සරත් ෆොන්සේකා, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, ආනන්ද විද්‍යාලය, පැන්ෂන් අංකල් සහ ඊ-මේල් සුසිරිත - Nothing better to write about...?

අපේ ගම් පළාතේ පැන්ෂන් ගත් අංකල් කෙනෙක් සිටී. ඔහු හොද මනුස්සයෙකු බවට මට සැකයක් නැත. නමුත්, දැන් ඉතිං පැන්ෂන් සුවයෙන් සිටින නිසා දෝ මේ අංකල්ට නොයෙකුත් සමාජ සේවා වැඩ කිරීමේ අමාරුවක් වැළදී ඇත.

එහි කිසි වරදක් මම නොදකිමි.

මුලින් ම, පැන්ෂන් ගොස් නිකං පඩික්කම් පුරවනවාට වඩා මොකක් හෝ වැඩක නිරත වීම ශරීර සෞඛ්‍යයට හිතකරය. දෙවනුව, මේ අංකල් කරන කියන වැඩ කරන්නට කවුරුන් හෝ උවමනාවේ, එසේත් නැති නම්, සමාජයේ "ජෙනරල් ඊක්විලිබ්‍රියමය" සඳහා මෙවැනි අංකල්ලා ද ඇවැසි ය.

අංකල් ගේ සහ මගේ එකම සම්බන්ධය වන්නේ අප දෙදෙනා ම එකම පාසලේ ටික කළක් හෝ අධ්‍යයනය ලබා ඇති වීමයි. අංකල් ඒ පාසලේ කෙතරම් කළක් සිටිියේදැයි මම නොදනිමි. මා දන්නා කාරණය වනුයේ, මා ඒ පාසලට මුලින්ම ගිය දින සිට අස්වීමේ සහතිකය ගත් දින දක්වා වසර හතරයි මාස කිහිපයක් ගත කළ බවයි. කෙටියෙන් කිවහොත් "සිව් වසරක් මරදානේ" ය. ඒ, මේ අංකල් ගේ කාලයෙන් පරම්පරා බාගයකට පමණ පසු කලෙක යැයි සිතමි.

අංකල් ලඟ මේ පාසලේ ඉගෙනුම ලැබූ සිසුන්ගෙන් අපේ ගම් පළාතේ ඉන්නා අය ගේ ඊ-මේල් ලිපින ලයිස්තුවක් ඇත. ඔහු ගේ එක් විනෝදාංශයක් වනුයේ තමන් සහභාගී වෙන විවිධ වැඩ කටයුතු හා සම්බන්ධ විස්තර විටින් විට මේ ඊ-මේල් ලයිස්තුවට එවීමයි.

පිරිසකට ඊ-මේල් යෑවීමේ දී අපට අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රම තුනක් ඇත. ඉන් පළමුවැන්න නම් සියළු දෙනාගේ ම ඊ-ලිපිනයන් සමානව සළකා ඊ-මේලයේ "වෙත" (To) කොටුවට යෙදීමයි. මෙ මගින් ඒ ඊ-ලිපිය ලබන සියළු දෙනාට ම, එහි පිටපත් යවනු ලැබුවේ කාටද යන වග නිසැකවම දැන ගත හැකි වේ.

දෙවෙනි ක්‍රමය වෙනුයේ එක් අයෙකුට ඊ-මේලය යොමු කොට, එනම් ඔවුන් ගේ ඊ-ලිපිනය "වෙත" (To) කොටුවේ යොදා, අන් සියළු දෙනාටම ඒ ඊ-මේලයේ පිටපත් යැවීමයි, එනම් ඔවුන් ගේ ඊ-මේල් ලිපිනයන් "කාබන් පිටපත" (CC) කොටුවේ යෙදීමයි. මෙ මගින් ද ඊ-ලිපිය ලබන සියළු දෙනාටම එහි පිටපත් යවනු ලැබුවේ කාටද යන වග නිසැකව ම දැන ගත හැකි වේ.

තුන්වෙනි ක්‍රමය නම්, ඊ-ලිපියේ පිටපත් සියළු දෙනාට ම එකිනෙකාට හොර රහසේ යැවීමයි, එනම්, ඒ පිටපත් යැවෙන පිරිස ගේ ඊ-ලිපියනයන් ඊ-මේලයේ "අන්ධ කාබන් පිටපත්" (BCC) කොටුවේ යෙදීමයි.

එකිනෙකා නාඳුනන පිරිසකට පොදු ඊ-ලිපි යැවීමේ දී අනුගමනය කෙරෙනුයේ මේ තෙවෙනි ක්‍රමයයි.

