ලූෂනයියාගෙන් මා ඇසූ ප්‍රශ්නය සහ ඔහු ගේ පිළිතුර - Lucien Bulathsinhala trapped in a vicious circle

සිය ඕස්ට්‍රේලියානු නාට්‍ය සංචාරයේ කොටසක් ලෙස ලූෂන් බුලත්සිංහල කලාකරුවා පසුගිය දා සිනුවරට පැමිණි අවස්ථාව උපයෝගී කොට ගෙන ඔහු සමග පැවැත්වුණු සුහද සංවාදයේ දී, නිහාල් රූපසිංහ නැගූ ප්‍රශ්නය ගැන ද, පාලිත මංචනායක පැවසූ අතීත කතාව ගැන ද, මම පසුගිය දා රසිකොලොජියේ ලියූවෙමි.

ලූෂන් බුලත්සිංහල යනු කලාකරුවකු මෙන් ම, දේශපාලන සත්වයෙකු ද නිසා, ඔහුගෙන් අසන්නට වැදගත් ප්‍රශ්නයක් මට ද තිබුණි.

මේ මා ඇසූ ඒ ප්‍රශ්නය සහ ඔහු ගේ පිළිතුරයි.

රසිකොලොජිස්ට්:

ලූෂන්, ඔබ ඔබේ කතාවේදී කිව්වා 1994 දී කලාකරුවන් එකතු වෙලා ආණ්ඩු වෙනසක් කරන්න කටයුතු කළා ය කියලා, ඒ සමගම, ඔබව හඳුන්වාදීමේ දී පාලිත ගනේවත්ත සඳහන් කළා පසුගිය වසරේ ලංකාවේ සිදුවුණු පාලනයේ වෙනස්කම සඳහා වූ ඔබේ සම්මාදම ගැන. අපේ ජීවිත කාලය ඇතුළත දී අප දැකලා තියෙනවා ඒ වගේ කලාකරුවන් එකතු වෙලා පවතින දුර්දාන්ත පාලනය ඉවත් කරන්නට, 1970 දී, 1977 දී, 1994 දී, මටත් මතකයි ඒ අර නුගේගොඩ ආනන්ද සමරකෝන් එළිමහන් රංග පීඨයේ තිබුණු රුස්වීම බලන්න මාත් ගියා, දැන් 2015 දී, කටයුතු කළ ආකාරය. මගේ ප්‍රශ්නය මේකයි. ඊළඟට කවදාද ඒක ආපහු කරන්නේ? ඊළඟට කවදාද පවතින දුර්දාන්ත පාලනය වෙනස් කරන්න කලාකරුවන් එකතු වෙන්නේ? ඒ චක්‍රය අප කොපමණ කල් පවත්වාගෙන යනවාද?

ලූෂන්:

