
බ්ලොග් ලිවීම යනු ලෝකය පුරා පැතිර ඇති මූලිකව විනෝදාංශයක් ලෙස සැලකිය හැකි කර්තව්යයකි.
මා මුලින් ම බ්ලොග් එකක් අරඹා මේ අප්රියෙල් මාසයට වසර දහයක් පිරීමට නියමිත වුව ද, සිංහල අප සියළු දෙනාම බ්ලොග්කරණය කුමක්දැයි කියා නිවැරදිව හඳුණා ගත්තේ ඊට පසු කාලයක දී, බොහෝ විට 2008-2009 දී, පමණ ය.
බ්ලොග් ලිවීමට සීමා, මායිම්, වැට කඩුළු නැති නිසාත්, අන්තර්ගතය කෙලින්ම පාලනය කිරීමට කිසිවෙක් නැති නිසාත්, මෙය නිදහස් මාධ්ය කලාවක් ලෙසත්, පුරවැසි මාධ්යකරණයක් ලෙසත් බොහෝ විට හැඳින්වේ.
බ්ලොග් ලිවීම මාධ්යකලාවක් නම් බ්ලොග් ලියන්නෝ මාධ්යකරුවන් විය යුතුය.
නමුත්, ඇත්තට ම එය එලෙසද?
සිරියාවේ සහ ඉරාකයේ කොටස්වල මේ දිනවල පැතිර යන මුස්ලිම් රාජ්යක් පිහිටුවීම අරමුණ කරගත් අයිසිස් ත්රස්තවාදී වැඩ පිළිිවෙල ගැන ඔබ අසා ඇතැයි සිතමි. මේ සංවිධානයට ප්රායෝගිකව සහයෝගය දක්වන කීප දෙනෙක් පසුගිය දිනවල ඕස්ට්රේලියානු ෆෙඩරල් පොලීසිය විසින් අත් අඩංගුවට ගන්නා ලදී. ඔවුන් විවිධ ත්රස්ත ක්රියා සිදු කිරීමට සැළසුම් කර තිබුණේ යැයි ද කියවිණි.
ඊට අමතරව ඕස්ට්රේලියාවට දැන් ප්රශ්ණයක් වී ඇත්තේ මෙරට පුරවැසියන් අයිසිස් ත්රස්තවාදීන් හා එකතු වීමට සිරියා-ඉරාක් ප්රදේශයට යෑමයි. බොහෝ විට, ඉස්ලාම් ආගමික සහ මැද පෙරදිග සම්භවයක් ඇති මෙවැනි ඕස්ට්රේලියානු ජාතිකයින් එකසිය පනහක් වැනි විශාල පිරිසක් අයිසිස් ත්රස්තවාදීන් හා එකතු වී ඇතැයි කියවේ.
ඕස්ට්රේලියාව වැනි රටවල මිනිස් අයිතිවාසිකම්, පුද්ගල නිදහස වැනි දේ ඉහළින්ම ආරක්ෂා කිරීමට නීති පනවා ඇත. පොලීසිය වැනි ආයතන මගින් විවිධ කරුණු ගැන විමර්ශණය කරන විට ඒ නීති රීති නිසා, විය යුතු ලෙසම, විවිධ බාධා ඇතිවේ.
උදාහරණයක් ලෙස පොලීසියට හිතුමතේ, පුද්ගලික ස්ථානයකට කඩා වැදී පරීක්ෂා කළ නොහැක. ඒ සඳහා කරුණු, සාක්ෂි සහිතව අයැදුම් කර උසාවියකින් වොරන්ටුවක් ලබා ගත යුතු වේ.
මා පෙර කී ත්රස්තවාදී කටයුතු මැඩලීම පිණිස ආරක්ෂක අංශවලට නිසි අවසර දීම සඳහා අළුතින් නීති සම්පාදනය කිරීමට ඕස්ට්රේලියානු ෆෙඩරල් රජයට සිදුවිය.
මේ නීතිය හැඳින්වෙන්නේ දත්ත තබා ගැනීමේ නීතිය ලෙසයි. සරලව කියතොත් මෙයින් කෙරෙන්නේ පුරවැසියන් ගේ දුරකතන, අන්තර්ජාල සම්බන්ධතා යනාදියට අදාල ඉහල මානයේ දත්ත (මෙටා ඩේටා) වසර දෙකක් යනතුරු සුරැකිව තබා ගැනීම දුරකතන සහ අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන්ට අනිවාර්ය කිරීමටත්, ඒ දත්ත උසාවියේ අවසරයකින් තොරව පරීක්ෂා කිරීමට ආරක්ෂක අංශවලට අවසර දීමත් ය.