ඔබට ඉහත පළමුවෙනි හෝ දෙවෙනි ආකාරයේ ඊ-ලිපියක් ලැබුණු පසු එයට පිළිතුරක් ලිවීමේ දී අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රම දෙකක් ඇත. ඉන් එකක් නම්, ඊ-ලිපිය එවා ඇති පුද්ගලයාට පමණක් පිළිතුරු ලිවීමයි.

වඩාත් සුදුසු, සහ මා අනුගමනය කරන ඊ-ලිපි සුසිරිත් ක්‍රමය නම්, මා ඊ-ලිපිය එවූ තැනැත්තාට යොමු කරන පිළිතුර, සියළු දෙනාටම පිටපත් කිරීමයි. එනම්, (Reply to all) නම් විකල්පය යොදා ගැනීමයි.

මට ලැබෙන ඊ-ලිපියක අන්ධ පිටපත් යැවෙන අය කවුදැයි මා නොදන්නා නිසා, ඔවුනට මගේ පිළිතුරක් පිටපත් කිරීමේ ක්‍රමයක් කිසිසේත් ම නැත.

දැන් යලිත් කතාවට බටහොත්, අපේ අංකල් මා ඇතුළු පාසලේ ආදි සිසු පිරිසට ගිය වසරේ දී පොදු ඊ-ලිපියක් එවා තිබුණි. එහි සඳහන් ප්‍රවෘත්තියේ යම් අකටයුත්තක් තිබේ යැයි මට හැඟී ගිය නිසා මා එයට පිළිතුරක් ලියා, ඒ ගැන දැන ගත යුතු පිරිසකට එය යොමු කළෙමි. ඒ අදාළ පුද්ගලයෙකු එවා තිබූ මට එවා තිබූ පිළිතුර ඔහු විසින් ඔහුට අදාල තවත් කීප දෙනෙකුට ඉහත කී දෙවෙනි ක්‍රමයට පිටපත් කර තිබුණි.

මා එයට ලියුූ ප්‍රති පිළිතුර, මගේ ඊ-මේල් සුසිරිත (eMail etiquette) අනුව ඒ සියළු දෙනාටම පිටපත් යැවෙන පරිදි යොමු කරන ලදී.

පසුදා මා එතෙක් නොදන්නා කෙනෙකු ගෙන් මට ලැබුණු පිළිතුරකින් කියවුනේ මගේ ඊ-මේල් මින් පසු ඔහුට යොමු නො කළ යුතු බවයි. මා ඔහුට අමුතුවෙන් ඊ-ලිපි නොලියූ බවත්, මා කළේ මට ලැබුණු ඊ-ලිපියක සැමට පිළිතුරු එවීම පමණක් බවත්, එනිසා, ඔහුට මගේ පිළිතුරු නොලැබීමට නම් කළ යුත්තේ, ඔහුව මේ සංවාදයට ඈඳාගත් පුද්ගලයාට ඒ බව පැවසීම බවත් කියා මා ඔහුට පිළිතුරක් යොමු කළෙමි. එය මුල් පුද්ගලයාට ද යොමු කළෙමි.

පසුව මට ඒ මුල් පුද්ගලයාගෙන් මගේ මුල් පිළිතුරට ප්‍රති-පිළිතුරක් ලැබුණු නිසා, මා යළිත් කළේ එයට මා ලියූ පිළිතුර ද සියළු දෙනාටම පිටපත් යැවෙන සේ යොමු කිරීමයි. එහි පිටපතක් ද මගේ ඊ-ලිපි අනව්‍යයැයි කියූ තැනැත්තාට ලැබී ඇති බව මා දැන ගත්තේ ඔහුගෙන් කෝපාන්විත පිළිතුරක් ලැබුණු පසුවයි.

මා යළිත් කළේ, ඒ ඉල්ලීම මට එවන පිළිතුර ඔහුට ද පිටපත් කරන පුද්ගලයාට යොමු කරන ලෙස ඉල්ලා ඊ-මේලයක් යැවීමයි. එයින් ඔහුගේ කෝපය තවත් මුවහත් වුණු බව මට ලැබුණු තර්ජනාත්මක පිළිතුරෙන් පෙනුණි.

ඒ සිද්ධිය එතැනින් යටපත් වී කාලය ගත වී ගියේය.