ඒක හොඳ වැදගත් ප්‍රශ්නයක්. ඇත්තටම අපි ඒකට මූණ දීලයි ඉන්නේ, ඊළඟට මොකද කරන්නේ කියලා. පසුගිය දා මට අවස්ථාව ලැබුණා කැන්බරා පාර්ලිමේන්තුව බලන්න යන්න. මං ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුවට ගිහිල්ලා නෑ තවමත්. වෙනස පැහැදිලිව පෙනුණා. මේ රටේ මිනිස්සුන්ට පාර්ලිමේන්තුව බලන්න යන්න, ඒ ගැන අවබෝධයක් ලබාගන්න, පහසුකම් හදලා දීලා තියෙනවා. අපේ මන්ත්‍රීලා කැමති නෑ පාර්ලිමේන්තුව බලන්න එනවට කවුරුවත්. මොකද දන්නවා ඔක්කොම අහුවෙනවා ය කියලා. පොඩි ළමයින්ට තමයි පාර්ලිමේන්තුව බලන්න යන්න ඉඩ දෙන්නේ සාමාන්‍යයෙන්. මෙහේ කැන්බරා පාර්ලිමේන්තුවේ සෙනෙට් සභාවක් තියෙනවා. ආණ්ඩුවෙන් සම්මත කරන පනත් ඒ සෙනෙට් සභාවෙන් අනුමැතිය ලබන්න ඕනෑ. එහෙම අනුමැතිය නොලැබුණු අවස්ථාවල ආණ්ඩුකාරයාට පුළුවන් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින්න. ලංකාවේ සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කරපු දවසේ අපට අහිමිවුණේ ඒ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. එදා අපට දුන්නු ලණුව තමයි අපි මේ අධිරාජ්‍යවාදීන් එක්ක බැඳුම් තියාගෙන ඉන්න අවශ්‍ය නෑ කියා දේශානුරාගය ඇවිස්සීමයි. මිනිසුන් සතුව තිබුණු බලය කෙළින් ම දේශපාලකයින් අතට ගත්තා. අද මිනිසුන් ගේ බලය ශූන්‍යයි. ඔවුන්ට කළ හැකි දෙයක් නෑ. ඡන්දේ දෙන්නේ සිල් රෙදි වගේ දේවල් වෙනුවෙනුයි. සල්ලිවලටයි. ඉතිං පාර්ලිමේන්තු ගිය අය කියන්නේ අපි උඹලාගේ ඡන්දේ ගත්තේ සල්ලිවලටයි. දැන් උඹලත් එක්ක අපේ තවදුරටත් ගනුදෙනුවක් නෑ කියලයි. වර්ෂ 1972 දී ඇරඹුණු ඒ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නැතිවීම පසු කාලේ දී වඩාත් සීඝ්‍රව සිදුවුණා. පාර්ලිමේන්තුව කවදාකවත් නැති විදියට බිස්නස්කාරයින් ගෙන් පිරෙන්න පටන් ගත්තා. සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාව තියෙන කාලේ බිස්නස් කරන, රැකියා කරන අයට පාර්ලිමේන්තුවට එන්න අවස්ථාව තිබුණේ නෑ. එනවානම් ඒවායින් ඉවත් වෙලා එන්න ඕනෑ. නමුත් 1977 න් පස්සේ, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීලාට වයින් ස්ටෝර්ස් ලයිෂන් ගන්න පුළුවන් වුණා. ඕනෑම බිස්නස් එකක් කරන්න පුළුවන් වුණා. අද පාර්ලිමේන්තුවේ ඉන්නේ ඔක්කොම වගේ හොඳ බිස්නස්කාරයෝ. අද අපේ රටේ තියෙන ජනමාධ්‍ය ආයතන ගොඩක් කරන්නේ, සල්ලි දාලා තියෙන්නේ අපේ දේශපාලඥයිනුයි. අපේ රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නෑ. ඡන්ද තියෙනවා කියන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොවෙයි. එහෙම නම්, සිම්බාබ්වේ රටේත් ඡන්ද තියෙනවා. අපව ලොකු මංමුළා කිරීමකට ලක්කරලා තියෙනවා පසුගිය කාලේ. ඉතිං අපි බලාගෙන හිටියා. අපට කරන්න දෙයක් නෑ. කලාකරුවන් හැටියට රජයේ පොඩි රස්සාවල් කරන් හිටපු අය හැටියට අපට කරන්න දෙයක් තිබුණේ නෑ. අපට හොඳ ප්‍රජාවක් නැති එක තමයි ප්‍රධානම හේතුව. අර ප්‍රශ්නයට උත්තරේ විදියට මං කියන්නේ ආණ්ඩු නෙමෙයි වෙනස් කරන්න ඕනෑ. දැන් වෙනස් කරන්න වෙලා තියෙන්නේ මිනිස්සුන්වයි. ආණ්ඩු වෙනස් කරලා හරි යන්නේ නෑ. මිනිස්සු වෙනස් කරගන්න පුළුවන් වුණොත් මං හිතනවා අපට හැකිවේවි සිස්ටම් එක වෙනස් කරගන්න. අපි කලා සංවිධානය පිහිටුවලා චන්ද්‍රිකාට ඡන්දෙ දුන්නේ සිස්ටම් එක වෙනස් කරනවා ය කියලා පොරොන්දු වුණ නිසයි. එයා පොරොන්දු වුණා, ජනාධිපති ක්‍රමය නැති කරනවාය, ජාතික ප්‍රශ්නය විසඳනවා ය කියලා, ඒ නිසයි අපි ඡන්දේ දුන්නේ. එයත් බොරු කළා. මේ ගොල්ලොත් පොරොන්දු වුණා. අද අපි බලාගෙන ඉන්නවා මොකද වෙන්නේ කියලා. අපි ඉල්ලන්නේ සිස්ටම් එක වෙනස් කරන්නයි.

ලූෂන් බුලත්සිංහල ගේ ඉහත පිළිතුරෙන් මට හැඟී ගියේ තවමත් ඔවුන් පරාජය භාර නොගෙන තවදුරටත් බලාපොරොත්තු සහගතව සිටිනා බවයි.

-රසිකොලොජිස්ට්

ප/ලි:
තවත් ප්‍රශ්න කිහිපයක් ඒ වැඩ සටහනේ දී සාකච්ඡා වූ අතර, ඒ සියල්ලම රසිකොලොජියට අදාළ නොවේ.

කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ පැවසිය යුත්තේ, ලූුෂන් බුලත්සිංහලට, ඔහු ගේ නිසි නමෙන් ආමන්ත්‍රණය නොකර, ලූෂන් අයියා, ලූෂනයියා, ඔබතුමා වැනි අනවශ්‍ය පර්යා පද යොදමින් අපේ ම මිතුරන් කළ අපහාසය නම් මට දිරවූයේ නැති බවයි.