත් පත විසින් පැවැත්වූ ඒ තරගයේ මූලික අරමුණ වූයේ එක්තරා ආකාරයක ජනමත සමීක්‍ෂණයක් කිරීම බව පෙනුණි. අපේ අනාවැකිය අනුව, අප ඡන්දය පාවිච්චි කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙන ආකාරය ගැන නිවැරදි අදහසක් ලබා ගත හැකි බව රහසක් නොවේ.

තවත් කරුණක් කිව යුතුය. තරගය සඳහා ඉදිරිපත් කළ මගේ ඒ අනාවැකි සියල්ලේම පාහේ සමසමාජ සහ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂවලට ආසන කිහිපයක් ලැබෙන බවට සලකුණු කර තිබුණු බව මගේ මතකයයි. ඒ අනුව පෙනෙන්නේ කුඩා ළමයෙකු වූ මා පෙර කී බිම් යතාර්ථයෙන් යම් දුරකට ඈත්ව සිටි බවයි.

ඡන්ද කාලයේ දී නැගෙනහිර පළාතේ ඡන්ද කොට්ඨාශයක් සඳහා නාමයෝජනා භාර දී සිටි එක් අපේක්‍ෂකයෙකු මිය යෑම නිසා, ඒ සඳහා පසුව අතුරු මැතිවරණයක් මගින් නියෝජිතයෙකු තෝරා ගන්නා තෙක් තරගයේ ජයග්‍රාහකයින් නම් කරන නොලැබුණි. ඡන්දයේ දී ස්වාධීනව හාරිස්පත්තුව අසුන ජයගත් මා සිතන ආකාරයට මූලිකවම සිරිලංකාකාරයෙකු වූ විජේසිරි නැමැත්තා පාර්ලිමේන්තුවේ දී යූඇම්පීයට සහය දැක්වීය.

විකිපීඩියාවේ දැක්වෙන ප්‍රතිඵල අනුව යූඇම්පීය ආසන 140 ක් ද, ද්‍රවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ ආසන දහ අටක් ද, සිරිලංකා එක ආසන අටක් ද, ද්‍රවිඩ කම්කරු කොන්ග්‍රසය එක් ආසනයක් ද හිමිකර ගෙන ඇත.

යූඇම්පීය, සිරිලංකා එක සහ ද්‍රවිඩ කම්කරු කොන්ග්‍රසය දිනා ගන්නා ආසන සංඛ්‍යාව නිවැරදිව රිවිරැසට ලියා යවා තිබුණු මා දන්නා එකම පුද්ගලයා වූයේ අප ආතා ලෙසින් හැඳින් වූ මගේ මවගේ පියා ය. ඔහු සමසමාජයට හෝ කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයට එක් ආසනයක් හෝ හිමි නොවන බවට ද සඳහන් කර තිබුණි.

නමුත් අපේ ආතාට දිනුම නොලැබුණි.

එයට හේතුව වූයේ ඔහු දුවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ වෙනුවට ඉලන්ගෙයි තමිල්නාඩු අරසු කච්චි නම් වූ පක්‍ෂයට ඒ ආසන සංඛ්‍යාව එක් කර තිබීමයි!

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
මෙවර දිවයින පුවත්පත මගින් මේ ආකාරයේ ඡන්ද ප්‍රතිථල තරගයක් පවත්වනු මට දක්නට ලැබුණි.

ඒ කෙසේ වෙතත් මෙන්න මගේ අපේක්‍ෂිත ප්‍රතිඵලය.

එක්සත් ජාතික පෙරමුණ = 81
එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය = 79
ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ = 40
ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය = 20
මුස්ලිම් පක්‍ෂ = 5

(image: http://olecommunity.com/election/election-polls/)

සිරිලංකා පාටි එකේ පරණ අවිචාර සමයක් ගැන පොඩි ළමයෙකු ගේ පොඩි මතකයක් - SLFP Era from 1970 to 1977

ලංකාව ශාපලත් දේශයක් යැයි කවුදෝ කියා තිබුණා මතකයේ ඇත.

ඒ ශාප පෙරහැරේ මුල්ම ශාපය ලැබුණේ මංකොල්ලකෑම වැනි අපරාධවල නිරත වීම නිසා දඬුවම ලෙස හිස මුඩු කර තම රටෙන් පිටුවහල් කරනු ලැබූ විජය නම් ඉන්දියානු ජාතිකයා ඇතුළු හත් සීයක් ආක්‍රමණකරුවන්ට හෙළ රටේ බලය අල්ලා ගැනීමට උදව් කළ කුවේණීගෙන් බව කියවේ.

කුවේණී ගේ ශාපයට හේතුව වූයේ බලය අල්ලාගත් පසු අදමිටු විජය, නවදැලිහේන අමතක කර සුර අඟනුන් සොයන්නට වූ නිසා ය.

ඉන් පසු ද ලංකාවට නිරතුරුව ම විවිධාකාර වූ ශාප වැදී ඇත.

මා පෙර ලිපියක සඳහන් කළ පරිදි 1970 දී අවසාන වූයේ ඉන් එක් ශාපයකි. ඒ නම්,

අනුකම්පා විරහිත වූ අලි සිටියදි බුම්මා
වසර පහක් පාන් කකා අපි උන්නෙමු අම්මා

යන කවි දෙපදයෙන් විස්තර කෙරුණු 1965 සිට 1970 දක්වා ලංකාවට බල පැවැත්වූ ඩඩ්ලි සේනානායක ගේ යූඇම්පීය ප්‍රමුඛ හත් හවුල් ආණ්ඩුවේ ශාපයයි.

ඒ වෙනුවට 1970 සිට ලංකාවට උදා වූයේ සිරිලංකා එක ප්‍රමුඛ සමගි පෙරමුණු රජයේ පාලනය අත්විඳීමේ ශාපයයි. එවකට පැවති තට්ටු මාරු ක්‍රමය යටතේ මේ ශාපය ද වසර පහක් තිබේ යැයි අපේ බාප්පා මෙන් අන් යූඇම්පීකාරයින් ද විශ්වාස කරන්නට ඇත.

නමුත් සිදුවූයේ වෙනකකි.

මා කලින් ලිපියක සඳහන් කළ පරිදි සමගි පෙරමුණු රජය විසින් ඔවුන් 1972 දී ගෙනා ජනරජ ව්‍යවස්ථාව දඩමීමා කොට ගෙන එතැන් සිට අවුරුදු පහකට රජය වලංගු යැයි පවසමින් තම ආයු කාලය 1977 දක්වා දිගු කරගන්නා ලදී.

සමගි පෙරමුණ රජයට "සත්වසක ශාපය" යනුවෙන් නම් පට බැඳුණේ එනිසා ය.

සත්වසක ශාපයේ පසු කොටස ගැන මගේ මතකයේ රැඳී ඇති කරුණු කිහිපයක් මෙසේ ය.