ඕස්ට්රේලියානු ෆෙඩරල් පාර්ලිමේන්තුවේ කොටස් දෙකක් ඇත. එහි ප්රධාන කොටස නම් ඡන්ද කොට්ඨාශ මට්ටමෙන් මහජන ඡන්දයෙන් තේරී පත්වූ මන්ත්රීවරු සිටින, කතානායක ගේ මූලිකත්වෙන් රැස්වෙන, අගමැති සහ විපක්ෂනායක දෙපස නායකත්වය දරණ, අප දන්නා හුරු පුරුදු පාර්ලිමේන්තුවයි. එහි බහුතර බලය හිමි, අගමැති නායකත්වය දරණ රජයටයි.
පාර්ලිමේන්තුවේ දෙවන කොටස වන්නේ සෙනෙට් සභාවයි. සෙනෙට් සභාවක් ලංකාවේ ද 1972 ට පෙර කාලයේ තිබුණි. මේ සභාවට සෙනෙට් සභිකයින් පත්වෙන්නේ එක් එක් ප්රාන්තවලින් සමානුපාතික ක්රමයටය. එනිසා, එහි බහුතර බලය සැම විටම රජය පිහිටුවා ගෙන තිබෙන දේශපාලන පක්ෂයටම අයිති නොවේ. අද ඕස්ට්රේලියානු ෆෙඩරල් පාර්ලිමේන්තුවේ ඇත්තේ එවැනි තත්වයකි.
අළුතින් ගෙනෙන නීති සියල්ල මේ සභා ද්වයෙන්ම අනුමත විය යුතුයි. ඒවා ක්රියාත්මක කරන්නට හැකි වෙනුයේ ඉන් පසුවය. බොහෝ විට සෙනෙට් සභාවේ බහුතර බලය, ව්යවස්ථාදායක සභාවේ බහුතරය ලබා රජය පිහිටුවා ඇති රජයට නොමැති නිසා සිදුවන්නේ රජයෙන් ගෙන එන නීති සෙනෙට් සභාවෙන් අනුමත කර ගැනීමට නම්, විරුද්ධ පක්ෂවල සෙනෙට් සභිකයින් සමග නොයෙකුත් "ඩීල් දමන්නට" රජයට සිදුවීමයි.
දත්ත තබා ගැනීමේ නීතිය සෙනෙට් සභාවෙන් අනුමත කිරීමට නම්, විපක්ෂ සෙනෙට් සභිකයෝ විවිධ සංශෝධන ඉල්ලා සිටියහ. එයින් වැදගත්ම එකක් වූයේ, මාධ්යවේදීන් සඳහා මේ නීතියේ වෙනසක් කරන ලෙසයි. එනම්, මාධ්යවේදියෙකු ගේ දුරකතන සහ අන්තර්ජාල මෙටා ඩේටා පරීක්ෂා කිරීමට පෙර ඒ සඳහා උසාවියෙන් අනුමැතියක් ලබා ගැනීම අනිවාර්ය කරන ලෙසයි.
මෙයට රජය ඒ ආකාරයටම එකඟ නොවුණි. අවසානයේ විවිධ සංශෝධන තිස් නමයක් සහිතව ඒ නීතිය දින කිහිපයකට ඉහතදී සෙනෙට් සභාවෙන් සම්මත විය.
මෙහිදී අපට වැදගත් වෙන කරුණ මෙයයි.
දත්ත තබා ගැනීමේ නීතිය සහ මාධ්යවේදීන් සමබන්ධිතව වාද විවාද කෙරෙද්දී ඕස්ට්රේලියාවේ ඇටර්නි ජෙනරල් නම් ජ්යෙෂ්ඨ ඇමති (ලංකාවේ ක්රමයට නම් අධිකරණ ඇමති) පැවසූවේ, මාධ්යවේදීන් සඳහා යම් කිසි විශේෂ සැලකිල්ක් නීතිගත කෙරුණද, බ්ලොගර්ස් ලා යනු ඒ ආකාරයට මාධ්යවේදීන් ලෙස සැලකිය හැකි කොටසක් නොවන බවයි.
ඒ ඇසූ විගස, පුරවැසි මාධ්යවේදියෙක් ලෙස මා මා ම නම් කරගෙන, කුඩා කල නොදුටුවත් මෑත කාලයේ දී සිට පෙනෙන්නට පටන් ගෙන ඇති සිහිනයක් සෑබෑ කරගන්නට, තිබුණු ඉඩකඩ සදහටම ඇහීරී ගිය බව මට වැටහුණි!
-රසිකොලොජිස්ට්
ප/ලි:
ඕස්ට්රේලියාවේ තත්වය එසේ වුව ද, වෙනත් රටවල තත්වය වෙනස් බව සලකන්න.
1. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය
http://www.theatlantic.com/technology/archive/2014/01/us-court-bloggers-are-journalists/283225/
2. නවසීලන්තය
http://theconversation.com/are-bloggers-journalists-new-zealands-high-court-says-yes-31640
(image: http://www.blogto.com/books_lit/2007/07/patricia_storms_illustrator_cartoonist_and_creative_dynamo/)