දැනට සති දෙකකට පමණ පෙර මට අපේ අංකල්ගෙන් නැවත ඊ-ලිපියක් ලැබුණි. එහි ඇතුලත් වූයේ නොබෝ දිනකින් අපේ ගම් පළාතේ පැවැත්වීමට නියමිත, යුද්ධයෙන් මියගිය සහ ආබාධිත රණවිරුවන් සැමරීම සඳහා පැවැත්වෙන රැස්වීමක් පිළිබඳ පුවතකි. මෙය එවා තිබුණේ අප පාසලේ ආදි සිසුන් පිරිසට බව ඒ ප්‍රවෘත්තියට අපේ අංකල් එකතු කර තිබුණු වැකි කිහිපයෙන් පැහැදිළි වුණි.

මේ ප්‍රවෘත්තිය හා පාසල හා ඇති සම්බන්ධය වඩාත් පැහැදිළි කර ගැනීම පිණිස මා අංකල්ට පිළිතුරක් ලීවෙමි. එහි අඩංගු වූයේ එක් වැකියක් පමණි. එනම්,

ෆොන්සේකා ගේ පිළේ අය ද, ගෝඨාභය ගේ පිළේ අය ද?

මගේ ඊ-ලිපි සුසිරිත අනුව මගේ පිළිතුර අංකල් ගේ ඊ-ලිපි ලයිස්තුවේ සිටි සියළු දෙනාටම පිටපත් කරන ලදී, එනම් මා යොදා ගත්තේ (Reply to all) විකල්පයයි.

මා නොදැන සිටි කාරණය නම් මට ඔහුට ඊ-ලිපි නොඑවන ලෙස මාස කිහිපයකට කලින් තර්ජනාත්මකව මට කියූ පුද්ගලයා ගේ ඊ-ලිපිනය ද අංකල් ගේ ඊ-ලිපිය යොමු වුණු ආදී ශිෂ්‍යයින් ගේ ලයිස්තුවේ තිබී ඇති බවයි.

මෙවර ඔහුගෙන් ලැබුණු පිළිතුරේ අසැබිවදන් ද, අපහාසාත්මක පද ද කෝපගින්නෙන් දැවෙන්නෙකු දොඩන වහසි බස් ද සමග ඇතුළත් කර තිබුණි!

කරුණු වටහා ගැනීම පිණිස මා යොමු කළ, ෆොන්සේකා ගේ පිළේ අය ද, ගෝඨාභය ගේ පිළේ අය ද? පැණය ඔහුට අජීර්ණ වී ඇති බව ඒ වචන කුලකය දෙස බැලු බැල්මට පෙනෙන්නට තිබුණි.

මා කළේ, ඔහුගේ පිළිතුර අංකල් ඇතුළු පිරිසට යවා, ඒ පුද්ගලයා පෙළෙන රෝගයෙන් සුවය වෙන තෙක් ඔහුව අංකල් ගේ ලයිස්තුවෙන් අයින් කරන ලෙස ඉල්ලීමයි.

ඒ සමගම, අංකල් ඔහුගේ ලැයිස්තුවට එවන ලද පෙර කී රැස්වීම පිළිබඳ ලිපිය, කෙලින්ම පාසලේ වැඩ කටයුත්තක් නොවන බවත්, අද ලංකාවේ රණවිරුවන් ප්‍රධාන කොටම බෙදී ඇති කොටස් දෙකට නායකත්වය දෙන පාසලේ කුප්‍රකට ආදී සිසුවන් දෙදෙනා ගේ නම් මා අංකල්ට යැවූ ඊ-ලිපියේ සඳහන් කළේ අඩු වශයෙන් එවිටවත් ඒ ඊ-ලිපිය පාසලට අදාළ වෙන නිසා බවත් මා ඔහුට දන්වා යැවුවෙමි.

වහාම මේ උද්ගත වූ තත්වය විසඳන බවට අංකල් සියළු දෙනාටම එවූ පිළිතුරක් මගින් දන්වා එවා තිබුණි.

ඒ දින දහයකට පෙර දිනයක ය.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි
ජනාධිපති ඡන්දයට පෙර දිනයක, එවකට බලයේ සිටි ජනාධිපති ගේ කෙතරම් දුෂණ සහ අකටයුතු තිබුණ ද යළි ඔහුව ම බලට පත් කර ගත යුතු යැයි අපේ අංකල් ලියූ ඊ-ලිපියකට පිළිතුරක් යවමින් ඒ ගැන ප්‍රශ්ණ කිහිපයක් යොමු කළ, මට පරම්පරාවකට පසුව පාසලේ ඉගෙන ගත් සිසුවෙකට, හැකි විගස දීර්ඝ පිළිතුරක් එවන බවට අංකල් පොරොන්දු වූ නමුත්, දැන් මාස හතරක් ගතවීත් ලැබුණු පිළිතුරක් නැති බවත් මට පසුව දැන ගන්නට ලැබුණි.


(image: http://michaelhyatt.com/angry-email.html)