• සංවෘත ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටා, ජාත්‍යන්තර වෙළදාම වෙනුවට, රට ස්වයංපෝෂිත කිරීමට පවත්වාගෙන ගිය බතල මයියොක්කා වගා සංග්‍රාමයෙන් රට පරාජය වෙමින් තිබුණු අතර, ආහාර සහ අත්‍යාවශ්‍ය භාණ්ඩ හිඟය නිසා රජය ජනතා අප්‍රසාදයට පත්වෙමින් තිබුණි.
• ආණ්ඩුවේ කාලය දිගු කිරීමට විරෝධය පා යූඇම්පී නායක ජේආර් තම මන්ත්‍රීකමෙන් ඉල්ලා අස්වූ අතර, ඒ සඳහා පැවති අතුරු මැතිවරණයෙන් ඔහු පහසුවෙන් ජය ගත්තේ ය. ඊට පෙර පැවති කලාවැව, කැස්බෑව ආදී මෙකී නොකී සෑම අතුරු මැතිවරණයක් ම පාහේ යූඇම්පීය විසින් ජයගන්නා ලදී.
• සමගි පෙරමුණ ද අසමගි වූ අතර, සමසමාජ, කොමියුනිස්ට්, සිරිලංකා යන පක්‍ෂ ත්‍රිත්වයේ ම ඉරණම ගලක කෙටු අකුරු මෙන් පැහැදිලිව පෙනෙන්නට විය. මැරුණත් යූඇම්පීකාරයෙකු වූ අපේ බාප්පා ජීවත්ව සිටියා නම් ඉතා සතුටු වෙනු ඇත.

මා වෙනත් ලිපියක සඳහන් කළ අයුරින් එකල රටේ පැවතියේ පුවත්පත් සමාගම් තුනක් පමණි. එයින් ලේක් හවුසිය, විශේෂ විධිවිධාන පනතක් යටතේ රජයට පවරා ගන්නා ලදී. ලංකාදීප පළ කළ ටයිම්ස් සමාගම ද රජයට පවරා ගෙන නිසි බලධරයෙකු යටතේ පාලනය කරන ලදී. රිවිරැස පළ කළ දවස නිවස නොහොත් ස්වාධීන පුවත්පත් සමාගම තහනම් කර මුද්‍රණාලයට සීල් තබා වසා දමන ලදී!

සිරිලංකා එකේ එකී දුර්දාන්ත පාලන සමය පිළිබඳව මගේ මතකයේ ඇති හොඳම සිදුවීම නම් මෙයයි.

බදුවත්ත නමින් හැඳින්වුණු අක්කර දෙකහමාරක පමණ ඉඩමක් අපේ ආච්චී සතුව තිබුණි. එය බදුවත්ත නමින් හැඳින්වුණේ කාලයක් තිස්සේ අන්නාසි වැවීමට බදු දී තිබුණු නිසා බව කියවේ. කලින් විසි තිස් දෙනෙකුට අයිතිව තිබූ ඒ නිසරු බිම් පෙදෙස පිහිටියේ අපේ මහගෙදර තිබූ ඉඩමට අල්ලපු වටේ නිසා, ආච්චී සහ තාත්තා කර ඇත්තේ අනෙකුත් ඥාතීන්ගෙන් ඔවුනට හිමි කොටස් විටින් විට මිලට ගෙන එහි සම්පූර්ණ අයිතිය හිමි කර ගැනීමයි. මා දන්නා කාලයේ එහි තිබුණේ පොල් ගස් රාශියක්, සහ තැනින් තැන තවත් ගස් රාශියක් පමණි.

ආනයන සීමා කිරීම නිසා රටේ ඇතිවූ ආහාර හිඟයට පිළියමක් ලෙස ආණ්ඩුවෙන් ඇරඹූ වගා සංග්‍රාමය යටතේ සෑම ඉඩමකම යටි බිම් වගාවත් ඇරඹිය යුතු විය. ආච්චී ගේ වෙනත් ඥාතියෙකු වූ චාලි ගුරා ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පිහිටුවා තිබුණු ගමේ ජනතා කොමිටිය විසින් අපේ බදුවත්ත රජයට පවරා ගන්නට අර අඳින බව දැන ගන්නට ලැබුණි.

එය වැළැක්වීමේ පියවරක් ලෙස ඉඩමේ මයියොක්කා වගා කිරීමට තීරණය කරන ලදී. නගුලක් බැඳි සමරේ ගේ මැසී ෆර්ගියුසන් ට්‍රැක්ටරය පොල් ගත් අතරින් පස් පෙරළමින් ඔබ මොබ යනු අප ආශාවෙන් බලා සිටි අයුරු මගේ මතකයේ හොඳින් රැඳී ඇත. ඒ සඳහා රුපියල් දෙතුන් සීයක් වියදම් විය. ඉන් පසු ඉඩමට ගිය අපේ සීයලා ගේ පාර්ශවයෙන් ඥාතීන් වූ ගයිඅයියා සහ පීටරයියා ට්‍රැක්ටරයෙන් පෙරළු පසේ උදලු තලයෙන් පොඩි වළවල් සාදා, ඒ එක වළක අඩියේ පමණ මයියොක්කා දඬු දෙක බැගින් සිටවූහ. දින කිහිපයක්ගත වූ ඒ කර්තව්‍යයට ද සෑහෙන වැඩ කුලියක් වැය වෙන්නට ඇත.

මේ ඉඩම නිසරු ඉඩමක් යැයි කලින් කීවෙමි. එයට මූලික හේතුව වූයේ තරමක නැග්මක් සහිත මේ බිමේ තෙතමනයක් නැති වීමයි. බදුවත්තට අල්ලපු ඉඩමේ තිබූ අපේ නිවසට වතුර ලබා ගත්තේ ද, නිවසේ සිට තරමක් දුරින් කපන ලද ගැඹුරු ළිඳකිනි. ඒ සඳහා භාවිතා කළේ බඹ දහයක කඹයකි!

පසේ තෙතමනය හිඟ වුවද, වැසි ජලයේ මයියොක්කා දඬු දළු දමා සෙමෙන් වැඩුණි. මයියොක්කා අල බහින්නේ සය මසකට පසුවය.

නියමිත කාලයේ දී වත්තේ මයියොක්කා අල ගලවා විකුණන ලදී. එයින් ආච්චී ලද මුදල රුපියල් එකසිය ගණනකි!

වගා සංග්‍රාමයට බදුවත්තෙන් අප කළ දායකත්වය එසේ විය.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
අල බහින තුරු බලා සිටි අයට තව ඉවසන්නට ඇත්තේ දින තුනකට අඩු කාලයකි!

(image: http://40.media.tumblr.com/e41fc62f3ec039b81517d882a6dc305d/tumblr_ni0hjtw4RK1tw5s6vo1_400.jpg)

රිවිරැස පත්තරේ, අහන්න විස්තරේ - Down the memory lane via Fleet Street

රිවිරුස පත්තරය කියවා ඇති ළමයි කරුණාකර අත් ඔසවන්න.

නමේ අරුතෙන් ම හැඟවෙන පරිදි මෙය ඉරිදා පුවත්පතකි. එය ප්‍රකාශනය කෙරුණේ දවස නිවස නමින් සාමාන්‍යයෙන් සිංහලෙන් හැඳින්වුණු ස්වාධීන පුවත්පත් ආයතනය මගිනි. දවස නිවස මා දන්නා තරමින් ඇම්.ඩී. ගුණසේන සමාගමට හිමි ආයතනයක් විය.

දවස නිවසින් ප්‍රකාශනය කෙරුණු අනෙකුත් පුවත් පත් වූයේ:

• දවස නම් දිනපතා සිංහල පුවත් පත
• සවස නම් දිනපතා සන්ධ්‍යා පුවත් පත
• සන් නමැති ඉංගිරිසි පුවත්පත
• වීක්එන්ඩ් සන් ඉංගිරිසි ඉරිදා පුවත්පත
• ටිකිරි නම් ළමා පුවත් පත
• රසකතා නම් නවකතා, කෙටිකතා පමණක් පළවූ සතිපතා සඟරාව

යනාදියයි.

මෙයින් මගේ මතකයේ හොඳින් රැඳී ඇත්තේ රිවිරැස ඉරිදා පුවත්පතයි. "අබරන් සීයා ගේ දවසේ කියමන" නම් කුඩා කාටුනයක් එහි මුල් පිටුවේ විය. ජයසිරි සේමගේ විසින් අඳින ලද එකිනෙකට බොහෝ දුරට සමාන රේඛා චිත්‍ර දෙකක් ආශ්‍රයෙන් ඉදිරිපත් කෙරුණු "ගුරු-ගෝල" තරගය ළමා අපේ සිත් ගත් තවත් විශේෂාංගයකි.

සමගි පෙරමුණ පාලන සමයේ මැද භාගයේ දී රිවිරැස පුවත්පත (සහ දවස නිවසෙන් පළ කළ අන් සියලුම ප්‍රකාශන) එක්වරම නැති වී ගියේය. එයට හේතුව වූයේ සමගි පෙරමුණ ආණ්ඩුවෙන් ඒ පුවත් පත තහනම් කරමින් ප්‍රකාශන සමාගමට සීල් තැබීමයි.

මේ ක්‍රියාව කෙරුණේ එවකට පැවති හදිසි නීතිය යටතේ සරල නියෝගයක් මගින් යැයි සිතමි. ඒ හදිසි නීතිය එතරම් ප්‍රබල එකක් විය.

රිවිරැස පුවත් පත එලෙස තහනම් කිරීමට හේතු වූයේ එය දිගින් දිගටම රජයේ ප්‍රතිපත්ති විවේචනය කරන ප්‍රවෘත්ති පල කිරීමයි. තහනමට ආසන්නතම හේතුව වූයේ එවකට රටේ පැවති ආහාර හිඟය නිසා, කොහෙන් දෝ ගලවා ගත් මයියොක්කා වැනි අල වර්ගයක් තම්බා කෑ පවුලක් රෝගාතුර වී දරුවෙකු මිය යෑම වැනි පුවතක් පළ කිරීම බව කියවුණි.

ඩී.බී. වර්ණසිරි අධ්‍යක්‍ෂණය කළ, ගාමිණී ෆොන්සේකා, අනෝජා වීරසිංහ ආදීන් රඟ පෑ සත්‍යග්‍රහණය නම් සිංහල චිත්‍රපටයෙන් කියවුණේ මේ රිවිරැස ඇතුළු පුවත්පත් තහනම් කළ පුවතයි!

දවස නිවසට අමතරව ලංකාවේ ඒ කාලයේ පැවති පුවත්පත් සමාගම් වූයේ ලේක් හවුසිය සහ ටයිම්ස් සමාගමයි.

දිනමිණ, සිළුමිණ, ඔබ්සර්වර් සහ ඩේලි නිව්ස් වැනි ප්‍රකාශන නිකුත් කළ ඩී.ආර්. විජේවර්ධන පවුලට අයිතිව තිබූ ලේක් හවුසිය විශේෂ විධිවිධාන පනතක් යටතේ රජයට පවරා ගෙන තිබුණි.

ලංකාදීප, ටයිම්ස්, ඩේලි මිරර් වැනි ප්‍රකාශන නිකුත් කළ ටයිම්ස් සමාගම ද එලෙසම රජයට පවරා ගෙන නිසි බලධරයෙකු යටතේ පවත්වාගෙන යන ලදී.

එනිසා, දවස නිවස සීල් තැබීමත් සමගම, රජයට ප්‍රතිවිරුද්ධ මතයක් ඉදිරිපත් කිරීමට කිසිදු ස්වාධීන පුවත්පතක් නොමැති කාලයක් උදා විය. එකම විකල්ප ප්‍රකාශනය වූයේ යූඇම්පීයේ නිල පුවත්පත වූ සියරට පුවත්පතයි. ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂයේ ඇත්ත පුවත් පත විපක්‍ෂ පත්තරයක් වූයේ 1975 දී පමණ සමගි පෙරමුණ අංජබජල් වී ගිය පසුවය.

රූපවාහිනී ගැන අප අසාවත් නොතිබුණු ඒ කාලයේ ගුවන් විදුලි සේවා ද තනිකරම රාජ්‍ය අංශය යටතේ පැවති නිසා, ජනතාවට ලැබෙන තොරතුරු තමනට රිසි පරිදි කළමනාකරණය කිරීමට ආණ්ඩුවට හැකිවිණි.

සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුව 1977 මාර්තු මාසයේ දී විසුරුවා හැරීමත් සමගම ලංකාවේ එතෙක් පැවති හදිසි නීතිය ද අහෝසි වී ගොස්, ඒ යටතේ තහනම් කර තිබුණු රිවිරැස පුවත් පත නැවත ඇරඹිණි.

අවාසනාවකට මෙන්, ඒ ආකාරයට දෙවෙනි ආත්මභාවය ලැබ වසර ගණනාවක් ම ප්‍රකාශනය කෙරුනද පසු කලෙක රිවිරැස පුවත් පත ස්වාභාවික මරණයට ගොදුරු විය.

එදා 1970 සිට 1977 දක්වා බලයේ සිටි සිරිලංකා එකේ සමගි පෙරමුණ සභාග රජය ජනමාධ්‍ය පාලනය කළේ එක්කෝ රජයට පවරා ගනිමින් හෝ නැතිනම්, වසා දැමීමෙන් වුවද, පසු කාලයේ ආණ්ඩුවලට එසේ කිරීමට අවශ්‍ය නොවීය.

සිරිලංකා ආණ්ඩුව පරදා 1977 දී බලයට පැමිණි යූඇම්පී ආණ්ඩුව කළේ, රාජ්‍ය නොවන පුවත්පත් සඳහා විටින් විට වාරණ පනවා නිසි බලදරයෙකු මගින් අනවශ්‍ය පුවත් ඉවත් කිරීමයි. බලධරයා විසින් ඉවත් කරන ලදී යන වදන් පමණක් සහිත හිස් තීරු සහිත පත්තර පිටු එ සමයේ සුලබ විය.

නමුත් සහමුලින්ම රාජ්‍ය ඒකාධිකාරයක් ලෙස පැවති තොරතුරු වාර්තා කිරීමේ අයිතිය පෞද්ගලික අංශයට ද ලැබුණේ යූඇම්පී පාලන කාලය තුළ දී ම ය. විවිධ රූපවාහිනී සහ ගුවන් විදුලි නාලිකා ද, පුවත් පත් සහ සඟරා ද ඇරඹුණි. එමගින් ජනතාව ගේ තොරතුරු ලබා ගැනීමේ අයිතිය තරමක් හෝ ප්‍රසාරණය විය.

යූඇම්පීයේ දාහත්වසක පාලනයෙන් පසු නැවත බලයට පැමිණි සිරිලංකා එකේ ආණ්ඩුව සමයේ කලින් පැවති මර්ධනය නව මානයකට ගෙන යමින්, ගිනි තැබීම, බෝම්බ ගැසීම, පුවත් පත් කතුවරුන් මරා දැමීම, පැහැර ගෙන යාම, පහර දීම, තර්ජනය කිරීම, නඩු පැවරීම මගින් ද, එසේම, ආයතන හෝ පුද්ගලයින් මුදලට ගැනීමෙන් මාධ්‍ය පාලනය කරන්නට පෙළඹුණු බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත.

උන්ගේත්, මුංගේත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නම් එසේ ය!

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
දැන් ඔය අත් ඔසවාගෙන සිටින ළමුන්ට අවශ්‍ය නම් අත් පහත හෙළීමට අවසර දෙමි.

(image: http://www.mdgunasena.com/mdg/index.php?r=shop/site/page&view=history)

යූඇම්පී ජනරජයට පක්‍ෂපාතී වෙමි - Rasika as a rebel kid

ඡන්ද කාලේ නිසා නොයෙකුත් පරණ ඡන්ද කතා සිහිවේ. කීපයක් ලියූවෙමි. මේ තව එකකි. අගෝස්තු දහඅට වෙනිදා දෙකෙන් එකක් තීරණය වෙනතුරු දිනපතා ලියන්නට පරණ ඡන්ද කතා මේ ආකාරයට මගේ මතකයේ පතුලෙන් එක එක උඩට මතු වෙමින් ඒ යැයි සිතමි.

අපේ ආච්චී අම්මාවරුන් ගේ දානමානවලදී ගායනා කරන කවි යැයි රැවටී සිරිමා නොහොත් ජාතියේ අම්මා ගැන ලියවුණු කවි පොතක් මිලට ගත් වසරේ පැවැත්වුණු මහ ඡන්දයෙන් සමගි පෙරමුණු රජය බිහිවුණු අතර, අම්මාවෝ අගමැති ලෙස පත්වූහ.

පසු කලෙක කොලොප්පන් තත්වයට පත් වී කුජීත වී ගිය නමුදු, මේ සමගි පෙරමුණු රජය මගින් රටේ ප්‍රගතිය පිළිබඳව ප්‍රගතිශීලි පියවර කිහිපයක් ගන්නා ලදී. ඉන් එකක් වූයේ එතෙක් බ්‍රිතාන්‍ය රජය යටතේ ඩොමීනියන් තත්වයේ රාජ්‍යයක්ව තිබුණු සිලෝන් එක නොහොත් ලංකාව, ස්වාධිපත්‍යය ඇති, තමන්ගේ ම රටවැසියෙකු ගේ නායකත්වය සහිත, සම්පුර්්නයෙන් ම නිදහස් ජනරජයක් බවට පත් කිරීමයි. මේ ඓතිහාසික සිදුවීම වූයේ දැන් අප බොහෝ දෙනෙකුට අමතක වී ඇති දිනයක් වෙන 1972 මැයි 22 දා ය.

ඒ 1972 ජනරජ ව්‍යවස්ථාව යටතේ:

• ඒ වන විට එංගලන්තයේ රාජ්‍ය නායකත්වය නොහොත් රජකම පරම්පරා උරුමයෙන් ලබා සිටි එලිසබෙත් වින්ඩ්සර් නමැති කාන්තාව එතෙක් ලංකාවේ රාජ්‍ය නායකයා ද විය. ඒ වෙනුවට, ශ්‍රී ලංකා ජනරජයේ නායකයා නොහොත් ජනාධිපති ලෙස විලියම් ගොපල්ලව නමැති ශ්‍රී ලාංකිකයා පත් වුණි.
• අග්‍ර විනිශ්චයකරුවෙකු යටතේ ස්වාධීන අධිකරණ පද්ධතියක් පිහිටවුණු අතර, එතෙක් එංගලන්තෙන් කළ යුතු වූ භයානක "ඇපල්" ගැනීම් යනාදිය දේශීයව කළ හැකි විය.
• ජේවීපිය 1971 දී කළ ගල්කටස්, මොලටෝව් සටනට විරුද්ධව ඔවුන්ට නඩු පැවරුණේ එලිසබෙත් මහ රැජින ගේ රජය පෙරළීමට තැත් කිරීමේ චෝදනාව ගැන වුවද, නැවත එවැනි කැරුලි ගැසීම් කළහොත් ඒවා තවදුරටත් රැජින විරෝධී නොව රාජ්‍ය විරෝධී ක්‍රියා වශයෙන් සලකන්නට සිදුවෙනු ඇති බව ද කියවුණි.

එසේ නමුදු, මේ කිසිදු කාරණයක ඇති කිසිදු වැදගත් කමක් කුඩා දරුවෙකු වූ මට නොවැටහිණි.

මට මතක හැටියට 80 දශකයේ මැද භාගයේ ගෙන එන ලද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් (මෙය 13 වෙනි සංශෝධනය විය යුතුයි) අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ ඒකීයත්වය සහ භෞමික මොකක්ද එක ආරක්‍ෂා කිරීම සඳහා නීති පනවන ලදී. මෙහි ආසන්න ප්‍රතිඵලය වූයේ රජයේ සේවයේ සියලුම දෙනාටම තමන් ඒ ගැන සහතික වෙන බවට ලියවිල්ලක් අත්සන් කර දිවුරුම් (oath) දෙන්නට, නැතිනම් තහවුරු කිරීමක් (affirm) කරන්නට සිදුවීමයි.

එතෙක් පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රධාන විපක්‍ෂය වූ ද්‍රවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණේ මන්ත්‍රීවරු ඒ දිවුරුම නොදී තම මන්ත්‍රීකම් අතහැරිය අතර, විපක්‍ෂ නායකකම සිරිලංකා එකට ලැබුණි.

දහතුන්වෙනි ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට පක්‍ෂ බවට ඒ දිවුරුම දුන් ආකාරයට ම, එදා 1972 දී ද, අලුත් ජනරජ ව්‍යවස්ථාවට තමන් පක්‍ෂපාත බවට සියලුම දෙනාට දිවුරුම් දෙන්නට සිදුවිය. සියලුම දෙනාට කීවේ ප්‍රාථමික පාසල් සිසුන් ද එයට අයත් වූ බැවිණි.

ආච්චී, බාප්පා පමණක් නොව අම්මා තාත්තා ද යූඇම්පීකාරයින් වූ අපේ නිවසේ ඒ දිනවල අකමැතිම වචනයක් වූයේ ශ්‍රී ලංකා යන්නයි. එයින් එකල අදහස් කෙරුණේ සිරිලංකා නිදහස් පක්‍ෂය මිස, කිසිසේත් ම එංගලන්ත මහ රැජින ගේ ලංකාංඩුව වෙනුවට අලුතෙන් බිහිවෙමින් තිබුණු ශ්‍රී ලංකා ජනරජය නම් නොවේ!

මේ ජනරජය බිහිවීම පිළිබඳව අපේ පන්තිය භාර ගුරුවරිය විසින් අපට කියා දෙන්නට ඇත. ඒ වෙනුවෙන් පාසලේ පැවැත්වීමට නියමිත උත්සවය ගැනත්, එදින අප සැම කළ යුතු දිවුරුම් දීම ගැනද කලින් දැනුම් දීමක් කරන්නට ද ඇත.

අපේ දිවුරුමේ දී කිව යුතු පාඨය වූයේ "ශ්‍රී ලංකා ජනරජයට පක්‍ෂපාතීබව මෙයින් සපථ කරමි!" වැනි තේරුමකින් යුතු වැකියකි.

කලින් කී කාරණය නිසා, මට ඒ වාක්‍යයේ ඇති "ශ්‍රී ලංකා" යන යෙදුම ඇල්ලුවේ නැත.

ඉතින්, එදා වසර 1972 මැයි 22 දා, කොස්සින්න ශ්‍රී ශීලානන්ද කණිෂ්ඨ විද්‍යාලයේ රැස්වීම් පිටියේ දී මුල්ගුරුවරයා විසින් කියන්නට යෙදුණු ඉහත දිවුරුම් වාක්‍යය මගේ කටෙන් පිටවුණේ "යූඇම්පී ජනරජයට පක්‍ෂපාතී වෙමි!" යනුවෙන් බව අද වෙනතුරු දැන සිටියේ මා පමණකි!

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
මොකද කියන්නේ? ආපහු යූඇම්පී ජනරජයකට පක්‍ෂපාතී වෙමු ද?

ප/ප/ලි:
රසිකොලොජියේ පළ කෙරුණු ඡන්ද කාලේ කතා ලයිස්තුව:
1. මා අගෝස්තු දාහත්වෙනි දින ලංකාවට ආවොත් ඡන්දය දෙන්නේ කොයි ආකාරයටද? - How not to vote
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/how-not-to-vote.html

2. හෙලිකොප්ටරෙන් පක්‍ෂ රැස්වීමට ගිය කතානායකට තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වෙන්න සිදුවේ - Good riddance
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/good-riddence.html

3. එක්සත් ජාතික පෙරමුණට හෝ නිදහස් සන්ධානයට හෝ ඡන්දය නොදීම බැරි අයට උපදෙසක් - Please, please, please...!!!
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/please-please-please.html

4. ඡන්ද කාලේ ඡන්ද කතා - What else is there to talk about?
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/what-else-is-there-to-talk-about.html

5. ඇනෝනිමසෙකු සමග දෙබසක් - All in a day's blogging
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/all-in-days-blogging.html

6. අපේ ආච්චී ගේ දේශපාලන වීරයා - Old fox
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/old-fox.html

7. මැරුණත් යූඇම්පී මගේ බාප්පා - He was a nice man...!
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/blog-post.html

8. ඡන්දෙ කාලේ ඇසෙන නව ප්‍රබන්ධ සින්දු - New wine in old bottles
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/new-wine-in-old-bottles.html

9. අම්මාවරුන් ගේ කවි නොහොත් අපේ ආච්චී රැවටුණු රැවටිල්ලක්! - My poor grand mother
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/my-poor-grand-mother.html

10. ප්‍රතිගාමී ධනපති පක්‍ෂයකට විලිලැජ්ජාව නොතකා ඡන්දය දූනිමි - My shameful and regrettable behaviour at the presidential election
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/my-shameful-and-regrettable-behaviour.html

11. ජාතියේ අම්මලා සහ තාත්තලා - Parents, we are grown ups now!
http://rasikalogy.blogspot.com/2015/08/parents-we-are-grown-ups-now.html

(image: https://www.pinterest.com/CollectStamps/sri-lanka-stamps/)

ජාතියේ අම්මලා සහ තාත්තලා - Parents, we are grown ups now!

අම්මාවරුන් ගේ දානමය පුණ්‍යකර්මවල දී ගායනා කරන කවි ඇතුළත් පොතක් යැයි සිතා අපේ ආච්චී 1970 දී ශත දහයක් ගෙවා මිලට ගෙනැවිත් තිබුණේ සමසමාජ-කොමියුනිස්ට් පක්‍ෂ දෙකේ ද සහයෝගය ඇතුව ඒ වසරේ පැවත්වුණු මහ ඡන්දයෙන් දිනා සමගි පෙරමුණ ආණ්ඩුව බිහිකළ ප්‍රධාන පක්‍ෂය වූ සිරිලංකා එකේ නායිකාව වූ සිරිමා රත්වත්තේ ඩයස් බණ්ඩාරනායක පිළිබඳ ලියවුණු කවි පොතකි.

ඒ දිනවල සිරිලංකා පක්‍ෂයේ ප්‍රොපගැන්ඩාකරුවන් විසින් සිරිමා හඳුනවනු ලැබුවේ යූඇම්පී ව්‍යවසනයෙන් ලංකාව බේරා ගන්නට වඩින "අම්මා" ලෙසය. සමහර "නූතන විහාර මහා දේවිය" ලෙසද ඇයව ප්‍රචාරාත්මක කටයුතු උදෙසා හඳුන්වන්නට ඇත.

ඡන්දෙට පෙර අම්මා වුවත්, ඡන්දේ දිනා අගමැති වූ පසු ඇය නැවතත් "මැතිනිය" වූවා ය.

සිරිමාට අම්මා කීම සාධාරණීකරණය කළ හැකි තර්කයක් ඇත.

ලංකාවේ ජාතික තලයේ දේශපාලනයට පැමිණ නායකත්ව තනතුරක් දැරූ ප්‍රථම කාන්තාව සිරිමා යැයි සිතමි. ඊට කලින් දේශපාලනයේ නිරත වූ ඇඩ්ලින් මොරමුලේ හෝ විමලා විජේවර්ධන වැනි කාන්තාවන් අය සිරිමා තරම් ඉහළ තලයකට පැමිණියේ නැති බව පැහැදිලිය. සිරිමාට පෙර වැජඹුණු බොහෝ ජාතික නායකයින් හැඳින්වූයේ "පියා" යනුවෙන් විශේෂණයක් ද සමගයි. සිරිමාට මව් පදවිය ලැබුණු අතර ඊට පසු බලයට පැමිණි නායකයින්ට ද විවිධාකාර වූ පිය පදවි ලැබුණි.

ලංකාවේ පළමු අගමැති දොන් ස්ටීවන් සේනානායක ප්‍රොපගැන්ඩාකරුවන් විසින් හඳුන්වා ඇත්තේ "ජාතියේ පියා" කියා ය.

හාල් සේරුවක් නොමිලේ දුන් පින නිසා, ලංකාවේ දෙවෙනි අගමැති ඩඩ්ලි ෂෙල්ටන් සේනානායක (එනම්, ජාතියේ පියා ගේ පුතා!) ප්‍රොපගැන්ඩාකරුවන් ගේ පෑන් තුඩින්, දිව අගින් "බත් දුන් පියා" ලෙස බෞතීස්මය ලද්දේය.

පාසල් ළමුන්ට දිවා ආහාරය සඳහා නොමිලේ බනිස් ගෙඩියක් දෙන වැඩ පිළිවෙළක් සැකසූ හෙයින් ඇම් ඩී බණ්ඩා හෝ එවැනි නමක් ඇති ආහාර ඇමතිවරයෙකු සිය වන්දිභට්ටයින් විසින් හඳුන්වා ඇත්තේ "බනිස් දුන් පියා" ලෙස බව අපේ අම්මා කියා ඇත.

"කොස් මාමා" කෙනෙකු ගැන අසා ඇතත්, ඔහු "කොස් දුන් පියා" ලෙසින් හැඳින්වූ බවක් අසා නැත. සමහර විට ඒ ඔහු දේශපාළුවෙකු නොවූ නිසා විය යුතුයි.

පාසල් ළමුන්ට නොමිලේ පාසල් පොත් ලබා දීම ඇරඹුණේ අපේ ආච්චීගේ දේශපාලන වීරයා වූ ජේ.ආර් ගේ කාලයේ දී ය. එනිසා ජේ.ආර්. "පොත් දුන් පියා" ලෙස හඳුන්වන්නට එකල ඇතැම්හූ උත්සාහ කළහ.

ඒ ආකාරයටම, පාසල් සිසුන් ගේ නිල ඇඳුම් සඳහා නොමිලේ රෙදි ලබා දුන් බැවින්, එයට මුල් වූ ජනාධිපති ර. පේ්‍රමදාසට "රෙදි දුන් පියා" යැයි නම් පද බැඳුණ ද, එය තාවකාලික එකක් විය.

ර. පේමදාස නිතරම පන්සල් භුමිවල මල්වට්ටි රැගෙන ඡායාරූපවලට පෙනී සිටීමට කැමැත්තක් දක්වන පින් අතේ වැඩවලට කැමති අයෙකු නිසා ඔහුට සුදුසු නාමය "පින් පියා" බව, ර. පේමදාස ගේ විරුද්ධවාදියෝ කතා පැතිරවූහ. ඒ නම "රෙදි දුන් පියා" යන්නට වඩා ජනප්‍ර්‍රිය වූ බව සිතමි.

පවුලේ ප්‍රධානියා පියා ය. එනිසා, රටේ ප්‍රධානියාට ද පියා කීමේ ලොකු වරදක් නැත. අම්මා පවුලේ ප්‍රධානියා වනුයේ පියා නොමැතිනම් පමණි. සැමියා මිය ගිය නිසා දේශපානයට පැමිණ අගමැති වූ සිරිමා අම්මා වීම ද එලෙසම සාධාරණීකරණය කළ හැක.

නමුත්, සැමියා මිය ගිය පසු රටේ නායකත්වයට පත් චන්ද්‍රිකාට එලෙස මව් පදවියක් නොලැබුණි.

රටේ බහුතරය පියා අමතන්නේ තාත්තා කියා යැයි කීම සත්‍යයක් යැයි සිතමි. අප්පච්චී යන්න ප්‍රධාන වශයෙන් භාවිතා වෙන්නේ පළාත් කිහිපයක පමණි. එයට හම්බන්තොට අයත් නොවේ. එසේ නම්, මහින්ද රාජපක්‍ෂ හැඳින්වීමට අප්පච්චි යන්න ප්‍රොපගැන්ඩාකරුවන් විසින් යොදා ගත්තේ ඇයි? එයට හේතුව නිතරම පන්සල්වල ගැවසීමට කැමැත්තක් දක්වන ඔහුට "පින් අප්පච්චි" යැයි නමක් පටබැඳේ වී යැයි සිතා කළ පෙර සැලසුමක් ද කියා සිතේ!

කනගාටුවට කරුණ නම්, අපේ ඡන්දයෙන් බලයට පත්වූ මුල් කාලයේ අගමැතිලා, පසුව ජනාධිපතිලා අම්මලා තාත්තලා වූ අතර, බොහෝ විට ඒ නිසාම, ඔවුන් අපට සලකන්නේ අප තවමත් තොත්ත බබාලා කියා වීමයි.

අප දැන් ලොකු ළමයින් බව එකී ජාතියේ තාත්ලාට, අම්මලාට මෙන්ම වෙන්ඩ තාත්තලාට සහ වෙන්ඩ අම්මලාටත් පෙන්විය යුතු කාලය එළැඹ ඇතැයි සිතමි.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
ජනවාරි නමවෙනිදා සිට ලංකාවේ ප්‍රථම පුරවැසියා ලෙස කටයුතු කරන ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන පියා යනුවෙන් හැඳින්විය යුතු නම්, ඒ කවර පියා ලෙසින් ද? සමහරු ඔහුට යහපාලන පියා කියනු ඇතැයි සිතමි.

අගෝස්තු දාහත්වෙනිදා ඡන්දයෙන් පසු පිහිටුවන නව රජයේ අගමැතිවරයාට නම් පියා කිව නොහැකිය. අවශ්‍යම නම් කිව යුත්තේ සුලු පියා කියා ය. ඒ නම, දියවඩන නිලමේ ගේ දෙවෙනියා සුලු දියවඩන නිලමේ ලෙස හැඳින්වීමට වඩා ගෞරවාන්තික එකකි!

(image: http://es.dreamstime.com/imagen-de-archivo-beb%C3%A9-para-servir-la-evoluci%C3%B3n-image29323311)

ප්‍රතිගාමී ධනපති පක්‍ෂයකට විලිලැජ්ජාව නොතකා ඡන්දය දූනිමි - My shameful and regrettable behaviour at teh presidential election

මැරුවත් යූඇම්පී අපේ ආච්චී සහ මැරුණත් යූඇම්පී අපේ බාප්පා සේ දරදඬු සිතැති මැරුවත් සිරිලංකා ඥාතීහූ ද මට සිටිති.

මේ එක් ඇන්ටි-අංකල් පවුලක්, කලින් අයිටීඇන් මිස වෙනත් චැනලයක් නොබැලූ අතර දැන් ඔවුන් බලන්නේ දෙරණ නම් චැනලය යැයි ආරංචි ය.

මේ ආකරයේ දැඩි මතධාරී අනම්‍ය පාක්‍ෂිකයින් දැන් දැන් අඩු වෙමින් යතැයි කිය වේ. මා කලින් දිනයක "ඡන්ද කාලේ කතා" යනුවෙන් ලියා පල කළ ලිපියේ සඳහන් කළ අයුරු එය හොඳ ප්‍රවණතාවක් යැයි සිතමි.

මෙහි සැබෑ උත්ප්‍රාසය වන්නේ අපේ අංකල්ලා, ඇන්ටිලා දැඩි මතධාරීව සිටින අතර, ඔවුන් ගේ දේශපාලන පක්‍ෂවල ප්‍රධාන පෙළේ නායක දේශපාලුවන් තම පුද්ගලික වාසි වෙනුවෙන් ඒ පැත්තෙන් මේ පැත්තට සහ මේ පැත්තෙන් ඒ පැත්තට පැනීමයි. මේ ලපයි සිපයි නායකයින් නොවේ, කතානායකලා ය, සභානායකලා ය, ජ්‍යෙෂ්ඨ ඇමතිවරු ය. ජාතික සංවිධායකවරුය. ඒ මදිවාට ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයින් ය.

එකක් අනිකේ කාබන් පිටපතක් නැතිනම් ප්‍රතිබිම්බයක් බවට දැන් පත් වී ඇති යූඇම්පී සිරිලංකා පක්‍ෂ දෙකෙන් එකකට ඡන්දය දුන් අයෙකුට ඊළඟ වාරයේ අනෙක් පක්‍ෂයට ඡන්දය දීම පහසු දෙයක් විය හැකි මුත්, තම මුල්ම ඡන්දය වාමාංශික පක්‍ෂයකට ලබා දුන් මා වැන්නෙකුට පසු කලෙක දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂයකට ඡන්දය දෙන්නට හිත හදා ගැනීම අසීරු දෙයකි.

නමුත්, මම එය ජීවිතයේ දෙවරක් කර ඇත්තෙමි.

ඉන් පළමුවැනි අවස්ථාව එළැඹියේ ඕස්ට්‍රේලියාවේ දී ය. ඒ එවකට වික්ටෝරියා ප්‍රාන්තයේ බලයේ සිටි ජෙෆ් කෙනට් නම් ප්‍රමුඛ ඇමති තක්කඩියා එළවා දමන්නට 1999 දී කම්කරු පක්‍ෂයට ඡන්දය දුන් අවස්ථාවයි.

මේ ලිපිය ලියන්නේ ඒ ගැන විස්තර කීමට නොව, මට ලංකාවේ පැවති 1999 ජනාධිපතිවරණයේ දී දෙවෙනි වරට මගේ ප්‍රතිපත්තියක් ලිහිල් කර ඡන්දය පාවිච්චි කරන්නට සිදුවූ ආකාරය ලේඛනගත කිරීමටයි.

හොඳින් හිතා බැලුවොත් දක්‍ෂිණාංශික පක්‍ෂවලට ඡන්දය නොදෙන මගේ ප්‍රතිපත්තිය මුල් වරට කැඩෙන්නට ඉඩ තිබුණේ 1994 පැවති ජනාධිපතිවරණයේ දී ය. වාසනාවකට හෝ අවාසනාවකට හෝ මට එවර ඡන්දය නොතිබුණි. එය වයසේ ප්‍රශ්නයක් නොව ග්‍රාමසේවක විසින් කළ සේවයකි.

කෙසේ වෙතත්, දාහත් වසරක යූඇම්පී පාලනය අවසාන කරන්නට අන්තිම ඇණය ගසන්නට එදා ඡන්දය නොදුන්නද, ඡන්ද ප්‍රතිඵල අසා උද්දාම වෙන්නටත්, ඒ කාලයේ දී ද කබල රත් කිරීමට ප්‍රසිද්ධියක් දැරූ සෝභිත සාදු ගේ නාග විහාරයට යෑමට අපේ නිවස ඉදිරිපිටන් ගිය චබකු ගේ වාහනයට අත වනන්නටත් මට හැකි විය.

ටික දිනකින් ම මම ලංකාවෙන් පිට වී ගියෙමි. සාමය ඇති කරන්නටත්, දුෂණය, භීෂණය සහ දාහත් වසක ශාපය නිම කරන්නටත් සිතා බහුතරයක් දෙනා ඡන්දය දී පත් කරගන්නා ලද ජනාධිපතිවරිය සහ ඇගේ රජය ටික ටික චොර වෙමින් පවතින බව අන්තර්ජාලය ඔස්සේ දැන ගන්නට ලැබුණි.

ඇල්ටීටීය ත්‍රිකුණාමලයේ නැව් පුපුරවා නැවත යුද්ධය ඇරඹූ අතර, තවක්කාල්, එයාලංකා වැනි නොයෙකුත් කටකතා පැතිරී යමින් තිබුණි. යම් යම් මාධ්‍ය සහ පුද්ගලික නිදහස මර්දනය කෙරෙන රාජ්‍ය ක්‍රියා පිළිබඳව ද අසන්නට ලැබුණි. විපක්‍ෂයේ සිටි යූඇම්පීය ටික ටික අළු ගසා දමා නැගිටමින් සිටියේය.

කොටින්ම මා 1999 දෙසැම්බරයේ ලංකාවෙට එන විට යූඇම්පීකාරයෙකු වූ අපේ තාත්තා "රාවය" පුවත් පතේ නිත්‍ය පාඨකයෙකු වී සිටියේ ය. සඟරාව කාලයේ සිටම වාගේ මුලින් පුස්තකාලවලින් ද, පසුව 1992 පමණ සිට මිල දී ගෙන ද, 1995 දී ලංකාවෙන් පිටව ගිය දින දක්වා ම, රාවය කියවමින් සිටි මට මගේ දෙනෙත් අදහා ගැනීමට නොහැකි විය.

ජනාධිපති ඡන්දය ලං විය. චුවින්ගම් සහ බ්‍රේස්ලට් කතා නිසා දෝ මහගෙදර මහතුංලා වැනි තරුණයෝ අලි රූප සහිත බතික් සරම් ඇඳගෙන ජනාධිපති ඡන්දය ගැනත්, සක්සුදක් සේ සහතික රනිල් වික්‍රමසිංහ ගේ ජනාධිපති වීම ගැනත් උජාරුවෙන් කතා කළහ.

බුදු අම්මෝ!

මට සිහිවුනේ දාහත් අවුරුද්දක් තිස්සේ ජේ.ආර්, ප්‍රේමදාස, ලලිත්, ගාමිණී ඇතුළු යූඇම්පී නඩය විසින් ගෙන යනු ලැබූ දුර්දාන්ත පාලනය යි. දුෂණය යි. භීෂණය යි. රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපති වී, යූඇම්පී ආණ්ඩුවක් පත් වී ලංකාව නැවතත් ඒ තත්වයට යෑම ගැන සිතීම පවා එකල භයානක දෙයක් විය.

ඊට අමතරව, ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට සාධාරණ විසඳුමක් ලබා ගත හැකි නම්, එසේ අපේක්‍ෂා කළ හැක්කේ වාමාංශික පක්‍ෂද ඇතුළත් ඒ පොදු පෙරමුණ යටතේ බවත් මම එකල විශ්වාස කළෙමි.

එනිසා, මගේ ප්‍රතිපත්ති මදකට ලිහිල් කර, විලිලැජ්ජාව නොතකා, ප්‍රතිගාමී ධනපති පක්‍ෂයක අපේක්‍ෂිකාවට ඡන්දය දීමට මා තීරණය කළෙමි. ඡන්දය දා උදේ පාන්දරින්ම කණිෂ්ඨ විද්‍යාලයේ ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයට ගොස් පෙරදා ගත් ඒ තීරණය ක්‍රියාවට නැංවීමි.

දෛවයේ සරදම් යන යෙදුම ලංකාව සඳහා ප්‍රදර්ශනය කරමින් සියල්ල කණපිට හැරෙන්නට වැඩි කල් ගත නොවීය.

මගේ අගැයීම් මිනුම්වලට අනුව පොදු පෙරමුණ තව තවත් දුෂණයෙන් දුෂණයට ගිය අතර, ඔවුන් ගෙනා සාම යෝජනා කඩාකප්පල් විය. උතුරේ ප්‍රශ්නයට සාමකාමී විසඳුමක් යෝජනා කෙරුණේ රනිල් වික්‍රමසිංහ ගේ රජයෙනි.

ඊළඟ ජනාධිපති ඡන්දයෙන් පසුව එදා 2009 දී පැවති තත්වය සහමුලින්ම කණපිට හැරුණි.

අපේ තාත්තා නම් තම ජීවිතයේ අවසන් වසරක කාලය දක්වා ම "රාවය" කියවීය.

-රසිකොලොජිස්ට්


(image: http://www.breakingnews.ie/world/obama-defeat-of-gun-control-bill-a-shameful-day-for-washington-591663.html)

අම්මාවරුන් ගේ කවි නොහොත් අපේ ආච්චී රැවටුණු රැවටිල්ලක්! - My poor grand mother

වසර අනූ අටක් ආයු වළඳා මිය ගිය අපේ ආච්චී ගැන විටින් විට මතුවෙන මතකය මට රසිකොලොජි බ්ලොගය පුරවන්නට නිමිති රාශියක් ගෙන දෙයි.

වාසුදේව ගේ කටේ බ්රේක් නැති සිදුවීම නිසා මට ආච්චී ගැන මුලින් ම ලියන්නට ලැබුණි. ඊළඟට මා ලියූවේ ආච්චී ගේ දේශපාලන වීරයා ගැන කතාවයි.

අද උදේ හදිසියේ ම තවත් එවැනි කතාවක්, එහෙමත් නැතිනම් කතාවකින් කොටසක්, සිහියට ආවේය. පෙර කතා ද්වය සේම, මේ කතා කොටස ද දේශපාලනය හා සම්බන්ධ වෙයි. එයට හේතුව නම් මේ දිනවල පවතින මහ ඡන්ද උණුසුම බව කිව යුතු නැත.

කාලය 1970 මහ ඡන්ද සමයයි. සාමාන්‍යයෙන් ගමේ කඩේකින් එදිනෙදා පාරිභෝගික භාණ්ඩ මිළට ගන්නා අපේ ආච්චී එදා කුමක් හෝ වෙනස් හේතුවක් නිසා නිවසේ සිට කඩවත නගරයට ගොස් තිබුණි. ආපසු නිවසට ඒමට බස් රථයට ගොඩ නැගී සිටිනා විට, ඒ බසයට ගොඩ නැගී ඇත්තේ කවි පොත් විකුණන්නෙකි.

වෙළෙන්දා කවි පොතෙන් උපුටා දක්වමින් ගායනා කළ කවි අසා පැහැදුණු අපේ ආච්චී ශත පහක් දහයක් වැනි ඒ කාලයේ හැටියට ගැලපෙන මුදලක් ගෙවා එයින් පොතක් මිළට ගෙන ඇත.

නිවසට පැමිණි ආච්චී කවි පොත හඳුන්වා දී ඇත්තේ "කිරි අම්මලා ගේ දානේ ගෙවල්වල කියන හොඳ කවි පොතක් හම්බ වුණා!" කියමිනි.

පොත අතට ගෙන පිටු පෙරලා බැලූ නිවසේ අයට පෙනී ඇත්තේ මේ කිරි අම්මලා ගේ දානේ ගෙවල්වල කියන කවි පොතක් නොව එක්තරා අම්මා කෙනෙකු ගැන ලියවුණු කවි පොතක් බවයි.

ඒ පොතේ කවි ලිය වී තිබුණු අම්මා යනු එවකට සිරිලංකා එකේ, විරුද්ධ පක්‍ෂයේ සහ පසුව ඡන්දයෙන් ජයගෙන ආණ්ඩුව පිහිටවන්නට වරම් ලද සමසමාජ-කොමියුනිස්ට්-සිරිලංකා පක්‍ෂ එකමුතුව වූ සමගි පෙරමුණේ නායිකාව වූ සිරිමා රත්වත්තේ ඩයස් බණ්ඩාරනායක ය.

තමන් රැවටුණු බව අපේ ආච්චී දැනගෙන ඇත්තේ එවිටය.

තමන් ගේ දේශපාලන වීරයා වූ ජේ.ආර්. ජයවර්දෙන ගේ එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයේ ආණ්ඩුව පෙරලා බලයට එන්නට අර අඳින සිරිලංකා එකේ නායිකාව ගැන ලියවී තිබුණු ඒ කවි පොත කුණු ගොඩට විසි කර දමන්නට ආච්චීට බොහෝ විට අවශ්‍ය වෙන්නට ඇත.

නමුත් එය තවත් කාලයක් සුරැකී තිබුණු නිසා පසු කාලයක දී මට දෙතුන් වරක් කියවන්නට ලැබුණි.

අවාසනාවකට මෙන් මට ඉන් මතක ඇත්තේ කවි පද දෙකක් පමණි. එසේ නමුත්, එහි තිබූ අනෙක් කවි සියල්ලම මේ අච්චුවේ බවත් (එනම් කවිවල බොහෝ පද අම්මා යන්නෙන් අවසන් වෙන!) මතකයේ ඇත.

මෙන්න ඒ කවි කවි පද දෙක.

අනුකම්පා විරහිත වූ අලි සිටියදි බුම්මා
වසර පහක් පාන් කකා අපි සිටියෙමු අම්මා

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි
ඒ කාලේ ගැයුණු තවත් කවියකින් මගේ මතකයේ ඇති පද දෙකක් මෙන්න.

අපේ අම්ම ලඟ එනවා
හාල් සේරු දෙක දෙනවා

වසර ගනනාවකට පසු ඒ කවි මෙලෙස වෙනස් විය.

සීනි නැතුව තේ බොන්නම්
හාල් නැතුව බත් කන්නම්
මැතිණිය ඔබ කියනව නම්
පිදුරු වුනත් අපි කන්නම්!


(image: http://www.ft.lk/2014/07/19/the-gracious-lady-creates-history/)